Giá bất động sản (BĐS) - đặc biệt là BĐS nhà ở tại các thành phố lớn trong năm 2025 này, hẳn là một sự choáng ngợp lẫn ám ảnh với không ít người. Đơn giản vì tăng cao quá, cố làm lụng tăng thu nhập hay tiết kiệm bao nhiêu vẫn không "đuổi kịp" giá nhà. Thế nên không ít gia đình đã chấp nhận gác lại mục tiêu an cư.
Nhưng kể cả thế vẫn chưa gỡ được hết "thế khó" trong câu chuyện nhà cửa. Bởi chẳng phải cứ cố mua nhà hay xác định ở thuê là xong chuyện!
Muôn kiểu long đong, lận đận trong câu chuyện nhà cửa
Ngân sách không đủ nên không thể cố mua nhà, ấy là chuyện dễ hiểu và cũng dễ quyết, bởi làm gì còn lựa chọn nào khác ngoài đi ở thuê hoặc về quê đâu? Cái gây "đau đầu" lại là có tiền nhưng không có đủ để yên tâm mua nhà.
Cách đây chưa lâu trong một cộng đồng bàn chuyện quản lý tài chính, một cặp vợ chồng ở Hà Nội cũng trải lòng về tình cảnh tốc độ tích góp không theo kịp tốc độ tăng giá BĐS. Lúc mình có 1,5 tỷ đồng thì giá nhà tầm 3-4 tỷ. Đến lúc mình tiết kiệm được 3-4 tỷ rồi thì giá nhà đã gấp đôi...
"Năm 2023, vợ chồng mình gom góp được 1,5 tỷ đồng, bắt đầu mơ mộng mua được căn nhà Hà Nội. Lúc đó mình tìm hiểu thì nhà đất khoảng 3 tỷ hơn là mua được căn tương đối ổn ở mạn Long Biên. Nhưng tính mình thì hay nghĩ ngợi, thích an toàn không dám vay nợ, nên vợ chồng bảo nhau thôi cố thêm 2 năm nữa. Giờ sau 2 năm, có trong tay 4 tỷ rồi thì giá nhà vọt lên 7-8 tỷ. Chung cư cũ cũng 4 tỷ đổ lên, cảm giác vỡ mộng thật sự" - Cô viết .
Đuối sức trong hoàn cảnh này cũng là dễ hiểu thôi, đặc biệt là với những cặp vợ chồng thích an toàn - không dám vay ngân hàng quá nhiều để mua nhà. Nhưng kể cả có dám liều để có nhà, vẫn là chưa thể yên tâm.
Bởi nếu thu nhập giảm trong lúc đang gánh nợ mua nhà, vấn đề có thể trở nên nan giải hơn rất nhiều lần.
Cặp vợ chồng này là một minh chứng có phần đáng buồn cho quyết tâm mua nhà bằng mọi giá: Thu nhập giảm 10 triệu đã lao đao, tính bán nhà trả nợ chứ gồng không nổi nữa...
"2 năm trước, vợ chồng mình mua căn hộ 2 phòng ngủ giá 1,8 tỷ đồng ở vị trí cũng ổn, tiện cho đi làm, đưa con đi học. Bọn mình trả trước 500 triệu, còn lại vay ngân hàng kỳ hạn 20 năm. Lãi suất thời điểm đó là 8,5%/năm, tính ra mỗi tháng trả khoảng 13,5 triệu, gồm cả gốc và lãi.
Khoảng 1 năm trở lại đây thì chồng mình bị giảm thu nhập, nguồn tiền chỉ còn khoảng 20 triệu/tháng. Mình lại mới sinh em bé nên chi phí hàng tháng cũng đội lên mà riêng tiền trả nợ đã chiếm hơn 70% thu nhập rồi, không còn đủ chi phí để sinh hoạt nữa chứ không nói tới chuyện tiết kiệm.
Mình đang tính bán nhà, trả đứt nợ thì còn dư khoảng 350 triệu nhưng bán nhà xong cũng không biết ở đâu, mà giữ nhà thì áp lực quá" - Cô viết.
Bức ảnh căn nhà do cô đăng tải. Đây từng là niềm hạnh phúc, giờ hóa thành áp lực...
Vậy còn những người đã từ bỏ mục tiêu mua nhà, chấp nhận hài lòng với việc đi thuê chỗ ở, thì sao? Câu trả lời: Vẫn chưa hết lận đận được! Mặc dù đã chi không ít tiền thuê chung cư hoặc nói chung là thuê nhà, bản thân vẫn có thể bị "đá ra đường" bất kỳ lúc nào, đơn giản vì chủ nhà quyết bán.
Hợp đồng thuê nhà 2 năm, ở được vài tháng thì chủ bán, thế là rắc rối đau đầu (Ảnh chụp màn hình)
Một trường hợp khác cũng trong cảnh tương tự (Ảnh chụp màn hình)
Tựu trung lại, người cố tiết kiệm mua nhà, người "liều" vay tiền mua nhà hay cả người không có ý định mua nhà nữa, ai cũng có "cái khó" riêng của mình. Không phải cứ thu nhập cao, tiết kiệm nhiều hay sẵn sàng chi bộn tiền đi thuê là giải quyết được hết vấn đề. Nhiều khi cũng chắc biết là tại sao, chỉ tặc lưỡi "chắc mình kém may".
Làm sao để bớt đau đầu chuyện nhà cửa?
1 - Với người quyết vay mua nhà: Đừng quá liều!
Dám vay là một chuyện, có vay được hay không lại là chuyện khác. Mà kể cả vay được rồi, mua nhà rồi, thì có trả được hết nợ hay không lại là một vấn đề rất khác nữa! Thế nên tính toán kỹ lưỡng cẩn thận trước khi quyết định vay mua nhà là điều vô cùng quan trọng.
Để khoản vay mua nhà không ảnh hưởng tới chi tiêu, sinh hoạt chung của bản thân hoặc gia đình, bạn có thể áp dụng quy tắc 28/36: Dành tối đa 28% tổng thu nhập hàng tháng của mình cho khoản vay mua nhà, và tối đa 36% thu nhập cho toàn bộ các khoản vay khác.
Ảnh minh họa
Song song với đó, bạn cũng không được phép loại trừ khả năng bị giảm thu nhập sau khi vay tiền mua nhà. Khi thu nhập ổn định, việc trả nợ hàng tháng có thể không phải áp lực quá lớn. Tuy nhiên, cuộc sống luôn tiềm ẩn những bất trắc như mất việc, ốm đau, hoặc các vấn đề kinh tế khác có thể dẫn đến giảm hoặc mất thu nhập. Nếu đã quyết định vay tiền mua nhà, đặc biệt là trong bối cảnh hiện tại, đừng bao giờ bỏ qua khả năng bản thân có thể bị giảm thu nhập/mất thu nhập.
Việc trả nợ mua nhà là một cam kết tài chính dài hạn và thường chiếm một phần không nhỏ trong thu nhập hàng tháng. Nếu không tính toán đến khả năng giảm thu nhập, bạn có thể phải thắt chặt chi tiêu quá mức khi tình huống xấu xảy ra, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bản thân và gia đình.
2 - Với người chấp nhận đi thuê nhà: Chỉ nên dành tối đa 30% thu nhập cho chỗ ở!
Tại sao lại là 30%? Câu trả lời thực ra rất đơn giản: Cuộc sống không chỉ có mỗi tiền thuê nhà, còn có tiền ăn, tiền học, tiền dự phòng, tiền nuôi con, tiền báo hiếu,... Đủ thứ tiền phải lo.
Thế nên nếu chi phí thuê nhà chiếm một tỷ lệ quá lớn, nó sẽ "ăn mòn" ngân sách dành cho những nhu cầu lẫn mục tiêu khác, dẫn đến tình trạng thắt lưng buộc bụng, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và thậm chí gây ra căng thẳng tài chính. Việc giữ chi phí thuê nhà ở mức 30% giúp bạn có đủ nguồn lực để trang trải những nhu cầu cơ bản một cách thoải mái hơn.
Cuộc sống luôn tiềm ẩn những bất ngờ: mất việc, ốm đau, hỏng hóc đồ đạc... Những sự kiện này có thể phát sinh những chi phí khó mà lường trước. Thế nên giới hạn ngân sách thuê nhà không phải là "tự làm khổ mình", mà chỉ chỉ đơn giản là có thêm "không gian tài chính" để dự phòng cho các mục tiêu thiết yếu khác, cũng như tăng khả năng đối phó với những tình huống khẩn cấp, mà không làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình hình tài chính chung.
