Một góc gần Bolsa và Weststate ở Westminster, nơi những người vô gia cư tụ tập ở Little Saigon. (Ảnh: USC)
Đây là kết quả tổng hợp từ các báo cáo của chính quyền địa phương và những câu chuyện thực tế tại Westminster và Garden Grove - hai thành phố có cộng đồng người Việt lớn nhất tại Mỹ - vừa được trung tâm báo chí trực thuộc Đại học Nam California (USC) đăng tải.
Tại một góc nhỏ gần giao lộ Bolsa và Weststate ở Westminster, bà Liên Trần, 56 tuổi, chia sẻ về nhiều năm sống trong cảnh không nhà cửa. Bà cho biết đã trải qua 7 - 8 năm vô gia cư trước khi tạm trú trong một phòng trọ nhỏ phía sau siêu thị ABC. Tuy nhiên, bà luôn lo ngại trở thành gánh nặng cho gia đình và vẫn thường tìm đến khu vực này để trò chuyện cùng những người có hoàn cảnh tương tự.
Theo báo cáo Point-in-Time 2024 của Quận Cam, toàn hạt có 7.322 người vô gia cư, trong đó 4.173 người sống ngoài đường phố. Riêng khu vực Little Saigon ghi nhận 288 người vô gia cư tại Westminster và 239 người tại Garden Grove. Các chuyên gia y tế cảnh báo, tình trạng không có nơi ở ổn định tạo ra áp lực tâm lý kéo dài, khiến người cao tuổi dễ mắc bệnh mãn tính và khó tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe.
Theo báo cáo của Quận Cam, tại khu Little Saigon, Westminster có 288 người sống không có nơi trú ẩn và Garden Grove có 239 cư dân vô gia cư vào năm 2024. (Ảnh: USC)
Câu chuyện của bà Liên gắn liền với nhiều biến cố. Đến Mỹ năm 1991 theo chương trình Amerasian, bà làm nghề chăm sóc tại nhà và một mình nuôi 5 con. Đại dịch COVID-19 khiến bà mất việc, mất nhà và bắt đầu những năm tháng lang bạt. Ba tháng trước, chồng bà bị Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Mỹ (ICE) bắt giữ, đồng thời toàn bộ giấy tờ của bà nằm trong chiếc xe bị thu giữ. Việc trợ cấp thực phẩm bị cắt khiến đời sống của bà càng thêm khó khăn.
Ngồi cạnh bà Liên là ông Xuân Trường, 65 tuổi, sang Mỹ năm 2013 theo diện người thân bảo lãnh. Ông từng làm phụ bếp tại một nhà hàng Việt nhưng không đủ trang trải chi phí thuê nhà. Suốt 7 năm, ông sống trong một chiếc xe van cũ trước khi phải bán đi vì chi phí sửa chữa quá lớn. Từ đó, ông rơi vào cảnh vô gia cư và chủ yếu sinh sống dọc các tuyến phố tại Westminster.
Lều tạm trú của những người vô gia cư tại khu Little Saigon (Ảnh: USC)
Một nghiên cứu của Đại học Cal State Fullerton cho thấy người Việt tại Little Saigon - khu vực tập trung đông người Việt nhất tại Hoa Kỳ - có tỷ lệ chi phí thuê nhà vượt 35% thu nhập, lực lượng lao động lớn tuổi và tỷ lệ tham gia lao động thấp hơn mức trung bình của toàn hạt - những yếu tố làm tăng nguy cơ rơi vào cảnh vô gia cư.
Trước tình hình đó, nhiều tổ chức xã hội và cá nhân đang nỗ lực hỗ trợ. Ông John Nguyễn, một tình nguyện viên gốc Việt tại Garden Grove, đều đặn mang đồ ăn, chăn màn và vật dụng thiết yếu tới các điểm tập trung người vô gia cư ở Little Saigon. Ông cho biết bản thân từng có thời gian sống lang thang khi mới sang Mỹ năm 1992 nên thấu hiểu những khó khăn của họ.
Bên cạnh các hoạt động thiện nguyện, Southland Integrated Services (SIS) - tổ chức phi lợi nhuận tại Garden Grove - đang phối hợp với chương trình CalOptima để hỗ trợ người vô gia cư tìm chỗ ở, thanh toán chi phí đặt cọc và kết nối các dịch vụ y tế, tâm lý, phục hồi chức năng.
