Sáng 2.12, tiếp tục Kỳ họp thứ 10, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đột phá cho công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. Chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026 - 2035.
Cập nhật thuốc điều trị ung thư vào danh mục thuốc BHYT
Nhất trí với đề xuất về chính sách mở rộng quyền lợi chăm sóc sức khỏe và giảm gánh nặng tài chính y tế cho người dân, song đại biểu Trịnh Thị Tú Anh (đoàn Lâm Đồng) nói "gánh nặng chi phí điều trị vẫn là rào cản lớn nhất đối với người bệnh".
Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh (Lâm Đồng)
ẢNH: GIA HÂN
Theo bà Anh, nhiều loại thuốc thế hệ mới, như thuốc điều trị đích, thuốc miễn dịch, đã chứng minh hiệu quả vượt trội trong điều trị, giúp kéo dài thời gian sống và nâng cao chất lượng sống. Tuy nhiên, chi phí cao khiến nhiều bệnh nhân không thể tiếp cận điều trị tối ưu.
Thống kê cho thấy tiền thuốc luôn chiếm tỷ trọng cao nhất trong cơ cấu chi phí khám chữa bệnh, hiện chiếm khoảng 33% (giảm từ mức 40 - 50% những năm trước).
Do đó, nữ đại biểu kiến nghị cập nhật danh mục thuốc kịp thời, nhất là đối với các loại thuốc điều trị ung thư, thuốc điều hòa miễn dịch thế hệ mới, để giảm chi tiền túi của người dân, đảm bảo quyền lợi cho hơn 95,5 triệu người tham gia bảo hiểm y tế hiện nay.
Ưu tiên các thuốc có bằng chứng lâm sàng mạnh, hiệu quả được chứng minh rõ ràng; danh mục được cập nhật một cách linh hoạt và theo kịp tiến bộ y học quốc tế. "Đây là giải pháp trực tiếp, thiết thực để người bệnh, đặc biệt là bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo có gia cảnh khó khăn, không bị bỏ lại phía sau trong hành trình điều trị", nữ đại biểu đề xuất.
Đại biểu Nguyễn Anh Trí, nguyên Viện trưởng Viện Huyết học truyền máu T.Ư, đề xuất cần làm rõ hơn quy định miễn viện phí. Theo ông, miễn viện phí phải theo hướng nâng cao chất lượng khám chữa bệnh với thuốc tốt, các phác đồ chẩn đoán, điều trị chuẩn mực.
Đồng thời, phải thuận tiện, tức là chủ động khám chữa bệnh nơi gần nhất, thuận lợi nhất, thực hiện việc phân tuyến thực chất, không bị phụ thuộc vào thanh toán bảo hiểm y tế và khả năng chi trả.
Đại biểu đoàn Hà Nội nhấn mạnh đến yếu tố công bằng, cấp khám chữa bệnh cơ bản phải được bố trí gần nhất và phải có đủ thuốc để điều trị cho nhân dân. Mọi người dân, tùy theo mức độ bệnh tật, đều được thụ hưởng như nhau.
"Miễn viện phí cần có lộ trình hợp lý nhưng phải đạt được viện phí toàn dân vào năm 2030. Tôi đề nghị thực hiện miễn viện phí sớm cho những người đang điều trị các bệnh ung thư khó chữa, mãn tính, những bệnh nhân đang chạy thận nhân tạo, đặc biệt là những bệnh nhân bị ung thư đang điều trị với các loại thuốc rất đắt", ông Trí nói.
Đại biểu Nguyễn Anh Trí, nguyên Viện trưởng Viện Huyết học truyền máu T.Ư
ẢNH: GIA HÂN
Tăng khả năng sản xuất dược chất điều trị ung thư
Trong bối cảnh số ca ung thư tăng nhanh, dược chất phóng xạ giữ vai trò quan trọng. Việt Nam đã đạt được những bước tiến quan trọng, đặt nền móng cho lĩnh vực dược chất phóng xạ. Lò phản ứng nghiên cứu tại Đà Lạt đã sản xuất một số đồng vị cho chẩn đoán và điều trị (ví dụ: I-131, P-32)...
Nhiều bệnh viện lớn đã đầu tư máy gia tốc để tự sản xuất đồng vị có chu kỳ bán rã ngắn như 18 F. Việt Nam đã làm chủ quy trình sản xuất một số dược chất phóng xạ cơ bản được thương mại hoá như I-131, P-32, 18 F-FDG và 99m Tc và nhiều dược chất phóng xạ đang nghiên cứu như chẩn đoán và điều trị giảm đau xương do ung thư di căn, u thần kinh nội thiết, ung thư tiền liệt tuyến...
Tuy nhiên, theo đại biểu Trịnh Thị Tú Anh, tiềm năng lớn đang bị giới hạn bởi những nút thắt về hạ tầng kỹ thuật. Lò phản ứng Đà Lạt đã cũ, công suất nhỏ; Việt Nam vẫn phải phụ thuộc vào nhập khẩu nhiều đồng vị quan trọng như 99Mo, 131I, 177Lu, 135Sm và 68Ga.
Bà Trịnh Thị Tú Anh cho rằng, để khắc phục điều này, cần đẩy nhanh việc xây dựng lò phản ứng nghiên cứu đa mục tiêu mới, nhằm nâng cao năng lực tự chủ sản xuất đồng vị quan trọng. Đầu tư thành lập các trung tâm tổng hợp đạt chuẩn GMP, tập trung vào nghiên cứu và chuyển giao công nghệ tổng hợp các đồng vị trị liệu thế hệ mới (như 68 Ga và 177 Lu)...
