Cuộc đời rực rỡ và nổi loạn của biểu tượng gợi cảm

Ngày 28/11, Quỹ Brigitte Bardot xác nhận minh tinh huyền thoại Brigitte Bardot đã qua đời ở tuổi 91 tại nhà riêng ở miền nam nước Pháp.

Mặc dù thời kỳ đỉnh cao của Bardot với tư cách là ngôi sao điện ảnh ăn khách tương đối ngắn ngủi, nhưng tầm ảnh hưởng của bà rất sâu rộng. Đến mức, ngay khi tin tức về sự ra đi của bà vừa được công bố, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron gửi thông điệp chia buồn, ca ngợi bà là “biểu tượng của nền cộng hòa Pháp”, “hiện thân cho cuộc đời tự do” và “huyền thoại của thế kỷ”.

Bà vừa mê hoặc khán giả vừa gây sốc cho giới phê bình đạo đức với những màn phô diễn tình dục táo bạo trong những năm 1950 và 1960. Bà không chỉ gây tiếng vang ở Pháp, mà còn trở thành hiện tượng phòng vé ở Mỹ. Bà góp phần phổ biến phim nước ngoài với khán giả xứ cờ hoa, đồng thời phá vỡ rào cản vào thời điểm mà kiểm duyệt Hollywood còn cấm đoán những cuộc bàn luận thẳng thắn về tình dục, chứ đừng nói đến khỏa thân.

Để mô tả tầm ảnh hưởng của bà, tạp chí Life viết năm 1961: “Ở khắp mọi nơi, các cô gái đi lại, ăn mặc, để tóc giống Bardot và ước ao họ có tâm hồn tự do như bà”.

Biểu tượng gợi cảm

Brigitte Bardot sinh ngày 28/9/1934, trong gia đình trung lưu khá giả ở Paris, hoàn toàn tách biệt với thế giới giải trí hào nhoáng.

Bà từng khao khát trở thành vũ công ballet, từng theo học bộ môn múa này tại trường tư thục Hattemer, sau đó là Nhạc viện Paris.

Tuy nhiên, cuộc đời bà rẽ sang hướng khác khi làm người mẫu trang bìa cho tạp chí Elle và được đạo diễn Marc Allégret chú ý. Ông đang tìm kiếm gương mặt mới cho bộ phim The Laurels Are Cut.

Dù không nhận được vai diễn trong tác phẩm của Allégret, đây là cơ hội để Bardot gặp trợ lý của Allegret, Roger Vadim. Vadim hơn Bardot sáu tuổi, khi đó là nhà làm phim trẻ đầy tham vọng. Ông sau này trở thành người tình và đóng vai trò then chốt trong hành trình vươn lên hàng ngôi sao điện ảnh của người đẹp tóc vàng.

Gia đình Bardot ban đầu phản đối mối quan hệ này và cấm hai người gặp nhau. Quá đau khổ, Bardot tìm cách tự tử. Cuối cùng, cha mẹ bà buộc phải nhượng bộ, đồng ý cho con gái kết hôn với Vadim vào năm 1952, khi bà tròn 18 tuổi.

Vadim dìu dắt và giúp Bardot có được những vai nhỏ trong các bộ phim Pháp như An Act of Love, Future Stars, Doctor at Sea, The Grand Maneuver …

Tất cả là sự chuẩn bị cho màn trình diễn trong And God Created Woman (Và Chúa tạo ra đàn bà, 1956), bộ phim đầu tay do Vadim đạo diễn. Bardot đảm nhận vai chính, là cô gái trẻ quyến rũ, xen vào mối quan hệ của hai anh em trai.

Theo CNN , khán giả không thể rời mắt khỏi Bardot - từ khoảnh khắc bà xuất hiện khỏa thân sau những tấm ga phơi đồ, cho đến điệu nhảy gợi cảm gần cuối phim.

Dĩ nhiên, ở thời kỳ còn bảo thủ, việc phô bày cơ thể của Bardot trở thành chủ đề tranh cãi dữ dội.

Ba thập kỷ sau, Vadim đánh giá: “Người ta giả vờ sốc trước cảnh khỏa thân và vẻ gợi cảm không che đậy của Brigitte. Trong khi, thực tế là họ đang công kích bộ phim dám nói thẳng, không đạo đức giả, về quyền được tận hưởng tình dục của phụ nữ, quyền cho đến lúc đó chỉ dành riêng cho đàn ông”.

Tác phẩm chỉ thành công ở mức độ vừa phải tại Pháp, nhưng lại gây tiếng vang lớn ở nước ngoài, thu về 8,5 triệu USD trên toàn thế giới.

Sự phổ biến này không chỉ giúp tên tuổi Bardot vươn xa tầm thế giới. Bà thậm chí lọt vào top 10 ngôi sao phòng vé tại Mỹ vào năm 1958. Trước đó, các nữ diễn viên nước ngoài chỉ trở thành ngôi sao quốc tế sau khi đóng phim Hollywood, nhưng Bardot không cần làm điều đó.

Ngoài Bardot, phim còn biến thị trấn ven biển Saint-Tropez của Pháp (nơi quay phim) trở thành điểm du lịch nổi tiếng thế giới cho đến ngày nay.

Sau đó, Bardot tiếp tục góp mặt trong những phim hài nhẹ nhàng như Une Parisienne (1957), Come Dance With Me! (1959), Babette Goes to War (1959), rồi chuyển sang những vai diễn nặng ký hơn trong En Cas de Malheur (1958) và La Vérité (1960)...

Huyền thoại điện ảnh thường phủ nhận khả năng diễn xuất của mình và hiếm khi nhận được lời khen ngợi từ giới phê bình, nhưng sức hút cá nhân đầy lôi cuốn của bà là điều không thể phủ nhận suốt gần hai thập kỷ, với hơn 40 bộ phim.

Bardot đạt đến đỉnh cao sự nghiệp vào giữa thập niên 1960 với các dự án được quảng bá rầm rộ như Contempt của Jean-Luc Godard và Viva Maria! của Louis Malle. Trong phim ngắn Paparazzi (1963), bà xuất hiện với tư cách “người phụ nữ được chụp ảnh nhiều nhất thế giới”.

Như thường lệ, danh tiếng đi kèm thị phi. Trong Contempt , đạo diễn Godard bị cáo buộc thêm cảnh phòng ngủ dài ở phần đầu phim, phô bày mặt sau khỏa thân hoàn toàn của nữ diễn viên, để chiều theo yêu cầu của các nhà sản xuất. Các nhà phê bình chỉ trích Godard, người tiên phong cho làn sóng điện ảnh mới mang tính thử nghiệm của Pháp, "bán đứng" lý tưởng vì tiền. Đáng nói hơn, tác phẩm của ông xoáy sâu vào những hiểm họa của chủ nghĩa thương mại.

Dẫu vậy, Contempt là bộ phim duy nhất của Bardot thuộc hàng tác phẩm kinh điển. Trong phim, Bardot không mang dáng vẻ duyên dáng, tràn đầy sức sống, thay vào đó u uất, khép kín khi hóa thân thành người phụ nữ có chồng bán thân cho nhà sản xuất Hollywood thô lỗ, thậm chí còn dùng vợ làm mồi nhử để lấy lòng và giành sự ưu ái của gã này.

Viva Maria! là bộ phim cuối cùng của Bardot tạo được tiếng vang ngoài nước Pháp. Bà đóng cặp với minh tinh Jeanne Moreau, hóa thân thành nữ chiến binh cách mạng ở Mexico.

Những năm sau đó là chuỗi dự án gây thất vọng như Shalako (1968) hay bộ phim cuối cùng hợp tác với Vadim, Don Juan, or If Don Juan Were a Woman (1973).

Ở giai đoạn sự nghiệp điện ảnh chững lại, Bardot lại ghi dấu ấn với nghề ca sĩ. Bà thu âm khoảng 80 bài hát, một số khá nổi tiếng, chủ yếu vào những năm 1960 và 1970.

Ngoài điện ảnh và âm nhạc, gu thời trang của Brigitte Bardot giúp bà luôn đứng ở tuyến đầu của văn hóa đại chúng trong nửa sau thế kỷ 20. Mái tóc vàng tẩy của bà - khi để dài thẳng, khi búi lên với những lọn tóc buông xõa cùng sở thích mặc trang phục giản dị, ôm dáng khiến hình ảnh của Bardot luôn hiện đại, ngay cả khi thập niên 1960 qua từ lâu.

Các nữ diễn viên như Jane Fonda và Julie Christie từng bắt chước phong cách của bà, trong khi những người mẫu như Kate Moss và Claudia Schiffer cũng học theo vẻ gợi cảm, phóng khoáng đầy ngẫu hứng ấy.

Khi tổ chức triển lãm ảnh năm 2009 nhân dịp sinh nhật 75 tuổi của ngôi sao màn bạc, nhà buôn tranh nghệ thuật James Hyman ở London (Anh) lý giải điều khiến Bardot trở thành người tạo xu hướng: “Bà ấy tự nhiên: đi chân trần, không chải tóc, không trang điểm, đi giày đế bằng vì quãng thời gian học ballet. Đó là hình ảnh của tự do, sự hứng khởi và tuổi trẻ. Bardot đại diện cho sự chân thật, bản năng và tự do. Với phụ nữ, điều đó mang ý nghĩa nữ quyền: phụ nữ được sống như đàn ông - có người tình, có những mối quan hệ ngoài khuôn khổ".

Đời tư hỗn loạn

Vadim và Bardot ly hôn năm 1957, sau khi bà vướng vào mối quan hệ với bạn diễn Jean-Louis Trintignant. Đây là mối tình tai tiếng đầu tiên trong chuỗi cuộc tình ồn ào khiến bà trở thành “con mồi” ưa thích của giới săn ảnh.

“Cuộc đời tôi hoàn toàn bị đảo lộn. Tôi bị theo dõi, bị rình rập, được tôn sùng rồi lại bị lăng mạ. Đời sống riêng tư của tôi trở thành chuyện công khai. Chỉ sau một đêm, tôi nhận ra mình bị giam cầm, nhà tù dát vàng nhưng vẫn là nhà tù”, Bardot nói với CNN năm 2007.

Quá trình quay La Vérité là quãng thời gian đầy căng thẳng về mặt cảm xúc với Bardot. Nhân vật bà đảm nhận là phụ nữ trẻ có ý định tự tử và bị đưa ra xét xử về tội giết người sau khi vô tình hại chết người yêu.

Trong khi hóa thân vào vai tâm lý nặng, Bardot cũng đối mặt với những xáo trộn trong cuộc sống riêng. Thời điểm đó, bà vừa hạ sinh đứa con duy nhất, Nicolas, và cuộc hôn nhân thứ hai với nam diễn viên Jacques Charrier đang trên bờ vực tan vỡ. Bardot sinh con trong tình trạng bị mắc kẹt trong căn hộ ở Paris. Bên ngoài là vô số nhiếp ảnh gia cắm trại chờ đợi khoảnh khắc quan trọng này.

Sau khi La Vérité đóng máy, Bardot gây chấn động toàn cầu khi tìm cách tự tử vào tháng 9/1960, đúng sinh nhật lần thứ 26. Một cậu bé tình cờ phát hiện ngôi sao trong khu rừng thuộc một điền trang nông thôn sau khi bà mất tích. Bà lúc đó đã uống thuốc và cắt cổ tay.

Vụ tự tử không thành báo hiệu sự kết thúc cho cuộc hôn nhân thứ hai của Bardot. Việc từ bỏ quyền nuôi con đẩy nữ diễn viên thành tâm điểm chỉ trích. Dư luận cho rằng bà là người mẹ tồi tệ.

Trong giai đoạn này, bà nhận lời đảm nhận vai diễn mang màu sắc tự truyện: ngôi sao bất ổn tâm lý và bị mắc kẹt bởi danh vọng trong Vie Privée (1962).

Năm 1966, Bardot gặp tỷ phú người Đức Gunter Sachs. Sachs say mê Bardot ngay từ cái nhìn đầu tiên, coi bà là hiện thân của cái đẹp tuyệt đối.

Để theo đuổi người đẹp, ông Sachs thuê trực thăng rải hàng nghìn bông hồng đỏ xuống ngôi nhà của Bardot ở Saint-Tropez. Hành động này không chỉ làm lay động trái tim nữ diễn viên, mà còn gây chấn động truyền thông châu Âu thời đó.

Chỉ sau vài tháng quen nhau, hai người bước vào lễ đường hôn nhân vào ngày 17/7/1966. Tuy nhiên, mối quan hệ này chỉ kéo dài 3 năm vì khác biệt về quan điểm sống. Ông Sachs muốn bà từ bỏ sự nghiệp phim ảnh, chuyên tâm làm phu nhân hào môn. Trong khi đó, Bardot ghét bị bó buộc, từ chối lối sống hình thức.

Sau cuộc hôn nhân này, nữ diễn viên mất niềm tin vào hôn nhân truyền thống. Mãi đến năm 1992, bà mới tìm thấy sự ổn định bên Bernard d’Ormale, chính khách Pháp. Ông là nhân vật kín tiếng, gần như đứng ngoài ánh đèn sân khấu. Họ gắn bó với nhau cho đến khi Bardot qua đời.

Ngoài 4 người chồng, Bardot có vô số người tình. Từ rất lâu trước Madonna, Brigitte Bardot theo đuổi nhiều mối quan hệ tình cảm theo ý muốn của riêng bà. Nữ diễn viên không hối tiếc hay biện minh cho lối sống và hành vi hưởng lạc trong thời kỳ mà làn sóng nữ quyền còn quá xa vời.

“Trong trò chơi của tình yêu, bà vừa là kẻ săn mồi vừa là con mồi. Đàn ông đối với bà chỉ là đối tượng, cũng như bà đối với họ. Chính điều đó làm tổn thương lòng kiêu hãnh nam giới", nhà văn Pháp Simone de Beauvoir nhận xét trong Brigitte Bardot và hội chứng Lolita - bài tiểu luận nổi tiếng năm 1959, lần đầu đăng trên Esquire .

Giải nghệ và sự nghiệp vì động vật

Brigitte Bardot chính thức giải nghệ vào đầu thập niên 1970. Sự nghiệp đóng phim dường như chưa bao giờ thực sự khiến bà thỏa mãn.

Trong cuộc phỏng vấn với The Saturday Evening Post vào năm 1965, bà chia sẻ: "Hầu hết điều này làm tôi chán ngán. Tôi cố gắng làm tốt nhất, luôn chuẩn bị kỹ lưỡng, nhưng tôi không phải là một diễn viên. Tôi chỉ là Brigitte Bardot. Trên màn ảnh hay ngoài đời, tôi không nghĩ mình là điều gì khác".

Rời xa ánh đèn sân khấu, bà chuyển năng lượng của mình sang việc bảo vệ động vật. Chiến dịch bảo vệ hải cẩu con khỏi thợ săn tại Canada vào cuối thập niên 1970 thu hút sự chú ý lớn của truyền thông, với hình ảnh Bardot bế hải cẩu con. Điều đó lan tỏa thông điệp tích cực, nhưng cũng khiến bà trở thành đối tượng bị chế giễu.

“Khi tôi từ bỏ điện ảnh, có người nói rằng tôi bảo vệ động vật để đánh bóng tên tuổi. Nếu trên thế giới có phụ nữ nào không cần quảng bá, vì luôn có quá nhiều sự chú ý, đó chính là tôi. Ngay cả hôm nay, vẫn có người hỏi vì sao tôi không giúp trẻ em, người dân Bosnia, người già hay các bệnh nhân AIDS. Lúc nào cũng có người bảo tôi nên quan tâm đến vấn đề khác", biểu tượng gợi cảm nói với The New York Times vào năm 1994.

Bà bán đi nhiều vật dụng cá nhân để gây quỹ cho tổ chức từ thiện của mình, bao gồm cả chiếc nhẫn kim cương do người chồng thứ ba tặng và La Madrague - ngôi nhà ven biển ở Saint-Tropez.

Cũng như khi làm ngôi sao điện ảnh, Bardot tiếp tục gây tranh cãi với vai trò nhà hoạt động bảo vệ quyền động vật. Bà từng bị kết án và phạt tiền ít nhất năm lần tại Pháp vì kích động thù hằn chủng tộc qua phát ngôn liên quan đến người Hồi giáo.

Những quan điểm khác thường của Bardot vẫn tiếp tục trở thành tiêu đề báo chí cho đến tận năm 2025, khi bà lên tiếng bênh vực bạn diễn cũ Gérard Depardieu - tài tử đang đối mặt với các cáo buộc tấn công tình dục. Trước đó, bà nhiều lần công kích người tố cáo trong làn sóng #MeToo.

Không ngại xung đột trực diện, Bardot phủ nhận tham gia vào chính trị. Trên Vanity Fair năm 2012, bà tuyên bố mọi việc mình làm đều “xuất phát từ việc bảo vệ động vật.”

“Tôi không cảm thấy mình già hay bị vắt kiệt. Tôi không có thời gian để lãng phí vào việc nghĩ về tuổi già, bởi tôi chỉ sống vì lý tưởng của mình", Bardot - khi đó gần 80 tuổi - tuyên bố.