Phần lớn các trường hợp nấc cụt đều vô hại và tự hết. Tuy nhiên, nếu nấc cụt kéo dài hơn 48 giờ hoặc tái diễn thường xuyên, đó có thể là dấu hiệu của một bệnh lý tiềm ẩn, như rối loạn tiêu hóa, kích thích dây thần kinh, hoặc hiếm gặp hơn là các vấn đề liên quan đến não và hệ thần kinh trung ương, theo Times of India (Ấn Độ).
Nấc cụt xảy ra như thế nào?
Nấc cụt xuất hiện khi cơ hoành - cơ chính giúp hô hấp, nằm ở đáy phổi - co thắt không tự chủ. Cơn co này khiến không khí được hít vào nhanh, nhưng ngay lập tức bị chặn lại do dây thanh quản đóng lại.
Nếu nấc cụt kéo dài hơn 48 giờ hoặc tái diễn thường xuyên, đó có thể là dấu hiệu của một bệnh lý tiềm ẩn
Ảnh: AI
Nấc cụt thường do các yếu tố rất quen thuộc hằng ngày như: Ăn quá nhanh, ăn quá nhiều, uống rượu bia, đồ uống có ga, ăn thức ăn quá nóng hoặc cay. Các yếu tố cảm xúc như căng thẳng, phấn khích hoặc lo lắng cũng có thể gây nấc cụt.
Với đa số người, nấc cụt chỉ diễn ra trong thời gian ngắn và có thể tự xử lý bằng những biện pháp đơn giản tại nhà, chẳng hạn như nín thở, thở vào túi giấy; kích thích dây thần kinh phế vị (dây nối giữa não và dạ dày) bằng cách nhấp một ngụm nước lạnh, súc miệng bằng nước lạnh, nhẹ nhàng kéo lưỡi hoặc xoa nhẹ vùng mắt khi đang nhắm mắt.
Khi nào nấc cụt có thể là dấu hiệu nghiêm trọng?
Nấc cụt kéo dài hơn 48 giờ có thể là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe tiềm ẩn và cần được thăm khám kịp thời. Nấc cụt kéo dài có thể gây mất ngủ, ảnh hưởng đến ăn uống và làm giảm đáng kể chất lượng cuộc sống. Ngoài ra, chúng còn có thể dẫn đến các vấn đề thứ phát như sụt cân, mất nước, kiệt sức hoặc trào ngược axit.
Trong những trường hợp nặng, nấc cụt mạn tính thậm chí có thể góp phần gây rối loạn nhịp tim, đau ngực hoặc khó thở, khiến việc chẩn đoán sớm trở nên đặc biệt quan trọng. Đáng lưu ý, đôi khi đó còn là dấu hiệu của những bệnh lý nghiêm trọng, bao gồm:
Nguyên nhân thần kinh: Tổn thương não hoặc dây thần kinh, chẳng hạn do đột quỵ hoặc hội chứng Wallenberg, có thể làm rối loạn phản xạ nấc cụt và gây nấc kéo dài.
Bệnh tim và phổi: Nhồi máu cơ tim, viêm phổi hoặc viêm màng phổi có thể kích thích các dây thần kinh điều khiển cơ hoành, dẫn đến nấc cụt.
Ung thư: Một số bệnh nhân ung thư bị nấc do khối u chèn ép cơ hoành hoặc do tác dụng phụ của thuốc điều trị.
Rối loạn hệ tiêu hóa: Viêm tụy, kích ứng thực quản, nhiễm trùng hoặc thực quản giãn to cũng có thể liên quan đến nấc cụt.
Nếu nấc cụt kéo dài trên một tháng, người bệnh nên đi khám bác sĩ để được đánh giá. Chẩn đoán sớm giúp phát hiện nguyên nhân tiềm ẩn và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp. Các biện pháp điều trị có thể bao gồm dùng thuốc như chlorpromazine, phong bế dây thần kinh hoặc trong một số trường hợp hiếm gặp là can thiệp phẫu thuật.
