Sau 35 năm sau ngày tốt nghiệp, lớp trung học phổ thông ở Quảng Châu (Trung Quốc) tổ chức buổi họp lớp hoành tráng tại một nhà hàng sang trọng. Đã lâu mới gặp lại bạn cũ, không khí rộn rã thứ thể lễ hội. Những tiếng cụng ly, tiếng cười xen lẫn cả những lời hỏi thăm, trò chuyện của những người bạn.
Trên sân khấu, từng người lần lượt chia sẻ cuộc sống hiện tại, kèm theo đó là những màn khoe thành tựu. Người thì khoe mở công ty riêng, người kể về căn hộ vừa tậu ở trung tâm thành phố, người lại tự hào về chiếc xe hơi hạng sang đậu ngoài bãi.
Trong bầu không khí ấy, ông Lâm Hào, 53 tuổi, bước vào với tâm trạng có chút phức tạp. Ông chỉ là một nhân viên văn phòng bình thường, thu nhập vừa đủ trang trải cuộc sống. Nhìn bạn bè lần lượt khoe thành công, trong lòng ông vừa ngưỡng mộ vừa chạnh lòng.
Theo thông lệ, cuối buổi mỗi người sẽ tài trợ những món quà để làm trò chơi bốc thăm trúng thưởng cho bạn bè trong lớp. Người thì tặng voucher du lịch, người nói sẽ mua những chai rượu vang ngoại loại ngon,... Đến lượt ông Hào, vì sợ “lép vế”, trong giây phút cao hứng ông tuyên bố: “Tôi sẽ đóng góp 10 chiếc iPhone 17”.
Cả hội trường ồ lên. Ban đầu, ai cũng nghĩ ông nói đùa. Nhưng thấy ông giữ gương mặt nghiêm túc, cả lớp vỗ tay reo hò. Ông Hào nở nụ cười gượng gạo nhưng trong lòng bắt đầu nặng trĩu. Bởi lời nói ấy đã thành một lời hứa, và ông phải thực hiện để giữ sĩ diện.
Ảnh minh họa
Sau buổi họp lớp, ông vay ngân hàng hơn 120.000 NDT (khoảng 445 triệu đồng) để mua 10 chiếc iPhone 17 mới ra mắt. Không những thế, ông xin làm tăng ca ngày đêm để có thêm thu nhập, nhịn ăn nhịn mặc để cố gắng tiết kiệm.
Khi mang quà đến buổi họp lớp kế tiếp, ánh mắt ông Hào ánh lên niềm hãnh diện. Nhìn bạn bè phấn khích mở hộp, ông thấy lòng mình tràn đầy tự tin: Cuối cùng, ông cũng không thua kém ai.
Thế nhưng, niềm vui ấy không kéo dài. Trong lúc cả lớp hào hứng chụp ảnh check-in với những chiếc iPhone mới tinh, một người bạn đã đăng tấm hình tập thể kèm dòng caption: “Ông Hào quá hào phóng, tặng cả lớp iPhone 17!”.
Trớ trêu thay, một người bạn quen biết chung của cả hai lại vô tình gặp ông Hào ở ngân hàng.
Do vậy, người này bình luận rằng đã thấy ông Hào hỏi thủ tục vay tiền để mua sắm dịp đặc biệt. Cũng từ đây, tin tức lan nhanh chóng, chẳng mấy chốc bàn tiệc rần rần những lời bàn tán, xì xào: “Hóa ra ông Hào vay tiền mua à? Liều thật đấy trời ơi”, “Tưởng giàu lắm, ai ngờ…”, “Sao lại ham sĩ diện vậy nhỉ, thành ra lại tự làm khó mình”,... Thậm chí, không ít người phút trước còn thân thiết cảm ơn, giờ lại quay ngoắt 180 độ, khinh thường ra mắt vì thấy ông Hào chỉ “phông bạt”, không giàu có như tưởng tượng.
Thấy vậy, ông Hào ngồi lặng một góc, mặt đỏ bừng. Cảm giác tự hào vừa có phút trước nay biến thành xấu hổ. Niềm vui được ngưỡng mộ chưa kịp kéo dài đã tan biến, nhường chỗ cho một sự thật phũ phàng răng ông đang mắc nợ, còn sĩ diện thì sụp đổ trong mắt bạn bè.
Buổi tiệc tan, ông lầm lũi đi về sau cùng. Lúc ấy, ông Trần - một người bạn thân từ thời học trò tiến lại, vỗ vai nói: “Tôi hiểu ông muốn giữ thể diện nhưng thật ra chẳng ai cần iPhone mới để đánh giá tình bạn đâu. Bạn bè thật sự chỉ cần gặp lại, cùng nhau cười, thế là đủ. Sự chân thành còn quý hơn bất kỳ món quà nào”.
Ông Hào cúi đầu, im lặng. Lời nói giản dị ấy như nhát dao xoáy vào lòng, khiến ông nhận ra mình đã tự đưa bản thân vào thế khó chỉ vì một phút sĩ diện. Đêm đó, trên đường về, ông ngồi thẫn thờ trên xe buýt, bàn tay vẫn nắm chặt tấm biên lai ngân hàng. Ông thầm nghĩ: “Giá mà mình chỉ tặng một món quà nhỏ, nhưng chân thành. Giá mà mình không để sĩ diện điều khiển…”
Câu chuyện của ông Hào nhanh chóng lan truyền trong nhóm bạn bè, rồi ra cả cộng đồng mạng. Nhiều người vừa thương, vừa trách. Bởi ai cũng hiểu, trong cuộc sống hiện đại, nhiều người dễ sa vào bẫy “sĩ diện”, “phông bạt”, muốn được nhìn nhận, được ngưỡng mộ, dù phải đánh đổi bằng tiền bạc hay sự bình yên của bản thân.
Tuy nhiên bài học này của ông Hào cho thấy sự chân thành mới là món quà bền vững nhất. Những giá trị vật chất hào nhoáng có thể khiến bạn nổi bật trong một buổi tiệc, nhưng không thể giúp bạn giữ mãi sự tôn trọng hay tình cảm thật lòng. Và quan trọng hơn, đừng để sĩ diện điều khiển túi tiền, bởi cái giá phải trả thường đắt hơn bạn tưởng.
