Thảo luận về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội liên quan các cơ chế đột phá cho công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân tại Quốc hội sáng nay, đại biểu Trần Khánh Thu (đoàn Hưng Yên) quan tâm tới vấn đề đào tạo đội ngũ y, bác sĩ. Đại biểu nhấn mạnh, dự thảo mới chỉ chú trọng đào tạo sau đại học, trong khi giải pháp từ sớm, từ xa vẫn còn bỏ ngỏ.
Theo đại biểu, nhân lực y tế có vai trò quyết định trong thành công của công tác chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Tuy nhiên, nhân lực tuyến cơ sở hiện “chưa thực sự đáp ứng yêu cầu, chưa là nơi hấp dẫn và đảm bảo điều kiện phát triển chuyên môn của mỗi bác sĩ”.
Báo cáo của Bộ Y tế cho thấy, cả nước có 214 cơ sở đào tạo nhân lực y tế, trong đó có 66 trường đại học (18 trường công lập đào tạo bác sĩ y khoa). Năm 2024, gần 11.300 bác sĩ tốt nghiệp nhưng con số này vẫn “không đáng kể”, khi tổng nhân lực ngành y khoảng 431.700 người, thấp hơn nhiều so với mục tiêu 632.500 người theo quy hoạch nhân lực y tế giai đoạn 2011-2020.
Đại biểu nêu thực tế: "Ngành bác sỹ y khoa tại các trường công lập luôn có điểm chuẩn ở mức cao nhất trong 10 năm qua; thời gian học lại dài, mức học phí cao do các trường công lập hoạt động tự chủ tài chính, nguồn thu chủ yếu từ học phí. Học phí các trường đều đang rất cao, vượt khả năng của các gia đình có thu nhập trung bình thấp. Điều này đã trở thành rào cản đối với nhiều sinh viên muốn theo đuổi ngành y".
Góp ý cho dự thảo Luật Giáo dục đại học sửa đổi, đại biểu Trần Khánh Thu từng đề nghị chỉnh sửa quy định để ngân sách nhà nước bảo đảm kinh phí đào tạo bác sĩ y khoa. Tuy nhiên, Báo cáo số 2028 của Bộ GD&ĐT lại nêu nội dung này thuộc phạm vi chuyên ngành do Bộ Y tế quy định.
"Tôi kiến nghị bổ sung đối tượng đào tạo bác sĩ y khoa của các cơ sở đào tạo công lập vào nhóm đối tượng được ngân sách nhà nước bảo đảm, hỗ trợ học phí trong thời gian đào tạo; với cam kết sau khi ra trường sẽ làm việc theo sự phân công của Nhà nước. Như vậy, nguồn sinh viên, đặc biệt là sinh viên hoàn cảnh khó khăn có cơ hội đạt được nguyện vọng trở thành bác sĩ, đồng thời giải quyết được vấn đề nguồn nhân lực y tế tại các vùng sâu, vùng xa, vùng thiếu bác sĩ", bà Thu nói.
Bộ Y tế chịu trách nhiệm trước Chính phủ về đào tạo bác sĩ nội trú
Góp ý về nội dung đào tạo chuyên sâu đặc thù của ngành y, đại biểu Nguyễn Anh Trí (đoàn Hà Nội) đề xuất quy định: “Bộ Y tế chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện quản lý nhà nước về đào tạo bác sĩ chuyên khoa và bác sĩ nội trú".
Đại biểu đề nghị Bộ Y tế khi xây dựng văn bản quy định chi tiết về đào tạo bác sĩ chuyên khoa cần gộp đào tạo chuyên khoa 1 và chuyên khoa 2 thành một hệ đào tạo một cấp duy nhất, thời gian từ 4-5 năm tùy chuyên ngành, ưu tiên tối đa thực hành lâm sàng.
Bộ Y tế cần quy định đào tạo bác sĩ nội trú là hình thức đào tạo tinh tuyển dành cho sinh viên tốt nghiệp loại giỏi, khá, qua thi đầu vào nghiêm ngặt, ưu tiên chất lượng cao nhất, học tập chủ yếu tại các bệnh viện lớn, trung tâm và khoa xét nghiệm lớn.
Theo đại biểu, văn bằng "bác sĩ chuyên khoa" và "bác sĩ nội trú" thuộc hệ thống giáo dục quốc dân có thể mang chữ ký của cả Bộ Y tế và Bộ GD&ĐT như cách làm của nhiều trường đại học danh tiếng trên thế giới.
Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (Lâm Đồng) cũng cho rằng, chủ trương đào tạo chuyên khoa và chuyên khoa sâu là đúng hướng. Theo đại biểu, để tạo đột phá thật sự, cần cân nhắc bổ sung yêu cầu công nhận chứng chỉ, văn bằng đào tạo chuyên khoa sâu của Việt Nam theo các tiêu chuẩn quốc tế phù hợp nhằm tạo điều kiện hội nhập nhân lực y tế, thu hút nhân tài và bảo đảm tính cạnh tranh của nguồn nhân lực y tế Việt Nam trong tương lai. Điều này cũng góp phần thúc đẩy các cơ sở đào tạo y khoa đổi mới, nâng cao chất lượng.
