Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy phát biểu tại tọa đàm.
Theo dự báo của Tập đoàn Dữ liệu quốc tế IDC, đến năm 2030, trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ mang lại trị giá tương đương 5.000 tỷ USD cho nền kinh tế toàn cầu. Nhiều quốc gia đang nỗ lực đẩy mạnh phát triển AI, trong đó có Việt Nam.
Chiều 2/12, tại tọa đàm “AI vì nhân loại” trong Tuần lễ Khoa học – Công nghệ VinFuture 2025, Thứ trưởng Bùi Thế Duy cho biết, Việt Nam đang xây dựng Trung tâm siêu tính toán AI quốc gia, đưa AI trở thành "trợ lý trí tuệ" phổ cập cho mọi người dân.
Thứ trưởng cho hay, trung tâm này được xây dựng trong bối cảnh AI "không chỉ là công nghệ ứng dụng", mà đang trở thành hạ tầng thiết yếu như điện, viễn thông hay Internet. Quốc gia làm chủ được công nghệ này thì sẽ có lợi thế cạnh tranh vượt trội trong cả kinh tế, xã hội lẫn an ninh, quốc phòng.
Theo Thứ trưởng, Việt Nam đã ban hành Chiến lược AI lần đầu năm 2021. Tuy nhiên, do sự phát triển vượt bậc của AI, cuối năm nay, Việt Nam sẽ công bố Chiến lược AI cập nhật và Luật AI. “Đây không chỉ là khuôn khổ pháp lý mà còn là tuyên ngôn về tầm nhìn quốc gia, xác định AI phải trở thành hạ tầng trí tuệ của Việt Nam, đóng góp cho phúc lợi xã hội, phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia”, Thứ trưởng nhấn mạnh.
Việt Nam kiên định phát triển công nghệ AI theo triết lý mở, tức là chuẩn mở, dữ liệu mở, mã nguồn mở. Thứ trường cho biết, “Mở” là con đường để tiếp nhận tri thức toàn cầu, làm chủ công nghệ, phát triển ‘Make in Vietnam’ và đóng góp trở lại cho nhân loại. Hơn nữa, “Mở” cũng là điều kiện để bảo đảm an toàn và minh bạch trong ứng dụng AI.
Thứ trưởng phân tích, để AI phát triển, thị trường trong nước phải đủ lớn. Không có ứng dụng thì không có thị trường, và doanh nghiệp AI Việt Nam không thể trưởng thành. Nhà nước sẽ đẩy mạnh ứng dụng AI trong các ngành và cơ quan nhà nước, đồng thời Quỹ Đổi mới công nghệ quốc gia sẽ dành 30 - 40% nguồn lực hỗ trợ, bao gồm cả voucher AI cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, để thị trường Việt Nam thực sự trở thành “cái nôi” của các doanh nghiệp AI mạnh.
AI đang có tốc độ phát triển nhanh chóng. Ảnh minh họa
Việt Nam nhấn mạnh chuyển đổi AI, không phải chỉ “ứng dụng AI” mà là một tiến trình tái cấu trúc toàn diện hoạt động của tổ chức, ngành và quốc gia dựa trên AI, nhằm tạo năng lực mới về quản lý, sản xuất và sáng tạo, tương tự như công nghiệp hóa hay chuyển đổi số.
“Với 100 triệu dân trẻ, năng động và am hiểu công nghệ, Việt Nam vừa là thị trường lớn vừa là nơi hình thành các sản phẩm AI mới. Cùng với 11 nhóm công nghệ chiến lược, hạ tầng tính toán, dữ liệu phong phú, doanh nghiệp số Make in Vietnam và cộng đồng startup – nghiên cứu giàu khát vọng, chúng ta có đầy đủ điều kiện để đi nhanh và mạnh trong kỷ nguyên AI”, Thứ trưởng nhấn mạnh.
Việt Nam sẽ ban hành Bộ quy tắc đạo đức AI quốc gia, Chiến lược AI và Luật AI
Thứ trưởng nhấn mạnh Việt Nam hướng đến phát triển AI "nhanh - an toàn - nhân văn".
Bên cạnh cơ hội, AI còn đặt ra rủi ro về đạo đức, việc làm và niềm tin xã hội. Do đó, Việt Nam hướng đến phát triển AI "nhanh - an toàn - nhân văn", trong đó con người vẫn là chủ thể đưa ra quyết định cuối cùng.
Trong thời gian tới, theo Thứ trưởng, Việt Nam sẽ ban hành Bộ quy tắc đạo đức AI quốc gia, Chiến lược AI và Luật AI với các quan điểm chủ đạo: Quản lý theo mức độ rủi ro; bảo đảm minh bạch và trách nhiệm giải trình; đặt con người làm trung tâm; khuyến khích phát triển AI trong nước; phát triển AI như động lực tăng trưởng nhanh và bền vững; và bảo vệ chủ quyền số quốc gia dựa trên dữ liệu, hạ tầng và công nghệ AI.
Thứ trưởng nhấn mạnh công nghệ mang tính toàn cầu, nhưng dữ liệu lại mang tính địa phương. Những ứng dụng quan trọng cần phải vận hành trên hạ tầng AI Việt Nam, kết hợp giữa nền tảng quốc gia và nền tảng toàn cầu. Điều này cũng tạo cơ hội khác biệt cho các nước đang phát triển, nơi lợi thế không chỉ nằm ở công nghệ lõi mà còn ở ngữ cảnh, văn hóa và bài toán đặc thù của từng quốc gia.
“AI và các vấn đề của AI cũng là một cặp “và” không thể tách rời. AI tạo ra thách thức, nhưng chính AI cũng giúp giải quyết thách thức đó: Từ đào tạo nhân lực đến phát hiện vi phạm đạo đức. AI trưởng thành thông qua chính những vấn đề mà nó tạo ra, và trách nhiệm của chúng ta là chung sống và quản trị khôn ngoan”, Thứ trưởng cho biết.
“AI là cơ hội lịch sử để Việt Nam bứt phá, trở thành nước phát triển có thu nhập cao”, Thứ trưởng nhấn mạnh.
Ông phân tích, những quốc gia hoá rồng, hoá hổ đều tận dụng tốt các cuộc cách mạng công nghiệp. Trên thực tế, sau nhiều thập kỷ xây dựng và phát triển, Việt Nam đã trở thành nền kinh tế thứ 32 thế giới và có đầy đủ điều kiện để bước vào kỷ nguyên AI, nâng cao năng suất lao động, tăng trưởng hai con số, củng cố năng lực quản trị và bảo vệ quốc gia.
“Tuyên ngôn AI Việt Nam là: Nhân văn – Mở – An toàn – Tự chủ – Hợp tác – Bao trùm – Bền vững” , Thứ trưởng cho biết.
Tại tọa đàm “AI vì nhân loại, Thứ trưởng Bùi Thế Duy đánh giá cao những ý kiến, chia sẻ góc nhìn, kinh nghiệm và khát vọng về một tương lai AI an toàn, nhân văn và phục vụ con người của các nhà khoa học. Thứ trưởng cũng ghi nhận Quỹ VinFuture đã tạo dựng một sự kiện tầm vóc để cùng chia sẻ những góc nhìn quan trọng về tương lai của AI, đồng thời gợi mở giá trị và định hướng thiết thực cho sự phát triển AI an toàn, nhân văn và vì con người.
