Ảnh minh họa
Các công ty lọc dầu nhà nước của Ấn Độ gồm Indian Oil Corp (IOC) và Bharat Petroleum Corp (BPCL) đã mua một số lô dầu thô của Nga để giao trong tháng 1/2026, trong bối cảnh giá giảm sâu và nguồn cung dồi dào từ các nhà bán hàng không nằm trong danh sách trừng phạt.
Theo đó, các lô hàng được mua với mức chiết khấu khoảng 5 USD/thùng so với dầu Brent, nới rộng so với mức 3 USD/thùng cách đây một tháng. Dù chưa rõ tổng khối lượng, các nguồn tin cho biết lượng dầu mua từ Nga khó vượt quá ⅓ mức tăng trưởng nhập khẩu bình quân năm nay, tương đương không quá 600.000 thùng/ngày. Riêng Nayara Energy – công ty con của Rosneft – thường chiếm hơn một nửa lượng mua này.
Khi tính cả chiết khấu và phí vận chuyển, Nga dự kiến thu về 40–45 USD/thùng, với thanh toán chủ yếu bằng dirham UAE và USD. IOC đã âm thầm trở lại mua dầu Nga trong nhiều tuần và nhận một số lô giao tháng 12, trong khi BPCL trước đó đã tạm dừng nhập khẩu.
Hoạt động mua dầu Nga của các nhà máy lọc dầu Ấn Độ được mô tả là thận trọng, khi Washington liên tục siết chặt các biện pháp trừng phạt đối với Rosneft, Lukoil, Surgutneftegaz và Gazprom Neft. Việc bốn nhà sản xuất dầu lớn nhất của Nga bị đưa vào danh sách đen buộc các ngân hàng hợp tác với phía Ấn Độ phải tăng cường giám sát giao dịch, khiến hoạt động mua bán trở nên nhạy cảm hơn.
Một số nhà máy lọc dầu như Mangalore Refinery and Petrochemicals và HPCL-Mittal Energy tiếp tục tránh nhập dầu Nga. Trong khu vực tư nhân, Reliance Industries cũng tuyên bố ngừng chế biến dầu Nga tại một phần tổ hợp lọc hóa dầu Jamnagar từ cuối tháng 11.
Lệnh trừng phạt mới đã làm đảo lộn chiến lược “ưu tiên mua dầu rẻ nhất” của New Delhi, vốn giúp Nga từng chiếm tới 1/3 tổng lượng dầu nhập khẩu của Ấn Độ. Tháng 12, hầu hết các nhà máy lọc dầu của nước này – ngoại trừ hai đơn vị – đều không đặt hàng dầu Nga nhằm tránh rủi ro liên quan đến các lệnh trừng phạt thứ cấp của Bộ Tài chính Mỹ.
Mới đây, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov khẳng định việc Ấn Độ giảm nhập khẩu chỉ là tình trạng ngắn hạn, đồng thời cho biết Nga đang tìm cách duy trì sản lượng cung cấp và vượt qua các rào cản trừng phạt. Tuyên bố được đưa ra ngay trước chuyến thăm New Delhi của Tổng thống Vladimir Putin vào cuối tuần này.
Trong bối cảnh quan hệ thương mại Nga – Ấn đang chịu sức ép từ Washington, một cựu ngoại trưởng Ấn Độ tuần này cho biết nước này có thể giảm 50% lượng dầu nhập khẩu từ Nga. Tuy vậy, ông nhấn mạnh New Delhi và Moscow vẫn sẽ tìm cách duy trì một phần dòng chảy dầu mỏ, dù mức độ phụ thuộc sẽ giảm.
Giới phân tích nhận định các biện pháp trừng phạt cứng rắn hơn của Mỹ có thể khiến Nga đánh mất vị trí nhà cung cấp dầu thô lớn nhất cho Ấn Độ – danh hiệu nước này giữ suốt hai năm qua. Nếu điều này xảy ra, Saudi Arabia và các nhà xuất khẩu Trung Đông có thể nhanh chóng chiếm lại thị phần.
Dù vậy, các giao dịch chiết khấu sâu lần này cho thấy các nhà máy lọc dầu Ấn Độ chưa hoàn toàn rút khỏi thị trường dầu Nga. Họ vẫn theo đuổi chiến lược linh hoạt: mua hạn chế, mua thăm dò và liên tục đánh giá diễn biến trừng phạt để đảm bảo cân bằng giữa lợi ích kinh tế và rủi ro địa chính trị.
Theo Oilprice, ET, Reuters
