Hồi năm 2023, Liên minh châu Âu (EU) đã nhất trí tiến tới cấm bán gần như toàn bộ xe động cơ đốt trong mới từ năm 2035, bằng cách siết quy định khí thải trên toàn bộ danh mục sản phẩm của hãng tới mức chỉ những mẫu xe không phát thải mới đạt chuẩn. Nhưng giờ đây, một nhóm 6 lãnh đạo châu Âu cho rằng kế hoạch này cần được “cập nhật”.
Nhu cầu xe điện chậm lại và chi phí cao đang đẩy chính sách EU vào thế khó (Ảnh minh họa: Carscoops).
Thủ tướng Giorgia Meloni của Italy, Thủ tướng Donald Tusk của Ba Lan, Thủ tướng Robert Fico của Slovakia, Thủ tướng Viktor Orbán của Hungary, Thủ tướng Petr Fiala của CH Séc và Thủ tướng Rosen Zhelyazkov của Bulgaria đã gửi thư tới Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen, kêu gọi nới lỏng quy định.
Yêu cầu của họ là cho phép xe hybrid sạc điện (PHEV), xe điện mở rộng phạm vi (EREV) và xe sử dụng pin nhiên liệu tiếp tục được bán sau năm 2035, thay vì áp đặt kịch bản chỉ còn xe thuần điện.
Nhóm các nhà lãnh đạo này cảnh báo rằng ngành ô tô châu Âu đang đối mặt với thực tế khốc liệt là nhu cầu xe điện yếu, sự cạnh tranh gay gắt từ xe Trung Quốc, giá năng lượng cao, chi phí lao động tăng và nguy cơ thuế quan từ Mỹ, theo hãng tin Bloomberg.
Theo họ, nếu dứt khoát loại bỏ xe động cơ đốt trong thì châu Âu có thể biến thành một “sa mạc công nghiệp”.
Yếu tố thời điểm cũng rất quan trọng. Việc rà soát quy định khí thải vốn dự kiến diễn ra vào năm 2026 nhưng đã được đẩy lên tháng này, sau khi tốc độ phổ cập xe điện không đạt kỳ vọng.
Các nhà sản xuất ô tô như Volkswagen, Stellantis hay Renault đang theo dõi sát sao, bởi hàng tỷ euro đầu tư tương lai đang phụ thuộc vào quyết định này.
Italy và Đức đặc biệt mạnh mẽ bảo vệ ngành công nghiệp ô tô nội địa, trong khi Pháp lại có quan điểm ưu tiên xe điện, thúc đẩy đầu tư để giữ việc làm.
Sáu nhà lãnh đạo kêu gọi phải có quan điểm trung lập về công nghệ, cho rằng không có giải pháp duy nhất cho việc khử carbon. Nói cách khác, cấm hoàn toàn một công nghệ để bảo vệ môi trường và lại trao thị phần cho đối thủ nước ngoài có thể là chiến lược kém khôn ngoan.
Nhìn rộng hơn, châu Âu không phải nơi duy nhất xem xét lại các mốc thời gian loại bỏ xe xăng. Tại Mỹ, Chủ tịch Hội đồng Tài nguyên Khí quyển California (CARB), bà Lauren Sanchez, gần đây cho biết cơ quan này sẽ đánh giá lại mục tiêu 2035 đối với doanh số xe thuần điện và PHEV, theo Politico.
Kế hoạch của California vốn đã gặp khó, sau khi Thượng viện do Đảng Cộng hòa kiểm soát bỏ phiếu tước quyền tự quyết của bang về tiêu chuẩn khí thải, đồng nghĩa chặn đứng kế hoạch cấm bán xe xăng của bang.
