Cục diện chiến sự ở Ukraine sẽ ra sau khi Nga kiểm soát được Pokrovsk?

Thời gian gần đây, giao tranh bên trong Pokrovsk ngày càng leo thang khi quân đội Nga xâm nhập thành công vào khu vực này. CNN nhận định, việc Pokrovsk thất thủ sẽ khiến giá trị chiến lược của nó bị suy giảm đáng kể, nhưng dù sao đây vẫn là chiến thắng lớn nhất của Moskva kể từ năm 2023.

Tuy nhiên, Kiev phủ nhận tuyên bố của Nga rằng lực lượng Ukraine tại Pokrovsk đang bị bao vây và cho biết những hoạt động nhằm mục đích ngăn chặn bước tiến của Nga vẫn đang diễn ra. Trong khi đó, binh lính Ukraine mô tả tình hình thực tế tại Pokrovsk ngày càng ảm đạm.

CNN dẫn lời chỉ huy tiểu đoàn giấu tên của Ukraine cho hay: "Tình hình rất khó khăn với đủ loại giao tranh đang diễn ra, đấu súng ở khu vực thành thị và pháo kích bằng đủ loại vũ khí. Chúng tôi gần như bị bao vây, nhưng chúng tôi quá quen với điều đó rồi".

Một binh sĩ khác cũng nói với CNN rằng quân đội Nga vẫn tiếp tục tiến về phía trước với số lượng lớn binh sĩ.

"Cường độ hoạt động của họ lớn đến mức các phi công điều khiển máy bay không người lái Ukraine không thể theo kịp. Người Nga thường di chuyển theo nhóm ba người để hai trong số ba người đó hi sinh và người còn lại có thể tiếp cận thành phố, chiếm được vị trí. Khoảng 100 nhóm như vậy có thể đi qua đây mỗi ngày", một binh sĩ thuộc đơn vị máy bay không người lái Peaky Blinders tiết lộ.

Trận chiến biểu tượng

Lời khẳng định Nga sẵn sàng hy sinh hai người lính để giúp một người vượt qua có vẻ khó hiểu, nhưng nó phù hợp với quan sát của các nhà nghiên cứu quốc tế, những người ghi nhận số lượng thương vong lớn xung quanh Pokrovsk, dù việc giành quyền kiểm soát thành phố này sẽ không tạo ra nhiều khác biệt trên thực địa.

Bởi vì trận chiến giành Pokrovsk không còn là cuộc chiến giành quyền kiểm soát trung tâm hậu cần chiến lược quan trọng nữa. Thay vào đó, nó trở thành trận chiến mang tính biểu tượng.

Chuyên gia George Barros thuộc Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) cho biết: "Xét từ góc độ chiến trường, điều này không có nhiều ý nghĩa".

Pokrovsk từ lâu được xem là thành phố trọng điểm đối với người Ukraine, nhờ lợi thế kết nối đường bộ và đường sắt thuận tiện. Thành phố nằm trên giao lộ của nhiều tuyến đường chính, dẫn đến Donetsk và Kostyantynivka ở phía đông cùng Dnipro và Zaporizhzhia ở phía tây.

Ông Barros nói thêm: “Về mặt hoạt động, Pokrovsk có ý nghĩa quan trọng vì đây là tuyến tiếp tế hỗ trợ hậu cần của Ukraine, sau đó lan tỏa và hỗ trợ những vị trí chiến thuật khác của Ukraine ở nhiều ngôi làng nhỏ hơn và trên cánh đồng xung quanh Pokrovsk”.

Tuy nhiên, điều đó đã thay đổi khi Nga bắt đầu bao vây Pokrovsk vào mùa hè. Các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái và pháo binh thường xuyên vào đường cao tốc và tuyến đường sắt quan trọng buộc Kiev phải tìm tuyến đường tiếp tế thay thế, chuyển chức năng trung tâm ra khỏi Pokrovsk.

"Từ thời điểm này trở đi, nó thực sự không mang lại bất kỳ tác dụng nào cho người Nga, vì họ đã đạt được hiệu quả chính mà họ cần từ lâu rồi" , ông Barros nhấn mạnh. Thành phố này cũng là nơi có mỏ than cốc cuối cùng đang hoạt động của Ukraine, nhưng buộc phải đóng cửa vào đầu năm nay.

Dù Pokrovsk phần lớn bị tàn phá và giá trị chiến lược của nó gần như biến mất, nhưng thành phố này vẫn trở thành một biểu tượng. Và trong cuộc xung đột gần như bị đình trệ giữa Nga và Ukraine thì những biểu tượng như thế này lại càng có ý nghĩa.

Nếu thành công, Pokrovsk sẽ là thành phố lớn nhất mà Nga kiểm soát được sau Bakhmut vào tháng 5/2023. Nhưng phần lớn người dân ở Pokrovsk đều rời đi kể từ khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt vào tháng 2/2022. Theo chính quyền Ukraine, chỉ còn khoảng 1.200 thường dân ở lại thành phố.

Ông Barros cho rằng: “Về mặt chiến lược, xét về góc độ chính trị và thông tin, Pokrovsk rất quan trọng, bởi vì Tổng thống Vladimir Putin nhiều lần nỗ lực đưa ra tuyên bố công khai ở cấp quốc gia và quốc tế về cuộc tấn công vào khu vực này. Ông Putin đang tiến hành chiến dịch thông tin chiến lược nhằm mục đích trình bày chiến thắng quân sự của Nga trên chiến trường là điều tất yếu".

'Không có lệnh rút lui'

Tổng thống Putin từng nói rõ mục tiêu của ông là giành quyền kiểm soát toàn bộ khu vực Donetsk và Luhansk ở miền đông Ukraine cũng như Kherson và Zaporizhzhia ở phía nam. Việc chiếm được Pokrovsk sẽ cho phép Nga chuyển hướng tập trung sang nơi khác, cụ thể là hướng tới chuỗi thành phố công nghiệp ở phía đông bắc, nơi tạo thành xương sống cho hệ thống phòng thủ của Ukraine trong khu vực.

CNN dẫn lời binh sĩ thuộc Lữ đoàn 129 của Ukraine đang được triển khai gần Kostyantynivka dự đoán ngay khi Nga giải quyết được Pokrovsk và thị trấn lân cận Myrnohrad thì áp lực lên Kostyantynivka sẽ tăng lên và họ sẽ tiến về Druzhkivka. Hiện tại, tiểu đoàn của binh sĩ này không có đủ số lượng binh lính cần thiết và đang thiếu xe bọc thép.

Người lính thông tin thêm mối quan tâm chính của quân đội trong khu vực là giới lãnh đạo Ukraine sẽ cố gắng giữ lại những gì còn lại của Pokrovsk càng lâu càng tốt, vì việc từ bỏ thành phố sẽ bị xem là thất bại lớn.

“Không hề có lệnh rút quân, dù mọi người đều hiểu Pokrovsk thất thủ là điều không thể tránh khỏi. Pokrovsk bị chiếm giữ trong một thời gian rất dài, rất dài. Nhưng lực lượng kiệt quệ và quân tiếp viện không được gửi đến kịp thời”, CNN dẫn lời binh sĩ Ukraine.

Việc rút quân cũng trở nên nguy hiểm hơn nhiều nếu quân Ukraine chần chừ, lặp lại những kinh nghiệm đau thương trước đây của lực lượng Kiev. Những trận chiến ở Bakhmut năm 2023 và Avdiivka năm 2024 đều được đánh dấu bằng việc rút quân chậm trễ, dẫn đến tỷ lệ thương vong cao trong quân đội Ukraine.

Nhiều chuyên gia quân sự cũng nhận định nếu Ukraine mất Pokrovsk, thành phố này sẽ trở thành căn cứ trung tâm của quân đội Nga trong khu vực, giống như trước đây đối với Ukraine. Điều này sẽ giúp Nga kiểm soát một khu vực với nhiều tòa nhà cao tầng và mật độ phát triển dày đặc, nơi có thể chứa hàng ngàn binh sĩ. Lực lượng Ukraine, bao gồm phi công máy bay không người lái, tác chiến điện tử và các đơn vị trinh sát sẽ phải rút lui về khu vực rừng rậm.