Tháng 11/2025, lần đầu tiên trong lịch sử, một hệ thống vũ khí tối mật của Israel chính thức rời khỏi lãnh thổ Do Thái: Arrow-3 - ‘sát thủ ngoài khí quyển’ đã đánh chặn thành công hàng trăm tên lửa đạn đạo Iran và Houthi trong cuộc chiến thực sự năm 2025, được Đức kích hoạt tại châu Âu.
Với tốc độ Mach 9, khả năng tiêu diệt mục tiêu bằng va chạm động năng ở độ cao hơn 100km và tầm bắn 2.400km, Arrow-3 không chỉ là lá chắn đắt giá nhất Israel từng xuất khẩu (3,5 tỷ USD), mà còn là công nghệ đánh chặn exo-atmospheric duy nhất trên thế giới hiện nay đạt hiệu suất gần 100% trong thực chiến.
Trong bối cảnh châu Âu đang gấp rút tăng cường khả năng phòng thủ tên lửa trước mối đe dọa từ Nga và các quốc gia khác, Đức đã chính thức trở thành quốc gia đầu tiên ngoài Israel triển khai hệ thống Arrow-3 vào cuối tháng 11/2025.
Đây không chỉ là lần đầu tiên Arrow-3 được xuất khẩu mà còn là lần đầu tiên nó được vận hành bên ngoài lãnh thổ Israel.
Được phát triển bởi Israel Aerospace Industries với sự hợp tác của Boeing, Arrow-3 đã chứng tỏ khả năng vượt trội khi đánh chặn thành công hàng trăm tên lửa đạn đạo tầm xa của Iran và Houthi trong cuộc xung đột Israel-Iran năm 2025.
Chính hiệu quả thực chiến này đã khiến Đức quyết định chi 3,5 tỷ USD để sở hữu hệ thống phòng thủ tiên tiến nhất hiện nay.
Arrow-3 là tầng phòng thủ cao nhất trong kiến trúc phòng không đa tầng của Israel, được thiết kế chuyên biệt để đối phó với các mối đe dọa tên lửa đạn đạo tầm trung và tầm xa, bao gồm cả những loại có khả năng mang đầu đạn hạt nhân.
Khác hẳn với Iron Dome hay David’s Sling chỉ hoạt động trong tầng khí quyển, Arrow-3 thực hiện nhiệm vụ đánh chặn ở độ cao ngoài khí quyển, nơi các mục tiêu di chuyển với tốc độ siêu thanh và quỹ đạo gần như thẳng đứng.
Điểm nổi bật nhất về công nghệ của Arrow-3 nằm ở cơ chế đánh chặn kiểu “hit-to-kill” - tiêu diệt mục tiêu bằng va chạm trực tiếp thay vì dùng đầu đạn nổ gần như các hệ thống cũ.
Tên lửa đánh chặn của Arrow-3 không mang theo đầu đạn nổ mà sử dụng động năng cực lớn từ tốc độ va chạm để phá hủy hoàn toàn mục tiêu.
Để làm được điều này, tên lửa được trang bị hai tầng đẩy nhiên liệu rắn mạnh mẽ, cho phép nó thoát khỏi tầng khí quyển chỉ trong thời gian rất ngắn và đạt tốc độ tối đa lên tới Mach 9, tương đương hơn 11.000 km/h.
Khi đã ở ngoài khí quyển, phần đầu tên lửa tách ra và trở thành một phương tiện tiêu diệt (kill vehicle) độc lập có khả năng cơ động cực cao nhờ các động cơ điều khiển vector đẩy và hệ thống cảm biến điện quang hồng ngoại tiên tiến.
Phương tiện tiêu diệt này có thể thực hiện các thay đổi quỹ đạo đột ngột trong môi trường không trọng lực để chính xác đâm trúng mục tiêu, ngay cả khi mục tiêu cố tình thay đổi đường bay hoặc thả mồi nhử.
Chính công nghệ “hit-to-kill” ngoài khí quyển này đã giúp Arrow-3 đạt tỷ lệ đánh chặn gần như tuyệt đối trong các đợt tấn công tên lửa đạn đạo quy mô lớn của Iran và Houthi trong năm 2025.
Về tầm hoạt động, Arrow-3 có khả năng đánh chặn mục tiêu ở khoảng cách tối đa 2.400km và độ cao lên tới hơn 100km ngoài tầng khí quyển, thậm chí có một số nguồn chính thức của Israel cho rằng con số thực tế có thể lớn hơn nhưng được giữ bí mật vì lý do an ninh.
Với bán kính bảo vệ rộng lớn như vậy, chỉ cần một vài tổ hợp Arrow-3 được bố trí hợp lý là có thể bảo vệ toàn bộ lãnh thổ một quốc gia cỡ trung bình ở châu Âu như Đức hoặc thậm chí cả một khu vực rộng lớn hơn.
Hệ thống radar đi kèm là EL/M-2080 Green Pine cải tiến, sau này được nâng cấp thành phiên bản Great Pine, có khả năng phát hiện và theo dõi đồng thời hàng trăm mục tiêu ở cự ly hơn 500–900km ngay từ giai đoạn tên lửa đối phương còn đang tăng tốc.
Radar này sử dụng công nghệ mảng pha điện tử chủ động (AESA) và hoạt động ở dải tần L, cho khả năng chống nhiễu cực mạnh và độ chính xác định vị mục tiêu cao, đáp ứng yêu cầu đánh chặn ngoài khí quyển đòi hỏi sai số chỉ tính bằng vài mét.
Một tổ hợp Arrow-3 hoàn chỉnh bao gồm xe chỉ huy chiến đấu, radar Green Pine/Great Pine, từ 6 đến 8 bệ phóng di động mỗi bệ chứa 6 tên lửa trong ống phóng kín, cùng các xe tiếp đạn và bảo dưỡng.
Toàn bộ hệ thống được thiết kế để triển khai nhanh, hoạt động liên tục trong điều kiện chiến tranh và có thể tích hợp dễ dàng vào mạng lưới phòng không chung của NATO hoặc European Sky Shield Initiative như Đức đang thực hiện.
Điều đáng chú ý là dù được Đức mua với giá trị hợp đồng lớn nhất trong lịch sử xuất khẩu vũ khí của Israel, phiên bản xuất khẩu cho Đức vẫn giữ nguyên gần như toàn bộ tính năng chiến đấu so với phiên bản nội địa mà Lực lượng Phòng vệ Israel đang sử dụng.
Chỉ có một số thay đổi nhỏ về giao diện phần mềm và tích hợp liên lạc để phù hợp với tiêu chuẩn NATO.
Điều này cho thấy mức độ tin cậy rất cao mà Israel đặt vào công nghệ của chính mình, đồng thời khẳng định Arrow-3 hiện đang là hệ thống đánh chặn tên lửa đạn đạo ngoài khí quyển tiên tiến nhất thế giới có thể mua được trên thị trường.
Vào cuối tháng 11/2025, Đức đã chính thức tiếp nhận và chuẩn bị đưa vào trạng thái sẵn sàng chiến đấu Arrow-3 đầu tiên tại căn cứ không quân Holzdorf.
Dự kiến khả năng tác chiến ban đầu sẽ đạt được ngay trong tháng 12/2025, và đến năm 2030 sẽ có ít nhất ba tổ hợp hoàn chỉnh hoạt động, tạo thành lá chắn tên lửa đạn đạo tầng cao cho toàn bộ Trung Âu.
