Giới chức Nhật Bản đã có các cuộc trao đổi không chính thức với Philippines về khả năng xuất khẩu hệ thống tên lửa đất đối không Type 03 do Tokyo phát triển, theo Kyodo News ngày 30.11. Sau đó, phía Philippines bày tỏ mong muốn mua Type 03 nhằm tăng cường năng lực phòng không trong bối cảnh căng thẳng ở Biển Đông.
Tên lửa đất đối không tầm trung Type 03 của Nhật Bản
ẢNH: Lực lượng Phòng vệ mặt đất Nhật Bản
Việc nghiên cứu chi tiết về khả năng xuất khẩu sẽ được triển khai ngay sau khi Nhật Bản chính thức bãi bỏ hạn chế xuất khẩu thiết bị quốc phòng cho 5 mục đích phi chiến đấu (cứu hộ, vận chuyển, cảnh báo, giám sát và rà phá bom mìn).
Quyết định dự kiến được đưa ra trong năm 2026 tại cuộc họp Hội đồng An ninh quốc gia do Thủ tướng Sanae Takaichi - Chủ tịch đảng Dân chủ tự do (LDP) cầm quyền của Nhật Bản - chủ trì. Đây là một trong những cam kết của LDP khi thành lập liên minh với đảng Đổi mới Nhật Bản (JIP).
Không cần sửa đổi pháp luật để nới lỏng quy định, chính phủ Nhật Bản chỉ cần điều chỉnh hướng dẫn thực thi trong các nguyên tắc về thiết bị quốc phòng, theo Japan Today. Một số nghị sĩ LDP cho rằng liên minh mới với JIP - đảng có lập trường cứng rắn về an ninh - đồng nghĩa "không ai có thể kìm hãm" tiến trình mở rộng xuất khẩu vũ khí.
Nhật Bản được cho là đang tìm cách thúc đẩy công nghiệp quốc phòng trong nước và tăng cường hợp tác an ninh với các đối tác cùng chí hướng. Sau khi nới lỏng quy định vào năm 2023, Nhật Bản lần đầu xuất khẩu tên lửa đánh chặn Patriot do nước này sản xuất sang Mỹ vào hồi tháng 11.
Ngoài Type 03, Nhật Bản và Philippines cũng đang thảo luận khả năng Manila tiếp nhận các tàu khu trục đã loại biên của Lực lượng Phòng vệ biển Nhật Bản. Quan hệ quốc phòng giữa 2 nước được thúc đẩy mạnh trong bối cảnh Trung Quốc gia tăng hoạt động trên biển tại khu vực.
Trung Quốc gần đây cáo buộc việc Nhật triển khai Type 03 ở đảo Yonaguni - chỉ cách Đài Loan 110 km - là hành động "cố tình tạo căng thẳng và kích động đối đầu quân sự". Nhật Bản bác bỏ cáo buộc này, khẳng định mục tiêu của họ là tự vệ.
Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Shinjiro Koizumi ngày 23.11 tuyên bố: "Chúng tôi tin rằng việc triển khai đơn vị này sẽ giúp giảm nguy cơ xảy ra một cuộc tấn công vũ trang nhằm vào Nhật Bản".
