Sáng 2.12, Quốc hội thảo luận về dự thảo nghị quyết quy định một số cơ chế, chính sách đột phá cho công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân; chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026 - 2035.
Đại biểu Trần Khánh Thu, đoàn Hưng Yên
ẢNH: GIA HÂN
Rào cản từ học phí, thời gian đào tạo
Dẫn báo cáo từ Bộ Y tế, đại biểu Trần Khánh Thu (Hưng Yên) cho biết cả nước có 214 cơ sở đào tạo nhân lực y tế, gồm 66 trường đại học với 18 trường công lập đào tạo bác sĩ y khoa.
Năm 2024, số bác sĩ tốt nghiệp trong toàn quốc gần 11.300 người. Tổng số nhân lực ngành y tế hiện khoảng 431.700 người, dù đã tăng song vẫn chưa đáng kể nếu so với mức cần đạt theo quy hoạch.
Theo nữ đại biểu, điểm chuẩn thi vào ngành bác sĩ y khoa tại các trường công lập đào tạo khối trường sức khỏe luôn ở mức cao nhất trong 10 năm qua. Thời gian học lại dài, mức học phí cao, vượt khả năng của nhiều gia đình có thu nhập trung bình hoặc thấp.
"Điều này đã trở thành rào cản đối với nhiều sinh viên muốn theo đuổi ngành y", bà Thu nói.
Bà Thu cho biết thêm, tại phiên thảo luận về luật Giáo dục đại học sửa đổi, bà từng kiến nghị ngân sách nhà nước bảo đảm kinh phí đào tạo đối với một số ngành, trong đó có bác sĩ y khoa. Tuy nhiên, Bộ GD-ĐT cho rằng, các nội dung về học phí, hỗ trợ, chế độ đãi ngộ cho đào tạo bác sĩ… thuộc phạm vi quy định chuyên ngành của Bộ Y tế.
Vì vậy, hôm nay bà tiếp tục kiến nghị bổ sung đào tạo bác sĩ y khoa của các cơ sở đào tạo công lập vào nhóm đối tượng được ngân sách bảo đảm, hỗ trợ học phí. Kèm theo đó là cam kết sau khi ra trường sẽ làm việc theo sự phân công của Nhà nước.
Chính sách trên sẽ giúp đảm bảo nguồn sinh viên, đặc biệt là sinh viên hoàn cảnh khó khăn có cơ hội đạt được nguyện vọng trở thành bác sĩ, vừa giải quyết được vấn đề nguồn nhân lực y tế tại các vùng sâu, vùng xa, vùng thiếu bác sĩ.
Cùng quan tâm đến công tác đào tạo nhân lực y tế, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) đề cập tình trạng quá nhiều trường, bao gồm cả các đại học đa ngành, đào tạo y khoa; có những trường lấy điểm chuẩn rất thấp. "Tôi cho đây là một điều mà đề nghị ngành giáo dục và ngành y tế cũng xem xét lại", ông nói.
Theo đại biểu Hòa, đào tạo y khoa đòi hỏi rất cao về cơ sở vật chất, con người và các điều kiện. Nếu không đáp ứng, chất lượng đào tạo sẽ không thể đảm bảo. Do đó nên tập trung vào chất lượng, thay vì chạy theo số lượng, "cứ chạy theo chỉ tiêu thì chất lượng bác sĩ đào tạo ra trường sẽ không đạt".
Đại biểu Nguyễn Tuấn Anh, đoàn Đồng Nai
ẢNH: GIA HÂN
Miễn học phí kèm cam kết khi ra trường
Thảo luận thêm nội dung trên, đại biểu Nguyễn Tuấn Anh (Đồng Nai) so sánh thời gian trung bình để một sinh viên y khoa từ khi vào trường cho đến khi trở thành bác sĩ đa khoa phải mất 7 năm, trong đó 6 năm học đào tạo và 1 năm thực hành.
Trong khi đó, giáo viên đứng lớp từ khi nhập trường sư phạm chỉ mất tối đa 48 tháng, chưa kể trong quá trình học làm gia sư, trợ giảng đã có thể trau dồi nghề nghiệp và có thêm thu nhập. "Nhưng với sinh viên y khoa, 84 tháng là không thể", ông Anh nói và đề nghị có cơ chế đặc thù, mạnh mẽ hơn cho đào tạo nhân lực y tế, y tế cơ sở và chuyển đổi số.
Bên cạnh việc tăng phụ cấp, ông Anh gợi ý cho phép địa phương bố trí ngân sách thực hiện chính sách đặt hàng đào tạo, tuyển dụng bác sĩ về tuyến xã, vùng khó khăn, vùng sâu vùng xa.
Đồng thời có chính sách hỗ trợ đối với sinh viên, học viên sau đại học trong lĩnh vực y khoa với các hình thức như: miễn học phí, tăng số lượng học bổng cho sinh viên nghèo vượt khó, cho vay với mức lãi suất ưu đãi…
"Đương nhiên phải đi kèm các cam kết tương ứng của các em khi ra trường. Ví dụ thời gian tối thiểu phục vụ bệnh viện công, tuyến y tế cơ sở…", ôngNguyễn Tuấn Anh nói.
