Để đột phá trong phát triển kinh tế số, xã hội số trong những năm tới, Thủ tướng đặt vấn đề cốt lõi: Làm thế nào để khơi thông những điểm nghẽn còn ách tắc trong kết nối, chia sẻ dữ liệu? Cần những cơ chế đặc thù gì để VN trở thành cái nôi của khởi nghiệp sáng tạo và phát triển công nghệ mới?...
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu chỉ đạo tại Diễn đàn quốc gia phát triển kinh tế số và xã hội số lần thứ 3
ẢNH: TTXVN
Cần thực hiện "5 tiên phong", "5 có" và "5 không"
Báo cáo đề dẫn tại diễn đàn, Bộ trưởng Bộ KH-CN Nguyễn Mạnh Hùng cho biết phát triển kinh tế số và xã hội số của VN trong giai đoạn tới sẽ chuyển từ số hóa cái cũ sang kiến tạo không gian phát triển mới, nơi dữ liệu, AI, nền tảng số, doanh nghiệp (DN) số và công dân số cùng trở thành động lực tăng trưởng.
Kinh tế số hiện nay vẫn chủ yếu là số hóa các hoạt động cũ, chưa chuyển mạnh sang tạo mô hình tăng trưởng mới. Tỷ trọng kinh tế số trong GDP tăng nhanh nhưng giá trị gia tăng nội địa còn thấp, phụ thuộc nhiều vào các nền tảng xuyên biên giới.
Lắng nghe ý kiến các bộ, ngành, DN công nghệ, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu Bộ KH-CN nghiên cứu, tiếp thu các ý kiến tại diễn đàn để bổ sung, hoàn thiện Chương trình Phát triển kinh tế số, xã hội số giai đoạn 2026 - 2030, thống nhất triển khai thực hiện từ T.Ư đến cơ sở. Thủ tướng nêu rõ, muốn phát triển kinh tế số thì phải có xã hội số, muốn có xã hội số thì phải có công dân số. Theo đó, các bộ, ngành, địa phương cần thực hiện "5 tiên phong", "5 có" và "5 không".
Cụ thể, "5 tiên phong" gồm tiên phong trong xây dựng thể chế; trong phát triển công nghệ; trong xây dựng hạ tầng số; trong phát triển cơ sở dữ liệu; trong thực hiện trách nhiệm xã hội.
Tinh thần "5 có" gồm: có hạ tầng số hiện đại, đồng bộ, thông suốt; có dữ liệu "đúng - đủ - sạch - sống - thống nhất - liên thông - dùng chung"; có nguồn nhân lực số chất lượng cao và phổ cập kỹ năng số toàn dân; có nhiều DN công nghệ số VN phát triển mạnh, hiệu quả; có môi trường số an toàn, văn minh, nhân văn, hiện đại.
Tinh thần "5 không" gồm: không giấy tờ - không tiền mặt - không địa giới hành chính trong giao dịch; không giới hạn, không có điểm dừng trong phát triển; không tiêu cực, lãng phí, tham nhũng, lợi ích nhóm; không manh mún, cát cứ, khép kín trong vận hành; không để ai bị bỏ lại phía sau trong quá trình chuyển đổi số quốc gia.
Giảm tác động tiêu cực trên không gian mạng
Về giải pháp cụ thể, Thủ tướng yêu cầu đẩy mạnh số hóa và tái cấu trúc các ngành công nghiệp, nhất là các ngành công nghiệp nền tảng, mũi nhọn bằng sức mạnh của KH-CN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Sớm hình thành các "Tổ hợp công nghiệp kỹ thuật số" quy mô lớn, tạo giá trị gia tăng và sức lan tỏa lớn. Phát triển "Nông nghiệp công nghệ cao - Nông dân số - Nông thôn thông minh".
Về dịch vụ, thương mại, tập trung xây dựng các hệ sinh thái dịch vụ số thông minh, hiện đại; lấy tài chính, logistics và du lịch làm mũi nhọn đột phá. Kích cầu tiêu dùng trên môi trường số, phát triển mạnh mẽ thương mại điện tử; thanh toán không dùng tiền mặt. Phát động, triển khai hiệu quả chương trình "Người VN ưu tiên dùng hàng VN trên không gian số". Đẩy mạnh chuyển đổi số để "tối ưu hóa" các dịch vụ xã hội cơ bản như y tế, giáo dục...
Các bộ đẩy mạnh triển khai Chương trình hỗ trợ DN nhỏ và vừa chuyển đổi số, trình Thủ tướng trong tháng 1.2026, đặc biệt nghiên cứu, xây dựng và tổ chức triển khai hiệu quả các giải pháp giảm thiểu các tác động tiêu cực trên không gian mạng, nhất là cho các nhóm yếu thế như trẻ em, người cao tuổi - đang là mục tiêu chính của các hành vi lừa đảo, tấn công mạng.
Thủ tướng chủ trì Phiên họp thứ 3 của Ban Chỉ đạo phát triển kinh tế tư nhân
Chiều cùng ngày, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng ban Chỉ đạo quốc gia triển khai Nghị quyết số 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân (Ban Chỉ đạo), chủ trì phiên họp thứ 3 của Ban Chỉ đạo.
Thủ tướng cho biết sau 8 tháng triển khai Nghị quyết 68, kinh tế tư nhân có bước khởi sắc tích cực. Bình quân mỗi tháng có khoảng 18.000 DN thành lập mới, nâng tổng số DN đang hoạt động đến hết 2025 của cả nước ước gần 1,1 triệu.
Trong năm 2025, nước ta tổ chức 3 lễ khởi công, khánh thành đồng loạt các công trình, dự án lớn, trọng điểm quốc gia, với 564 công trình, dự án với tổng mức đầu tư trên 5,14 triệu tỉ đồng. Trong đó, nguồn vốn tư nhân là chủ yếu với khoảng 74,6%; nguồn vốn nhà nước là 25,4%. Điều này cho thấy vai trò của DN tư nhân, chứng minh chủ trương lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư, kích hoạt mọi nguồn lực của xã hội cho phát triển.
Để góp phần thực hiện thành công 2 mục tiêu chiến lược 100 năm, phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng 2 con số trong năm 2026 và thời gian tới, Thủ tướng cho rằng việc triển khai hiệu quả Nghị quyết số 68-NQ/TW có ý nghĩa đặc biệt quan trọng và là một trong những yếu tố có tính chất quyết định.
Ngay trong năm 2026 các bộ, ngành, cơ quan, địa phương tiếp tục hoàn thiện thể chế, pháp luật để thúc đẩy mạnh mẽ kinh tế tư nhân theo tinh thần cải cách mạnh mẽ, thực chất của Nghị quyết 68-NQ/TW; đẩy mạnh cải cách, cắt giảm thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh; tập trung chuyển đổi số để DN không phải đi lại nhiều lần, không phải chờ đợi, không phải "xin cho"; tạo mọi điều kiện thuận lợi phát triển đội ngũ DN tư nhân lớn, DN dẫn dắt, đồng thời hỗ trợ hiệu quả DN nhỏ, siêu nhỏ, hộ kinh doanh; các DN phải hỗ trợ nhau cùng phát triển, tạo đoàn kết, thống nhất.
TTXVN
