Tôi năm nay 50 tuổi, vợ tôi 45 tuổi. Hai vợ chồng tôi làm việc nhà nước với tổng thu nhập hàng tháng khoảng 45 triệu đồng. Trong suốt thời gian làm việc, chúng tôi cũng tích góp được tiền tiết kiệm khoảng 2 tỷ đồng, đã có nhà cửa ổn định.
Mấy năm nay, hai con tôi đã lớn, học đại học khá tốn kém nên tiền lương của chúng tôi để trang trải cho sinh hoạt gia đình và chi phí học tập của con không đủ. Mỗi tháng chi phí tất cả cho gia đình tôi khoảng 50 triệu đồng.
Tôi muốn dùng số tiền tiết kiệm 2 tỷ trên để đầu tư với mục đích có thêm thu nhập hàng tháng nhằm đảm bảo chi tiêu cho gia đình. Nhờ chuyên gia tư vấn cho tôi nên dùng số tiền này đầu tư vào đâu. Cảm ơn chuyên gia!
Dinh726
Nhân viên ngân hàng đang kiểm đếm tiền gửi của khách. Ảnh: Giang Huy
Chuyên gia tư vấn:
Ở tuổi 50, việc chi tiêu vượt thu khoảng 5 triệu mỗi tháng là một tín hiệu rủi ro mà anh, chị không nên xem nhẹ. Thu nhập ở giai đoạn này thường khó tăng mạnh trong 5-10 năm tới, trong khi chi phí sinh hoạt và học phí đại học cho con vẫn giữ ở mức cao. Nếu không xử lý sớm, khoản tiết kiệm 2 tỷ đồng hiện có của anh, chị sẽ dần bị bào mòn và có thể cạn trước giai đoạn hưu trí. Điều này khiến gia đình anh bước vào tuổi hưu mà không có nền tảng tài chính đủ vững chắc, dù hiện tại vẫn cảm thấy "sống ổn". Dưới đây là những gợi ý mà anh có thể triển khai.
Khôi phục cấu trúc dòng tiền
Nếu chưa thể cải thiện thu nhập ngay, giải pháp thực tế nhất là anh rà soát chi tiêu hoặc thiết lập quỹ dự phòng cho phần thiếu hụt. Kinh nghiệm tư vấn của tôi cho thấy, đa số gia đình ở độ tuổi này có thể tối ưu được 3-7 triệu mỗi tháng mà không tác động nhiều đến chất lượng sống, chủ yếu ở các nhóm: ăn uống, mua sắm, dịch vụ tiện ích và các khoản chi mở rộng cho con. Việc "siết" mạnh trong 6 tháng đầu có thể giúp anh, chị giảm mức âm xuống còn 2-3 triệu một tháng, thậm chí đưa về 0.
Trong trường hợp đã tối ưu hết mức nhưng vẫn còn âm, việc lập quỹ dự phòng cho khoản thiếu hụt là hoàn toàn cần thiết. Ví dụ, thiếu 5 triệu mỗi tháng, con đang học đại học thêm 3 năm; quỹ bù đắp cần có là 5 triệu x 12 tháng x 3 năm = 180 triệu đồng (cộng thêm khoảng 4% lạm phát mỗi năm). Khi phần chi thiếu được "khoanh vùng", phần vốn còn lại của gia đình có thể được đem đi đầu tư dài hạn một cách bình tĩnh, không lo phải rút vốn giữa chừng hay làm gián đoạn kế hoạch hưu trí.
Xây dựng danh mục đầu tư
Trước khi tiến hành phân bổ danh mục đầu tư, điều kiện tiên quyết là gia đình phải có lớp bảo vệ tài chính đầy đủ. Ở tuổi 50, rủi ro sức khỏe và các biến cố bất ngờ có thể tạo ra tác động rất lớn đến kế hoạch tài chính, đặc biệt nếu gia đình chưa chuẩn bị các giải pháp bảo vệ từ trước. Vì anh chưa cung cấp thông tin chi tiết, tôi giả định rằng gia đình chưa sở hữu hợp đồng bảo hiểm nhân thọ.
Ở nhóm tuổi này, anh chị nên ưu tiên các quyền lợi bảo vệ trước, cụ thể là rủi ro sức khỏe nghiêm trọng, tai nạn và các khoản chi phí điều trị lớn. Thông thường, chi phí bảo hiểm phù hợp dao động khoảng 5-8% tổng thu nhập năm. Với thu nhập của gia đình khoảng 540 triệu đồng một năm, mức phí lý tưởng nằm trong khoảng 27-43,2 triệu một năm. Lưu ý rằng, chi phí bảo hiểm là khoản chi cố định theo năm, vì vậy cần được tính vào dòng tiền để tránh tạo thêm áp lực trong tương lai.
Khi đã hoàn thiện đủ quỹ dự phòng và lớp bảo vệ tài chính, chúng ta có thể yên tâm chuyển sang bước tiếp theo: thiết kế chiến lược phân bổ danh mục đầu tư một cách tối ưu, phù hợp với mục tiêu hưu trí và khả năng chịu rủi ro của anh chị.
Một trong những bước đầu tiên để xây dựng chiến lược đầu tư cho mọi nhóm tuổi là xác định hồ sơ rủi ro. Hồ sơ rủi ro được hình thành dựa trên hai yếu tố: khả năng chịu đựng biến động tài chính và khẩu vị rủi ro cá nhân. Những gia đình có thu nhập ổn định, không vay nợ và đã tích lũy được một khoản tương đối, thường có khả năng chịu đựng rủi ro tốt hơn.
Tuy nhiên, khẩu vị rủi ro lại chịu ảnh hưởng lớn từ kinh nghiệm đầu tư, mức độ am hiểu thị trường và mục tiêu tài chính cụ thể. Đa phần những người ở tuổi 50 rơi vào nhóm "ổn định - cân bằng", nghĩa là họ ưu tiên bảo toàn vốn nhưng vẫn cần một phần tăng trưởng để chuẩn bị cho giai đoạn nghỉ hưu kéo dài.
Minh họa vòng đời tài chính của một người. Ảnh: FIDT
Tiếp theo, xác định đúng vị trí trong vòng đời tài chính cũng là bước then chốt. Theo hình ảnh minh họa về "hành trình tài chính 4 giai đoạn", nhóm tuổi 46-60 được xem là giai đoạn trước hưu trí. Đây là thời kỳ mà thu nhập đã đạt đỉnh, các trách nhiệm tài chính vẫn còn nhưng dần giảm bớt và nhu cầu lập kế hoạch dòng tiền cho tuổi già bắt đầu trở nên cấp thiết.
Đây cũng là lúc tính thận trọng tăng lên, song nếu quá an toàn, tài sản sẽ khó theo kịp lạm phát. Ngược lại, nếu quá mạo hiểm, những biến động bất lợi có thể ảnh hưởng mạnh đến chất lượng sống khi nghỉ hưu. Thách thức của giai đoạn này là tìm sự cân bằng giữa bảo toàn và tăng trưởng.
Từ hồ sơ rủi ro và giai đoạn tài chính, một chiến lược phân bổ tài sản hợp lý cho 2 tỷ đồng tiết kiệm có thể được xây dựng. Hồ sơ rủi ro của anh chị tương đối phù hợp với mức "cân bằng", lợi nhuận trung bình kỳ vọng 8-12% mỗi năm. Theo đó, gia đình có thể cân nhắc phân bổ tài sản như sau.
Các lớp tài sản theo hồ sơ rủi ro. Nguồn: Báo cáo chiến lược phân bổ tài sản 2025 của FIDT
10% tài sản, tương đương 200 triệu đồng, sẽ được trích lập riêng để làm quỹ dự phòng và bảo vệ tài chính. Khoản này cần được tách riêng hoàn toàn khỏi danh mục đầu tư. Quỹ dự phòng nên được chia nhỏ và gửi ngân hàng ở kỳ hạn ngắn 1 hoặc 6 tháng để đảm bảo tính thanh khoản nhưng vẫn tối ưu hóa nguồn vốn. Đây là "tấm đệm an toàn" giúp gia đình không phải rút vốn đầu tư khi xảy ra tình huống đột xuất.
20% tài sản, tương đương 400 triệu đồng, nên được dành cho tài sản phòng thủ như tiền gửi ngân hàng hoặc trái phiếu doanh nghiệp do các tổ chức uy tín phát hành. Khoản này đóng vai trò như "vành đai an toàn" giúp gia đình duy trì thanh khoản và ổn định tâm lý trong những giai đoạn thị trường biến động.
60% tài sản, khoảng 1,2 tỷ đồng tiếp theo, nên được phân bổ vào nhóm tài sản cân bằng như chứng chỉ quỹ mở trái phiếu hoặc đất, nhà ở đô thị có pháp lý rõ ràng. Đây là phần trụ cột của danh mục, mang lại mức lợi nhuận kỳ vọng từ 8-12% mỗi năm mà không đòi hỏi mức rủi ro quá lớn.
Để tài sản có cơ hội tăng trưởng dài hạn, 10% còn lại cần được đầu tư vào các lớp tài sản tăng trưởng như chứng chỉ quỹ cổ phiếu hoặc ETF. Mặc dù biến động cao hơn, đây là nhóm tài sản có khả năng giúp danh mục duy trì sức bật và theo kịp lạm phát trong dài hạn.
Với cấu trúc danh mục như trên, gia đình có thể bảo vệ được nền tảng tài chính hiện tại, vừa tạo động lực tăng trưởng cho giai đoạn 10-15 năm trước hưu trí, đảm bảo mỗi quyết định hôm nay đều đưa anh, chị tiến gần hơn tới một tuổi hưu an tâm và chủ động. Chúc anh, chị một hành trình đầu tư và hưu trí thành công. Trong trường hợp cần thêm sự đồng hành chuyên môn, gia đình có thể tìm đến cố vấn tài chính để được giải đáp và xây dựng kế hoạch phù hợp nhất.
Cố vấn tài chính
Công ty Tư vấn đầu tư và Quản lý tài sản FIDT
