Đại sứ Mỹ tại NATO Matthew Whitaker (Ảnh: AFP).
Ukraine và Nga đang hướng tới “gần hơn bao giờ hết” một thỏa thuận hòa bình, với một nỗ lực phức tạp, đa tầng đang được tiến hành và có sự tham gia tích cực của Washington, Đại sứ Mỹ tại NATO Matthew Whitaker phát biểu tại Diễn đàn Doha 2025 ở Qatar.
“Chúng ta đang tiến gần hòa bình hơn bao giờ hết”, ông Whitaker nói khi được hỏi về thời điểm có thể ký kết thỏa thuận hòa bình giữa Ukraine và Nga.
Ông lưu ý rằng Tổng thống Mỹ Donald Trump đánh giá tình hình hiện tại vẫn có những “khó khăn” nhất định. Cả hai bên, theo ông Whitaker, đều đang từ chối nhượng bộ.
“Với việc Bộ trưởng Ngoại giao Marco Rubio tham gia tiến trình, tôi khá tin tưởng rằng mọi quan điểm sẽ được xem xét. Nhưng đồng thời, chúng ta cần biết liệu có thể đạt được một thỏa thuận hay không", ông nói.
Ông Whitaker xác nhận rằng kế hoạch hòa bình 28 điểm của Mỹ hiện đã được chia thành 4 nhánh riêng biệt. NATO và Liên minh châu Âu đang làm việc độc lập với tiến trình hòa bình tại Ukraine và độc lập với các cuộc đàm phán trực tiếp giữa Mỹ và Ukraine.
“Và tất cả những điều đó đang diễn ra theo thời gian thực”, ông nói thêm.
Trong khi đó, ông Trump mới đây cho biết các nhà đàm phán của ông, Steve Witkoff và Jared Kushner, đã có các cuộc thảo luận hiệu quả tại Moscow với Tổng thống Nga Vladimir Putin, nhấn mạnh rằng cuộc gặp “thành công” và để lại ấn tượng tích cực cho phái đoàn.
Sau vòng đàm phán thứ 6 với Mỹ, Thư ký Hội đồng An ninh và Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov cho biết một thỏa thuận hòa bình là có thể, nhưng nhấn mạnh rằng Nga trước tiên phải có những bước đi thực chất hướng tới giảm leo thang. Các cuộc thảo luận tiếp theo về kế hoạch hòa bình dự kiến sẽ tiếp tục trong thời gian tới.
Cũng trong bài phát biểu, ông Whitaker cho rằng Nga không có kế hoạch tấn công Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).
“Tôi không nghĩ có khả năng điều đó sẽ xảy ra (Nga tấn công một quốc gia NATO) trong tương lai gần. Nếu nó có thể xảy ra đi chăng nữa. Tôi cho rằng xác suất này là rất thấp”, ông nói.
Ông Whitaker cũng làm rõ rằng các nước trong liên minh coi trọng nghiêm túc nghĩa vụ của mình theo Điều 5 của Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương, theo đó nguyên tắc phòng thủ tập thể sẽ được kích hoạt.
Nga trước đó nhiều lần khẳng định họ không có kế hoạch tiến công nhằm vào các nước NATO, nhấn mạnh Moscow không có lợi ích gì khi làm như vậy. Nga cáo buộc một số quốc gia NATO nói về nguy cơ từ Moscow như là một cái cớ để gia tăng chi tiêu quân sự.
Mặt khác, Nga tuyên bố sẽ tiếp tục chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine nếu không đạt được các mục tiêu bằng biện pháp hòa bình.
Tuy nhiên, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói rằng Nga sẵn sàng linh hoạt để tìm ra giải pháp. Moscow vẫn cởi mở với các cuộc đàm phán và mong muốn tiếp tục các cuộc đàm phán, đồng thời bắt đầu những công việc nghiêm túc dựa trên dự thảo kế hoạch hòa bình do đội ngũ của Tổng thống Mỹ Donald Trump soạn thảo.
