Văn bản gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nêu rõ, kết quả theo dõi nhiều năm của Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) cho thấy, giai đoạn từ tháng 10 đến tháng 3 hằng năm, tình trạng ô nhiễm không khí, đặc biệt là bụi mịn PM2.5, thường gia tăng, tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng tới sức khỏe cộng đồng và các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội.
Đặc biệt, mức độ phổ biến ô nhiễm (bụi PM10, PM2.5) tập trung cao nhất tại Hà Nội và TPHCM, một số điểm ô nhiễm cục bộ thường xuyên xuất hiện tại các tỉnh lân cận Hà Nội.
Nhằm chủ động trong tổ chức, triển khai các biện pháp kiểm soát, ngăn ngừa và giảm thiểu tình trạng ô nhiễm, bảo vệ sức khỏe nhân dân, Bộ NN&MT đề nghị các tỉnh, thành phố tập trung chỉ đạo, triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp, trong đó tập trung vào các nhiệm vụ trọng tâm, cụ thể, cấp bách.
Trong đó, tập trung kiểm soát các nguồn phát sinh khí thải, bụi từ hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ có tác động, ảnh hưởng đến môi trường không khí.
Cụ thể, với nguồn thải công nghiệp, Bộ NN&MT yêu cầu các địa phương tổ chức tổng rà soát, thanh tra, kiểm tra đột xuất, xử lý nghiêm các vi phạm trong việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường đối với các cơ sở công nghiệp có nguồn thải khí thải lớn (xi măng, nhiệt điện, sắt thép…), các cơ sở thuộc loại hình có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường.
Với hoạt động giao thông vận tải, cần đẩy nhanh việc xây dựng và thực hiện các đề án, chương trình về “vùng phát thải thấp” tại các đô thị lớn.
Cùng với đó, thúc đẩy việc chuyển đổi sang phương tiện giao thông công cộng, phương tiện sử dụng năng lượng sạch, năng lượng xanh, thân thiện với môi trường; nghiên cứu, phát triển hạ tầng phục vụ các loại phương tiện này.
Kiểm soát chặt chẽ, xử lý nghiêm các phương tiện vận tải hàng hóa, vật liệu xây dựng không che chắn, làm rơi vãi, gây phát tán bụi.
Đối với hoạt động xây dựng, các địa phương chỉ đạo đơn vị chức năng tăng cường kiểm tra, giám sát, yêu cầu 100% các chủ dự án, đơn vị thi công thực hiện nghiêm các biện pháp giảm thiểu phát tán bụi, khí thải (che chắn công trình, phun nước, rửa xe ra vào công trình). Kiên quyết tạm đình chỉ hoạt động đối với các công trình tái phạm nhiều lần.
Chỉ đạo các phường, xã tăng cường tuyên truyền, vận động, kết hợp với kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm để chấm dứt triệt để tình trạng đốt rác thải sinh hoạt, phụ phẩm nông nghiệp (rơm rạ) không đúng quy định. Thúc đẩy các giải pháp thu gom, tái sử dụng phụ phẩm nông nghiệp theo mô hình kinh tế tuần hoàn.
Riêng Hà Nội và TPHCM, Bộ NN&MT đề nghị tập trung tối đa nguồn lực, khẩn trương xây dựng và ban hành Kế hoạch chi tiết với lộ trình cụ thể để thực hiện các mục tiêu về kiểm soát phương tiện giao thông.
Bên cạnh đó, đẩy nhanh tiến độ các dự án hạ tầng giao thông công cộng trọng điểm (đường sắt đô thị, mạng lưới xe buýt điện) để sớm đưa vào vận hành, đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân.
Xây dựng và triển khai các đề án xử lý ô nhiễm môi trường tại các đoạn sông, kênh, rạch khu vực nội thành; có lộ trình cụ thể di dời các cơ sở sản xuất gây ô nhiễm ra khỏi khu dân cư, đô thị.
Bộ NN&MT sẽ phối hợp chặt chẽ với địa phương để triển khai thực hiện một số hoạt động cần thiết.
