Bên bờ sông Indus ở Pakistan, khu vực giáp biên giới Ấn Độ, có một phế tích gây ám ảnh là thành phố cổ Mohenjo-Daro.
Tên này trong tiếng Sindhi có nghĩa là "Đồi Người Chết": Khi khám phá thành phố vào những năm 1920, các nhà khảo cổ đã bị sốc vì hàng loạt bộ xương người nằm rải rác trên đỉnh và các khu vực gần bề mặt của phế tích.
Tên thật của thành phố đã bị thất lạc theo dòng lịch sử. Người ta chỉ biết nó là trung tâm của nền văn minh Thung lũng Indus (văn minh Harappan) lừng danh, phát triển mạnh mẽ khoảng 5.000-3.500 năm trước, rồi sụp đổ một cách bí ẩn.
Dù vậy, một nhóm nghiên cứu quốc tế vừa tìm ra câu trả lời ngay bên trong "Đồi Người Chết".
Thành phố cổ Mohenjo-Daro - Ảnh: HALAL TIMES
Trên tạp chí khoa học Communications Earth & Environment, các nhà khảo cổ cho biết họ đã sử dụng 3 mô phỏng khí hậu toàn cầu để xác định lượng mưa và nhiệt độ đã thay đổi như thế nào trong khoảng thời gian 5.000-3.000 năm trước tại khu vực này.
Họ đưa dữ liệu lượng mưa và nhiệt độ vào một mô hình thủy văn để xác định sự thay đổi của sông, suối và các nguồn nước khác trong khu vực theo thời gian.
So sánh dữ liệu này với dữ liệu khảo cổ học, các tác giả nhận thấy các khu định cư có xu hướng dịch chuyển theo thời gian, theo sự thay đổi của nguồn nước.
Giải thích với Live Science, nhà nghiên cứu Hiren Solanki (Viện Công nghệ Ấn Độ), một trong các tác giả chính, cho biết các phát hiện trên chỉ ra sự tồn tại của những đợt hạn hán khốc liệt ngoài sức tưởng tượng.
Không phải một mùa hè hay vài năm, mà là những đợt hạn hán dài 85 năm nối tiếp nhau, liên tiếp đẩy dân cư trong xã hội cổ đại này di cư đến những khu vực vẫn còn nguồn nước dồi dào.
Họ liên tục xây nên các đô thị mới trong hành trình đi tìm nguồn nước, đồng thời lần lượt bỏ hoang các đô thị cũ.
Các thành phố trên khắp khu vực liên tục sụp đổ, bao gồm sự suy tàn dần của "Đồi Người Chết". Để rồi, tất cả kết thúc trong một đợt hạn hán cực kỳ thảm khốc bắt đầu khoảng 3.500 năm trước, kéo dài vài thế kỷ.
