Theo TheGuardian, khoảng 3 triệu việc làm có trình độ thấp tại Anh có thể biến mất vào năm 2035 do tác động từ trí tuệ nhân tạo (AI) và tự động hóa, theo báo cáo từ Quỹ Nghiên cứu Giáo dục Quốc gia (NFER) - một tổ chức nghiên cứu giáo dục hàng đầu. Những công việc có nguy cơ cao nhất bao gồm nghề thủ công, vận hành máy móc và các vị trí hành chính.
Ngược lại, lao động có kỹ năng cao được dự đoán sẽ có giá trị hơn khi tiến bộ công nghệ làm tăng khối lượng công việc, đặc biệt trong ngắn và trung hạn. Dù vậy, báo cáo cho biết nền kinh tế Anh vẫn có thể tạo thêm khoảng 2,3 triệu việc làm vào năm 2035, nhưng sự phân bổ sẽ không đồng đều giữa các nhóm ngành nghề.
3 triệu việc làm có thể biến mất, nhưng thách thức lớn hơn là con người phải đứng vững trước bóng đen công nghệ do chính mình tạo ra
ẢNH: CHỤP MÀN HÌNH EPICFLOW
Báo cáo của NFER cho thấy tác động của AI đến lực lượng lao động có thể phức tạp hơn so với các dự đoán trước đó. Trong khi nhiều nghiên cứu gần đây cho rằng các ngành nghề kỹ thuật cao như kỹ sư phần mềm hay tư vấn quản lý sẽ chịu tác động mạnh hơn, dữ liệu từ NFER nhấn mạnh nhóm việc làm có trình độ thấp mới là đối tượng chịu rủi ro cao nhất.
Một nghiên cứu từ King’s College (Anh) công bố tháng 10 ước tính các doanh nghiệp trả lương cao đã cắt giảm khoảng 9,4% nhân sự trong giai đoạn 2021 - 2025, trùng hợp với giai đoạn phát triển và ra mắt của ChatGPT vào cuối năm 2022. Điều này đặt ra câu hỏi liệu AI đang gây ảnh hưởng trực tiếp đến nhóm nghề kỹ thuật cao, hay nếu tác động này là kết quả của nhiều yếu tố kinh tế rộng hơn.
Một số diễn biến thực tế đang củng cố lo ngại về tác động của AI. Hãng luật Clifford Chance đã cắt giảm gần 10% nhân viên dịch vụ kinh doanh tại văn phòng London, một phần do áp lực từ AI. Cùng lúc, lãnh đạo của PwC đã thu hẹp kế hoạch tuyển dụng 100.000 nhân sự trong giai đoạn 2021 - 2026, cho biết thế giới đang thay đổi và AI đã định hình lại các ưu tiên về nhân sự.
Tuy nhiên, Jude Hillary - đồng tác giả báo cáo từ NFER - cho rằng các dự báo về việc AI khiến lao động mất việc hàng loạt có thể còn quá sớm. Ông chỉ ra sự gia tăng cắt giảm nhân sự thời gian qua có thể do nền kinh tế Anh trì trệ, chi phí bảo hiểm xã hội gia tăng và tâm lý thận trọng của giới chủ doanh nghiệp. Tác động dài hạn của AI đối với thị trường lao động sẽ không đồng đều: gia tăng nhu cầu với một số ngành chuyên môn, trong khi làm giảm mạnh nhu cầu đối với nhiều nghề có kỹ năng thấp. Đây là mối quan ngại lớn vì người lao động mất việc sẽ gặp khó khăn trong việc học lại kỹ năng để thích nghi.
