Cách phố cổ Hội An chỉ 5km, làng du lịch sinh thái cộng đồng Trà Nhiêu (xã Nam Phước, thành phố Đà Nẵng) đang hồi sinh mạnh mẽ, trở thành điểm đến hấp dẫn với 10ha rừng dừa nước và các làng nghề thủ công độc đáo.
Theo các tài liệu lịch sử, Trà Nhiêu từng là một phần quan trọng trong mạng lưới giao thương quốc tế dưới thời dinh trấn Thanh Chiêm, thậm chí ra đời trước cả thương cảng Faifo (Hội An).
Ông Trần Văn Hùng (áo trắng ngoài cùng) trong một buổi đưa khách đi trải nghiệm cất rớ bắt cá (Ảnh: Ngô Linh).
Tuy nhiên, từ thế kỷ XVI, khi vị trí cảng biển thay đổi, Trà Nhiêu dần lui vào "hậu trường lịch sử", những dấu vết của một làng giao thương sầm uất cũng dần mai một.
Ngày nay, Trà Nhiêu vẫn giữ được nét đặc trưng của một ngôi làng vùng cửa sông - cửa biển, thu hút du khách bởi cảnh quan thiên nhiên mộc mạc và các giá trị văn hóa truyền thống được lưu giữ.
Người dân nơi đây được mệnh danh là "đất 7 nghề" khi thành thạo các nghề biển, chài lưới, dệt chiếu cói, làm đồ thủ công mỹ nghệ, đan thuyền thúng, chằm lá dừa nước và tráng mì quảng.
Du khách trải nghiệm dệt chiếu cùng người dân địa phương (Ảnh: Ngô Linh).
Dù không xa Hội An, Trà Nhiêu từng có thời điểm "ngủ quên" giữa những chuyển động phát triển. Bước ngoặt đến vào tháng 7/2010, khi làng chính thức ra mắt mô hình du lịch sinh thái cộng đồng. Khoảng 80 hộ dân đã được Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tập huấn về làm du lịch, mở ra một trang mới cho Trà Nhiêu.
Nghệ nhân Trần Văn Hùng (65 tuổi) là một trong những người tiên phong, duy trì cách làm du lịch xanh, du lịch trải nghiệm từ hơn 30 năm trước. Bỏ ngoài tai những "lời ong tiếng ve" khi liên tục đưa khách Tây về làng, ông Hùng đã gặt hái được "quả ngọt" xứng đáng.
Ông liên kết với nhiều hộ dân làm chiếu, kéo rớ, chèo thuyền bắt cá, chủ thuyền thúng và các nhóm ngành nghề khác, tạo nên một chuỗi liên kết đa dạng cho du khách tham quan, trải nghiệm.
"Du lịch sinh thái, du lịch làng nghề, trải nghiệm đời sống người dân địa phương được khách Tây rất quan tâm. Nhờ đó, nhiều nghề truyền thống tưởng chừng mai một đã dần được phục hồi", ông Hùng chia sẻ.
Khách nước ngoài tham quan rừng dừa nước tại Trà Nhiêu (Ảnh: Minh Tâm).
Cơ sở dịch vụ thuyền thúng Cô Mốt của ông Phạm Minh Tâm cũng là một điển hình thành công. Hoạt động được 8 năm, cơ sở này chủ yếu phục vụ khách tham quan rừng dừa, thả lưới.
Vào ngày cao điểm, ông Tâm đón 50-100 khách, chủ yếu là khách nước ngoài, với giá dịch vụ bơi thuyền thúng và ăn uống dao động 200.000-250.000 đồng/người.
Hiện có 15-20 người dân tham gia đội thuyền thúng của ông Tâm. "Nhiều hộ dân trước đây khó khăn, nay đã cải thiện đời sống nhờ làm du lịch", ông Tâm cho biết.
Trước đây, UBND huyện Duy Xuyên (tỉnh Quảng Nam cũ) đã triển khai tập huấn kỹ năng phục vụ khách và tổ chức tham quan học tập mô hình ở các địa phương khác.
Các mô hình du lịch cộng đồng không chỉ góp phần phát triển kinh tế, tạo việc làm mà còn gắn kết du lịch với văn hóa địa phương, giúp Trà Nhiêu tìm lại vị thế và phát triển bền vững.
Du lịch nông nghiệp nông thôn đang trở thành động lực phát triển của Đà Nẵng. Phát triển du lịch không chỉ là làm giàu cho địa phương mà còn là cách bảo tồn văn hóa, nâng cao đời sống người dân và lan tỏa những giá trị đặc sắc của vùng đất này đến với bạn bè trong và ngoài nước.
