Quân nhân Nga diễn tập duyệt binh (Ảnh minh họa: Sputnik).
Giới chức Nga nói rằng, 3 thỏa thuận được ký từ năm 1989 đến năm 2000 này với Bồ Đào Nha, Pháp và Canada không còn mang tính chiến lược.
Theo truyền thông Nga, các thỏa thuận trên vốn được ký trong giai đoạn quan hệ giữa Nga và phương Tây được cải thiện sau khi Liên Xô sụp đổ năm 1991.
Thỏa thuận với Canada được ký chỉ vài tuần sau khi Bức tường Berlin sụp đổ năm 1989, một sự kiện về thực chất đánh dấu sự chấm dứt Chiến tranh Lạnh, khi lãnh đạo Liên Xô Mikhail Gorbachev tìm cách hàn gắn quan hệ với các quốc gia phương Tây.
Thỏa thuận năm 1994 với Pháp được ký sau khi Tổng thống Nga Boris Yeltsin đẩy mạnh nỗ lực đưa Nga hòa nhập vào các cấu trúc an ninh châu Âu.
Ban đầu, ông Yeltsin hy vọng Nga có thể gia nhập NATO hoặc xây dựng một quan hệ đối tác đặc biệt với liên minh này, và ông đã ký các hiệp định với Pháp cam kết 2 nước tham vấn trong khủng hoảng và xây dựng “mạng lưới hòa bình và đoàn kết” ở châu Âu.
Thỏa thuận năm 2000 với Bồ Đào Nha được ký trong giai đoạn mà các nhà nghiên cứu mô tả là thời kỳ hợp tác hiệu quả nhất giữa Nga và Bồ Đào Nha trong thập niên 1990 và 2000, khi các chuyến thăm cấp cao diễn ra thường xuyên bất chấp việc Bồ Đào Nha là thành viên NATO.
Tuy nhiên, quan hệ giữa Nga và phương Tây ngày càng xấu đi kể từ sự kiện Nga tuyên bố sáp nhập bán đảo Crimea vào năm 2014 và mở chiến dịch quân sự ở Ukraine vào năm 2022.
Sự phản đối của Nga đối với khả năng Ukraine gia nhập NATO là một trong những yêu cầu then chốt trong thỏa thuận 28 điểm do Mỹ đề xuất nhằm chấm dứt cuộc xung đột kéo dài hơn 3 năm qua giữa Moscow và Kiev.
Quyết định hôm 5/12 của Nga diễn ra sau một động thái tương tự vào tháng 7, khi Thủ tướng Mikhail Mishustin hủy thỏa thuận hợp tác quân sự - kỹ thuật năm 1996 với Đức. Bộ Ngoại giao Nga cáo buộc Berlin theo đuổi “chính sách công khai thù địch” và “tham vọng quân sự ngày càng gia tăng”.
Trong khi đó, cả Bồ Đào Nha và Pháp đều ủng hộ đề xuất của Ủy ban châu Âu về việc sử dụng tài sản Nga bị đóng băng để cung cấp các khoản vay cho Ukraine. Khoảng 300 tỷ USD tài sản của Nga đang bị đóng băng trong Liên minh châu Âu, phần lớn được giữ tại trung tâm thanh toán Euroclear ở Bỉ.
EU đang tranh luận cách sử dụng số tài sản bị phong tỏa này để hỗ trợ Ukraine, nước đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt ngân sách khoảng 65 tỷ USD trong 2 năm tới.
Ukraine phụ thuộc vào hỗ trợ tài chính và quân sự từ các đồng minh phương Tây kể từ khi xung đột với Nga nổ ra.
