Trong vài ngày gần đây, việc một số ban quản lý (BQL) chung cư như HH Linh Đàm (Hoàng Liệt, Hà Nội) hay CT1 Thạch Bàn (Long Biên, Hà Nội) bất ngờ thông báo tạm dừng hoặc chấm dứt tiếp nhận xe máy điện, xe đạp điện để ở tầng hầm đã lập tức thổi bùng làn sóng tranh luận.
Phía người dân, đặc biệt là những cư dân tại các chung cư kể trên phản ứng gay gắt vì cho rằng mình bị đặt vào thế bị động, bất tiện trong sinh hoạt, đồng thời việc hạn chế chỗ để xe điện đi ngược lại xu hướng chuyển đổi xanh.
Tuy nhiên, nếu nhìn từ phía chủ đầu tư và ban quản lý, những người trực tiếp vận hành tòa nhà, gánh trách nhiệm an toàn và chịu rủi ro pháp lý nếu xảy ra sự cố thì đây lại là sức ép không hề nhỏ.
Ban quản lý "sợ" trách nhiệm?
Đơn vị quản lý tổ hợp chung cư "khủng" nhất Hà Nội với hơn 40.000 cư dân HH Linh Đàm trong văn bản thông báo của mình nêu rõ, "qua rà soát tại các tầng hầm, lượng xe máy điện, xe đạp điện gia tăng nhanh khiến không gian hầm gửi xe rơi vào tình trạng quá tải và tiềm ẩn rủi ro mất an toàn". Trong đó, nguy cơ mất an toàn PCCC được đề cập đến đầu tiên.
Theo phía BQL, xe máy điện và xe đạp điện sử dụng pin - bộ phận có nguy cơ phát sinh cháy nổ cao nếu chập điện, gặp va chạm hoặc thao tác sạc không đúng quy định. Khi số lượng xe điện quá đông trong tầng hầm là không gian kín, nếu xảy ra sự cố, đám cháy lan nhanh tạo nhiều khí độc và gây khó khăn trong thoát nạn, đe dọa đến tính mạng và tài sản cư dân. Đồng thời, BQL khẳng định, hiện số lượng phương tiện đã vượt khả năng chịu tải an toàn theo thiết kế tòa nhà.
Còn trong thông báo gửi cư dân mới đây, BQL vận hành tòa CT1 Thạch Bàn (Long Biên, Hà Nội) cho biết, khu vực dành cho xe điện tại tầng 1 tòa nhà vốn chỉ thiết kế khoảng 25 chỗ, song hiện đã chứa tới 60 xe, "rất khó khăn cho việc bố trí sắp xếp xe tiếp theo".
"Ban quản lý vận hành nhận thấy tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn PCCC trong quá trình để xe và sạc xe điện tại tầng 1. Đồng thời chưa có khu vực quy hoạch riêng đảm bảo tiêu chuẩn, kỹ thuật an toàn cho để xe và sạc xe điện, cũng như chưa có thiết bị chữa cháy chuyên dụng đối với xe đạp điện, xe máy điện sử dụng pin Lithium-ion", thông báo của BQL chung cư CT1 nêu.
Ngoài Hà Nội, một số chung cư tại TPHCM và Đà Nẵng cũng đang cân nhắc áp dụng biện pháp hạn chế, trong đó có tòa nhà đưa ra đề xuất tách khu vực để xe điện riêng biệt hoặc tạm ngừng nhận xe điện và cấm sạc vào giờ cao điểm để đảm bảo an toàn.
Những động thái liên tiếp cho thấy lo ngại từ phía ban quản lý là có cơ sở. Nguyên nhân được các tòa nhà đưa ra đều xoay quanh một số điểm chung là nguy cơ cháy nổ từ quá trình sạc pin xe điện, đặc biệt ở những xe độ chế, xe sử dụng pin trôi nổi, không có chuẩn quản lý pin (Battery Management System - BMS).
Nỗi lo có thật
Không chỉ nằm trên lý thuyết, chính những người trực tiếp vận hành tòa nhà cũng thừa nhận việc tiếp nhận, trông giữ và giám sát xe máy điện, xe đạp điện mang theo nhiều rủi ro. Họ đối mặt hàng ngày với cảnh cư dân tự ý câu sạc, để xe và pin ngoài khu vực quy định, thậm chí mang pin lên căn hộ hoặc sử dụng bộ sạc không rõ nguồn gốc.
Ở môi trường kín như tầng hầm, chỉ cần một thiết bị quá nhiệt hoặc chập điện cũng có thể tạo ra sự cố lan nhanh và khó kiểm soát, trong khi hạ tầng và thiết bị PCCC tại nhiều toà nhà chưa theo kịp.
Chính thực tế này khiến ban quản lý luôn ở trong trạng thái “căng dây”, khi vừa phải đáp ứng nhu cầu để xe của cư dân, vừa phải đảm bảo an toàn PCCC, yếu tố mà nếu xảy ra sự cố, họ là những người chịu trách nhiệm đầu tiên.
Trao đổi với VietNamNet, đại diện BQL Bắc Hà Tower (phường Thanh Xuân, Hà Nội) cho biết, dù là khu tổ hợp thương mại và dịch vụ kết hợp nhà ở được xây dựng chưa lâu nhưng hầm mỗi toà nhà ở đây chỉ thiết kế và bố trí khoảng 20-30 ổ điện, chủ yếu phục vụ cho công tác vệ sinh, dọn dẹp và sửa chữa tại chỗ. Tuy nhiên, số lượng xe máy, xe đạp điện thường xuyên để tại mỗi toà nhà đang lên tới 60-70 chiếc.
"Các ổ cắm điện này không thiết kế cho sạc xe điện, nhưng cư dân vẫn tự để xe và cắm sạc tại đây. Thậm chí nhiều người còn tự ý kéo dây, chia, nối ổ cắm để sạc cho xe. Nếu số lượng xe máy, xe đạp điện tăng lên nhanh, phía BQL sẽ khá lúng túng", vị này chia sẻ.
BQL của một chung cư khác tại phường Thanh Liệt cho biết, rất thông cảm với những quyết định của các chung cư như HH Linh Đàm hay CT1 Thạch Bàn vì hạ tầng không đảm bảo, mà đây lại là vấn đề khó có thể giải quyết ngay được.
"Xe điện cần sạc và để ở khu vực riêng và tách biệt, có cửa chống cháy lan, hệ thống báo và chữa cháy chuyên dụng, đồng thời hệ thống điện phải nâng cấp khá phức tạp vì còn liên quan đến tính toán thiết kế phụ tải. Theo luật, quỹ bảo trì không chi cho những khoản nâng cấp rất này, do đó mọi chi phí phát sinh, cư dân sẽ phải chi trả. Đây chính là điểm nghẽn mà nhiều toà chung cư đang vấp phải và gây ra tranh cãi", vị này nói.
Trao đổi với VietNamNet, chuyên gia kỹ thuật ô tô xe máy ông Nguyễn Minh Đồng cho rằng, vấn đề về cháy nổ xe điện hiện nay chưa có giải thích rõ ràng từ phía nhà sản xuất cũng như cơ quan chức năng, đồng thời chưa ai đứng ra cam kết. Do đó, khi quản lý chung cư nhận thấy rủi ro và có sự nguy hiểm thì vẫn có thể dừng cung cấp dịch vụ vì lý do an toàn.
"Trong trường hợp cấm để xe, nếu đa số cư dân trong chung cư không đồng ý thì phải có phương án đảm bảo an toàn. Ngược lại, nếu đa số đồng ý với BQL không cho để hoặc sạc xe điện trong hầm thì những những người sử dụng xe điện không được để. Không thể để một vài trường hợp làm ảnh hưởng đến hàng ngàn người khác được", ông Nguyễn Minh Đồng nói.
Theo các chuyên gia, xe điện là xu hướng tất yếu, nhất là ở đô thị và các chung cư sẽ phải thích ứng. Ở góc nhìn của chủ đầu tư và đơn vị quản lý, việc cấm xe điện là động tác "phòng vệ” trong thời điểm hạ tầng chưa kịp nâng cấp và khung pháp lý còn bỏ ngỏ. Nhưng về lâu dài, các tòa nhà không thể cứ mãi đóng cửa với phương tiện xanh mà cần có những giải pháp căn cơ, khoa học hơn.
Bạn có góc nhìn nào về nội dung trên? Hãy để lại bình luận bên dưới hoặc chia sẻ bài viết về Báo VietNamNet theo email: [email protected]. Các nội dung phù hợp sẽ được đăng tải. Xin cảm ơn!
