Nguy cơ từ pin và bộ sạc trôi nổi
Theo Thượng tá Tùng, nguyên nhân chính dẫn đến các vụ cháy xe điện vừa qua phần lớn bắt nguồn từ pin. Khi nhiệt độ pin tăng cao do lỗi sản xuất, tác động cơ học hay quá trình sử dụng lâu dài, bên trong viên pin xảy ra chuỗi phản ứng hóa học tỏa nhiệt và sinh ra khí ô xy. Đây chính là nguyên nhân khiến pin bắt lửa và gây cháy lan ra các bộ phận khác của xe. “Khó khăn lớn nhất trong việc chữa cháy xe điện là tiếp cận và làm mát bên trong pin, do các viên pin được bố trí trong khoang kín dưới gầm xe” - ông Tùng giải thích.
Bên cạnh đó, việc sử dụng pin và bộ sạc trôi nổi, không rõ nguồn gốc trên thị trường càng làm tăng nguy cơ cháy nổ. Nhiều trường hợp xe điện sạc qua đêm hoặc để trong không gian kín như hầm chung cư, dẫn đến sự cố nghiêm trọng. “Nguy cơ cháy nổ không chỉ đến từ xe cũ, mà còn từ những xe mới do sử dụng bộ sạc không chính hãng hoặc pin thay thế trôi nổi” - ông Tùng cảnh báo.
Trong bối cảnh đó, hiện nay Việt Nam chưa có bộ quy chuẩn an toàn riêng cho xe điện, đặc biệt là đối với pin và trạm sạc. Theo Thượng tá Tùng, các cơ quan chức năng đang tham khảo kinh nghiệm từ các nước tiên tiến để xây dựng hệ thống tiêu chuẩn quốc gia về phòng cháy chữa cháy đối với phương tiện sử dụng pin. Đồng thời, việc phối hợp giữa Bộ Công an, Bộ Xây dựng và Bộ Công Thương cũng đang được tiến hành nhằm ban hành các quy định về an toàn kỹ thuật và tiêu chuẩn phòng cháy chữa cháy cho xe điện và hạ tầng liên quan.
Thượng tá Nguyễn Văn Tùng cung cấp thông tin tại cuộc họp báo.
Trong khi chờ quy chuẩn được ban hành, Công an TPHCM đã đưa ra một số khuyến cáo thiết thực cho người dân. Trước hết, xe điện cần được kiểm tra định kỳ theo hướng dẫn của nhà sản xuất, đặc biệt là pin và hệ thống điện, nhằm phát hiện sớm các dấu hiệu hao mòn, rò rỉ hoặc hư hỏng. Khi sạc, người dùng nên ưu tiên thiết bị chính hãng, tránh pin trôi nổi và không sạc xe qua đêm hay để sạc ngoài tầm kiểm soát. Khu vực sạc pin cần thông thoáng, tránh đặt gần vật liệu dễ cháy. Nếu có, nên bố trí phòng sạc ngăn cách chắc chắn bằng vật liệu chống cháy.
Biện pháp giảm thiểu rủi ro khi xảy ra sự cố
Trong trường hợp xảy ra cháy, Thượng tá Tùng lưu ý người dân cần sử dụng các phương tiện chữa cháy hiện có như bình chữa cháy, hệ thống chữa cháy xung quanh để làm mát và ngăn cháy lan. Ngoài ra, cần di dời các vật liệu, hàng hóa xung quanh khu vực xe để giảm nguy cơ cháy lớn. Ông nhấn mạnh: “Xử lý sự cố xe điện khác với các vụ cháy thông thường, đòi hỏi biện pháp tiếp cận chuyên biệt và nhanh chóng để tránh hậu quả nghiêm trọng”.
Bên cạnh các khuyến cáo an toàn, lực lượng PCCC TPHCM cũng đang tham mưu cho lãnh đạo thành phố xây dựng danh mục trang thiết bị chuyên dụng để chữa cháy hiệu quả với các phương tiện giao thông sử dụng pin. Đây được xem là bước đi quan trọng nhằm tăng cường năng lực ứng phó với các tình huống cháy nổ phát sinh từ xe điện.
Thượng tá Tùng khẳng định việc phát triển xe điện là xu hướng tất yếu nhưng chỉ khi người dân tuân thủ quy tắc an toàn và các cơ quan chức năng hoàn thiện quy chuẩn, nguy cơ cháy nổ mới được kiểm soát.
