Chiều 24.11, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị quyết số 98/2023/QH15 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM.
Ưu đãi thuế vượt trội
Trình bày tờ trình dự thảo, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, mục tiêu của nghị quyết nhằm tiếp tục hoàn thiện cơ sở pháp lý, đảm bảo cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội, chặt chẽ, khả thi, hiệu quả hơn.
Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng
ẢNH: PHẠM THẮNG
Đồng thời, đáp ứng yêu cầu cấp thiết trong thu hút nhà đầu tư chiến lược, huy động nguồn lực trong và ngoài nước cho đầu tư phát triển, đáp ứng yêu cầu, định hướng phát triển TP.HCM sau hợp nhất.
Đồng thời, khắc phục những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện Nghị quyết 98, phát triển TP.HCM trở thành siêu đô thị lớn nhất tại Đông Nam Á với vị trí, vai trò là đầu tàu dẫn dắt, hạt nhân, động lực tăng trưởng của khu vực và cả nước.
Đáng chú ý, dự thảo bổ sung quy định về thành lập Khu thương mại tự do TP.HCM. Thiết lập khung pháp lý đầy đủ cho mô hình khu thương mại tự do, bao gồm: vị trí, cơ cấu khu chức năng, cơ chế quản lý, thẩm quyền, chính sách đất đai, ưu đãi đầu tư, đơn giản hóa thủ tục hành chính và cơ chế hải quan đặc thù.
Việc bổ sung này nhằm tạo không gian thể chế đặc thù, vượt trội cho khu thương mại tự do tại TP.HCM tương tự Hải Phòng và Đà Nẵng để thu hút đầu tư chất lượng cao, phát triển dịch vụ hiện đại và thúc đẩy đổi mới sáng tạo.
Các chính sách cụ thể bao gồm: trao thẩm quyền cho UBND TP.HCM quyết định thành lập, mở rộng, điều chỉnh ranh giới khu thương mại tự do. Đồng thời, HĐND thành phố quy định trình tự, thủ tục thành lập, mở rộng, điều chỉnh ranh giới khu thương mại tự do.
Ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp 10% trong 20 năm, miễn 4 năm, giảm 50% trong 9 năm; cùng với giảm 50% thuế thu nhập cá nhân trong 10 năm cho chuyên gia, nhà khoa học, người lao động chất lượng cao, là mức ưu đãi vượt trội hơn các khu kinh tế hiện nay...
Dự án đầu tư xây dựng hạ tầng tại khu thương mại tự do gồm: đầu tư bến cảng quy mô vốn từ 75.000 tỉ đồng; đầu tư trung tâm logistics quy mô vốn đầu tư từ 25.000 tỉ đồng; đầu tư khu chức năng công nghiệp, đô thị, dịch vụ với quy mô vốn đầu tư từ 20.000 tỉ đồng...
Được giữ lại 100% tiền thu từ khai thác quỹ đất TOD
Đặc biệt, nghị quyết sửa đổi, bổ sung chính sách với mô hình phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông công cộng (TOD) và thủ tục đầu tư. Cụ thể, TP.HCM được giữ lại 100% số tiền thu được từ khai thác quỹ đất khu vực TOD để ưu tiên đầu tư các dự án đường sắt địa phương và các dự án giao thông thuộc tuyến TOD.
Lãnh đạo TP.HCM là khách mời tham dự phiên họp
ẢNH: PHẠM THẮNG
Trong đó sửa đổi quan trọng là "tại nhà ga đường sắt, khu tập kết bảo dưỡng, sửa chữa tàu (depot) và vùng phụ cận các nút giao thông dọc tuyến đường Vành đai 3 được UBND TP.HCM xác định phát triển theo mô hình TOD, UBND thành phố được quyết định việc đầu tư xây dựng kết hợp với xây dựng nhà ở, xây dựng công trình thương mại dịch vụ, công trình sự nghiệp, công trình công cộng".
Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết ủy ban nhất trí với báo cáo của Chính phủ việc bổ sung quy định này, có thể sẽ khai thác được quỹ đất có giá trị và tiềm năng, tăng thêm nguồn thu cho ngân sách.
Tuy nhiên, rà soát sơ bộ, cơ quan thẩm tra nhận thấy trong Nghị quyết 98, UBND TP.HCM vừa ban hành kế hoạch thực hiện quy hoạch 11 khu vực phát triển giao thông công cộng (TOD) dọc tuyến metro số 1, metro số 2 và tuyến Vành đai 3.
Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị bổ sung đánh giá tác động của chính sách này đến công tác quản lý kinh tế - xã hội, môi trường, các hệ lụy tiêu cực phát sinh. Đặc biệt là việc xây dựng kết hợp nhà ở tại bến tàu, khu vực trung tâm, dẫn đến áp lực di cư lên thành phố, tăng nhu cầu đầu tư các lĩnh vực thiết yếu...
Góp ý thêm, ông Hoàng Thanh Tùng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp, đồng ý với sự cần thiết cho TP.HCM được giữ lại 100% số tiền từ khai thác quỹ đất dọc tuyến đường sắt. Lý do luật Đường sắt cũng đã cho phép giữ lại 100%, và dành thêm nguồn lực cho các địa phương đầu tàu như TP.HCM, Đà Nẵng...
