Nghe nói ăn nhiều thịt đỏ hoặc thực phẩm giàu protein vào bữa tối có thể không tốt. Chuyên gia có thể giải thích lý do và đề xuất lượng protein phù hợp không? (Lê Thị Ngân - Cầu Giấy, Hà Nội).
Tiến sĩ Phạm Việt Hoàng - nguyên Phó Giám đốc Bệnh viện Tuệ Tĩnh (Hà Nội) tư vấn:
Bữa tối đang là bữa ăn chính của nhiều gia đình. Tuy nhiên, đây cũng là bữa ăn "tai tiếng" vì dễ gây thừa năng lượng dẫn đến thừa cân, béo phì và các bệnh tiêu hóa, giấc ngủ.
Theo Đông y, sau 19h, dương khí thu lại, âm khí cần sinh. Nếu chọn sai món vào bữa tối sẽ gây kích thích tạng phủ, sinh đàm, sinh hỏa, khí nghịch, dẫn đến trằn trọc, khó ngủ, nóng trong, tỉnh giấc giữa đêm.
Tùy thuộc vào từng độ tuổi và trạng thái sức khỏe của mỗi người, chế độ dinh dưỡng mà nên lựa chọn buổi tối nên ăn gì. Nếu bạn có sức khỏe bình thường nhưng lại ăn một lượng lớn thực phẩm chứa nhiều tinh bột và đạm, điều này có thể gây quá tải cho hệ tiêu hóa và khó ngủ.
Dưới đây là ba loại thực phẩm nên tránh để giữ giấc ngủ thanh lành và tâm trí ổn định:
Món chiên xào giàu dầu mỡ gây thấp nhiệt, trì trệ khí huyết, đặc biệt vào buổi tối khi tỳ vị suy yếu. Dầu mỡ khiến dạ dày làm việc quá sức, dễ sinh nóng gan, đầy bụng, ợ hơi, mộng mị. Người lớn tuổi ăn đồ chiên vào buổi tối dễ bị nhiệt miệng, tiểu đêm, rối loạn nhịp tim, lâu dài dẫn đến mất ngủ mạn tính.
Các món như thịt bò, lòng lợn, trứng vịt lộn nếu ăn vào buổi tối sẽ kích thích tâm khí, khiến thần trí khó yên. Đạm động vật cần thời gian tiêu hóa lâu, khiến cơ thể vẫn làm việc khi nghỉ ngơi.
Các loại đồ ăn sốt phô mai cũng nên hạn chế vì chứa tyramine, một loại axit amin có thể giảm sản xuất hormone điều hòa giấc ngủ. Ngoài ra, chất béo trong phô mai rất khó tiêu hóa và có thể tạo ra phản ứng viêm trong dạ dày.
Với người huyết áp cao, gan nhiễm mỡ hoặc cholesterol cao, ăn đạm vào bữa tối dễ gây nóng gan, đau đầu, hồi hộp về đêm.
Vị cay kích thích dương khí, làm tâm hỏa vượng, can khí bốc lên, gây lo âu, tim đập nhanh, dễ giật mình khi ngủ. Rượu bia, thuộc hỏa tà, làm hại can, hao tâm âm, dẫn đến giấc ngủ không an lành. Nước ngọt có ga sinh đàm, tổn thương tỳ vị, gây lạnh bụng, tiêu chảy hoặc rối loạn giấc ngủ.
Ngoài các món ăn trên, vào bữa tối, mọi người nên ăn nhạt hơn. Bởi vì một bữa ăn nhiều natri có thể góp phần khiến giấc ngủ trằn trọc hơn, do tăng huyết áp và giữ nước. Kết quả có thể là ngủ không yên, thường xuyên tỉnh và không cảm thấy thoải mái khi thức dậy.
Để bữa tối nhẹ bụng, dễ ngủ, không tăng cân, tốt nhất nên ăn sớm trước 19h. Những người không thể ăn sớm nên dùng bữa trước giờ ngủ ít nhất 2 tiếng, giữ bữa tối nhẹ, thanh, vừa no. Ăn tối muộn làm âm khí không sinh, dương khí không giáng, gây bất ổn thần trí.
Bạn nên ưu tiên món dễ tiêu như cháo yến mạch, canh rau ngót, bí đỏ, củ sen hầm, hoặc cá hấp. Ngoài ra, để bữa tối tốt cho sức khỏe ngoài chọn dinh dưỡng phù hợp mọi người nên kết hợp vận động nhẹ nhàng.
