Các quốc gia thuộc Liên minh châu Âu (EU) đang tìm cách tạo mặt trận đoàn kết nhằm đối phó với thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Nhiều khả năng châu Âu sẽ phê duyệt một loạt các biện pháp đối phó đầu tiên, nhắm vào lượng hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ với trị giá lên đến 28 tỷ USD. Mức thuế này sẽ được áp dụng với từ chỉ nha khoa cho đến kim cương.
Theo Reuters, với động thái trên, EU cùng với Trung Quốc và Canada áp thuế trả đũa đối với Mỹ. Điều này có thể khiến hàng hóa đắt đỏ hơn với hàng tỷ người tiêu dùng, đồng thời đẩy các nền kinh tế trên toàn thế giới vào suy thoái.
Khối 27 quốc gia châu Âu đang phải đối mặt với mức thuế nhập khẩu 25% đối với thép, nhôm, ô tô, và mức thuế đối ứng 20% đối với hầu hết mặt hàng khác kể từ 2/4.
Thuế quan của ông Trump hiện bao phủ khoảng 70% kim ngạch xuất khẩu của EU sang Mỹ với tổng trị giá lên tới 585 tỷ USD vào năm ngoái. Dự kiến sắp tới Mỹ còn áp dụng thêm đối với các mặt hàng như đồng, dược phẩm, chất bán dẫn, gỗ...
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen sẽ có những cuộc thảo luận riêng vào ngày 7 và 8/4 với các giám đốc điều hành hàng đầu trong ngành thép, ô tô và dược phẩm để đánh giá tác động của thuế và quyết định các bước tiếp theo.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen (Ảnh: Reuters).
Tối 7/4, Ủy ban châu Âu, cơ quan điều phối chính sách thương mại của EU, sẽ đề xuất với các nước thành viên danh sách các sản phẩm của Mỹ bị áp thuế bổ sung để đáp trả các mức thuế đối với thép và nhôm của ông Trump.
Danh sách này dự kiến bao gồm thịt, ngũ cốc, rượu vang, gỗ và quần áo từ Mỹ, cũng như kẹo cao su, chỉ nha khoa, máy hút bụi, giấy vệ sinh.
Một mặt hàng nhận được nhiều sự chú ý và gây ra bất đồng trong khối là rượu whisky của Mỹ. Châu Âu đã đề xuất mức thuế 50% đối với mặt hàng này, dẫn đến việc ông Trump đe dọa sẽ áp mức thuế trả đũa 200% đối với rượu của EU.
Các quốc gia xuất khẩu rượu như Pháp và Italy bày tỏ lo ngại. Luxembourg đã tổ chức cuộc họp chính trị toàn khối đầu tiên vào ngày 6/4 kể từ khi ông Trump công bố thuế quan quy mô lớn. Tại đây, các bộ trưởng phụ trách thương mại của 27 nước thành viên EU đã trao đổi quan điểm về tác động của thuế và cách phản ứng hiệu quả nhất.
Các nhà ngoại giao EU cho biết mục tiêu chính của cuộc họp là đưa ra thông điệp thống nhất là mong muốn đàm phán với Washington để gỡ bỏ thuế quan, nhưng cũng sẵn sàng phản công nếu đàm phán thất bại.
Nội bộ EU cũng có nhiều quan điểm khác nhau về cách phản ứng. Pháp cho rằng EU nên xây dựng một gói phản ứng và các công ty nên tạm ngừng đầu tư vào Mỹ cho đến khi tình hình được làm rõ.
Ireland, quốc gia có gần 1/3 mặt hàng xuất khẩu sang Mỹ, kêu gọi phản ứng "cân nhắc và có chừng mực". Trong khi đó, Italy - nước xuất khẩu lớn thứ ba của EU sang Mỹ - đặt câu hỏi liệu EU có nên phản ứng trả đũa hay không.
"Rất khó để tạo sự cân bằng. Các biện pháp không thể quá nhẹ nhưng cũng không thể quá mạnh để dẫn đến leo thang căng thẳng", một nhà ngoại giao EU nhận định.
Các cuộc đàm phán với Washington cho đến nay vẫn chưa mang lại kết quả. Ủy viên thương mại EU Maros Sefcovic mô tả cuộc trao đổi kéo dài 2 giờ với các đối tác Mỹ vào hôm 4/4 là "thẳng thắn", trong đó ông nói với phía Mỹ rằng thuế quan là "gây hại và không chính đáng".
EU sẽ biểu quyết về các mức thuế phản công ban đầu vào ngày 9/4. Các biện pháp này sẽ được triển khai theo 2 giai đoạn, một phần từ ngày 15/4 và phần còn lại vào 1 tháng sau đó.