Sau 10 ngày xét xử, nghị án, chiều 21/5, TAND Hà Nội tuyên phạt ông Nguyễn Linh Ngọc, cựu Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) 3 năm tù tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
Cùng tội danh, 6 người khác là cựu lãnh đạo, cán bộ TNMT bị tuyên phạt 2 năm 6 tháng đến 4 năm tù.
Tòa cũng tuyên phạt ông Đoàn Văn Huấn, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Tập đoàn Thái Dương (Công ty Thái Dương) tổng cộng 14 năm 6 tháng tù về 3 tội: Vi phạm quy định về thăm dò, khai thác tài nguyên; Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng; Gây ô nhiễm môi trường.
19 bị cáo bị tuyên phạt từ 30 tháng tù treo đến 16 năm tù theo các tội danh bị truy tố: Buôn lậu; Tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có; Gây ô nhiễm môi trường; Vi phạm quy định kế toán.
Cựu Thứ trưởng Nguyễn Linh Ngọc tại toà.
Tòa sơ thẩm đánh giá, hành vi của các bị cáo là rất nghiêm trọng, xâm phạm đến trật tự trị an, an toàn quản lý kinh tế về thuế; xâm phạm đến uy tín danh dự các cơ quan tổ chức; gây thất thoát lãng phí nguồn tài nguyên của đất nước.
Hành vi đó, còn gây ảnh hưởng xấu đến môi trường đầu tư; Gây bức xúc, bất bình trong dư luận xã hội. Do đó, đòi hỏi phải xử lý nghiêm; áp dụng hình phạt nghiêm minh đối với từng bị cáo là cần thiết, nhằm trừng trị những cá nhân có hành vi đi ngược lợi ích của Nhà nước, của nhân dân và xã hội.
Tuy nhiên, cơ quan công tố ghi nhận, các bị cáo thành khẩn, nhiều người có thành tích công tác, gia đình có công với cách mạng. Ông Nguyễn Linh Ngọc được một số cơ quan gửi đơn xin giảm nhẹ.
Cùng với mức án trên, tòa sơ thẩm buộc ông Đoàn Văn Huấn phải khắc phục hơn 665 tỷ đồng; kiến nghị thu hồi giấy phép khai thác khoáng sản của Công ty Thái Dương.
Hồ sơ thể hiện, ông Huấn đã tổ chức, chỉ đạo khai thác trái phép quặng đất hiếm và quặng sắt tại mỏ Yên Phú (Yên Bái) trong thời gian các năm 2019-2023, có tổng giá trị hơn 864 tỷ đồng.
Trong đó, bị cáo Huấn cùng đồng phạm đã tiêu thụ được số quặng trị giá hơn 763 tỷ đồng. Ông Huấn còn chỉ đạo lập 2 hệ thống sổ sách kế toán, gây thiệt hại hơn 9,6 tỷ đồng tiền thuế cho Nhà nước.
Trong vụ án, từ năm 2011, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản nhận hồ sơ xin cấp phép khai thác đất hiếm tại mỏ Yên Phú của Công ty Thái Dương nên ông Ngọc ký báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ về việc cấp giấy phép, nêu rõ "hồ sơ đề nghị cấp phép đã đủ điều kiện".
Khi nhận được công văn của Văn phòng Chính phủ, ông Nguyễn Linh Ngọc chỉ đạo Tổng cục Địa chất và Khoáng sản hoàn thiện hồ sơ cấp phép cho Công ty Thái Dương.
Tuy nhiên, hồ sơ xin cấp phép của Công ty Thái Dương chỉ có giấy chứng nhận đầu tư Dự án khai thác, tuyển quặng do UBND tỉnh Yên Bái cấp năm 2011 (hết hạn năm 2012) nhưng chưa được gia hạn hoặc cấp mới; không có giấy chứng nhận đầu tư nhà máy thủy luyện Yên Bái và nhà máy chiết tách Hải Phòng.
Đồng thời, vốn chủ sở hữu của Công ty Thái Dương không đảm bảo tỷ lệ bằng 30% tổng số vốn đầu tư của dự án như quy định của Luật Khoáng sản, song doanh nghiệp này vẫn được cấp giấy phép.
Tòa cũng kiến nghị cơ quan điều tra tiếp tục truy tìm, truy bắt một số bị can đang bỏ trốn, để xét xử.
