Mỗi mùa thi khép lại, điều khiến cả phụ huynh lẫn học sinh hồi hộp nhất vẫn là khoảnh khắc tra điểm. Một cú click chuột, vài giây chờ đợi, rồi hàng loạt cảm xúc ùa đến: vui có, lo có, và cả thất vọng nữa.
Nhưng điểm số không chỉ đo được năng lực của con mà còn vô tình đo luôn cả EQ của bố mẹ. Bởi lẽ, cách phụ huynh phản ứng khi biết kết quả thi mới chính là điều để lại dấu ấn lâu dài trong tâm trí con cái. Có những hành động rất nhỏ, rất tinh tế, nhưng lại thể hiện sự thông minh cảm xúc cực cao khiến con dù điểm thấp hay cao vẫn cảm thấy được thấu hiểu, được yêu thương và được tiếp thêm sức mạnh.
1. Không hỏi ngay “Sao thấp thế?” mà nói “Con vất vả rồi”
Người EQ cao luôn biết đâu là điều con cần nghe nhất lúc này. Dù điểm cao hay thấp, kỳ thi cũng khiến con mệt mỏi và áp lực. Việc đầu tiên cha mẹ nên làm không phải là truy vấn hay so sánh, mà là công nhận nỗ lực của con rằng cảm ơn con vì đã cố gắng, thi xong rồi con xứng đáng được nghỉ ngơi một chút. Chỉ một câu nhẹ nhàng vậy thôi cũng khiến con cảm thấy được yêu thương vô điều kiện.
2. Hỏi cảm nhận của con trước khi bày tỏ suy nghĩ của mình
Thay vì vội vàng đưa ra đánh giá, cha mẹ EQ cao sẽ hỏi con: “Con thấy kết quả này phản ánh đúng chưa?”, “Con có buồn không?”, “Con mong chờ điều gì từ bố mẹ lúc này?”... Khi cho con không gian để nói lên cảm xúc thật, phụ huynh vừa lắng nghe được tâm tư, vừa dạy con kỹ năng phản tư. Đây chính là một năng lực quan trọng giúp con trưởng thành.
3. Tránh so sánh với người khác, dù là bạn thân hay anh chị em
So sánh điểm số là thói quen mà nhiều phụ huynh vô tình mắc phải. Nhưng EQ cao là biết rằng mỗi đứa trẻ là một hành trình riêng. Khi cha mẹ ngừng đặt con lên bàn cân với con nhà người ta, con sẽ bớt tự ti và có thể tập trung vào chính mình. Người EQ cao hiểu rằng mỗi bước tiến của con đều đáng được ghi nhận, dù nhỏ.
Phụ huynh EQ cao luôn biết cần phải nói gì sau khi biết điểm thi. (Ảnh minh họa)
4. Cùng con phân tích kết quả để tìm ra hướng đi tiếp theo
Thay vì đổ lỗi hay thất vọng, cha mẹ EQ cao sẽ biến kết quả thành dữ liệu làm cơ sở để định hướng cho con. Họ cùng con xem xét điểm mạnh, điểm yếu, tìm hiểu các ngành phù hợp với mức điểm hiện tại, và lên kế hoạch tiếp theo (đăng ký xét tuyển, học nghề, hoặc ôn thi lại nếu con muốn). Họ không áp đặt, chỉ đóng vai trò hỗ trợ để con không cảm thấy đơn độc.
5. Khen đúng chỗ và không tâng bốc quá đà
Nếu con đạt điểm cao, cha mẹ EQ cao sẽ khen ngợi đúng vào nỗ lực, không chỉ khen “con giỏi quá” mà nói “bố mẹ thấy con học đều và ôn rất chăm chỉ”. Cách khen tập trung vào quá trình giúp con hiểu rằng thành công không đến từ may mắn mà từ chính sự cố gắng của bản thân. Và nếu điểm số chưa tốt, họ cũng không phủ nhận những mặt tích cực con đã thể hiện.
6. Luôn nhắc con rằng điểm số không định nghĩa con người
Đây là điều quan trọng nhất. EQ cao nghĩa là biết rằng cảm xúc, sự tự tin và tinh thần của con mới là thứ cần bảo vệ. Dù kết quả thế nào, cha mẹ vẫn sẵn sàng đồng hành, không phán xét, không áp lực. Họ cho con thấy rằng giá trị con người không gắn chặt với 8, 9, hay 10 điểm. Điều ấy tiếp thêm năng lượng cho con vững bước những chặng đường tiếp theo, dù có là đại học hay bất kỳ lựa chọn nào khác.
