Nhân lực F&B vừa thiếu vừa không đủ chất
Một nghịch lý đang diễn ra là dù nhu cầu tuyển dụng tăng nhưng 88% doanh nghiệp F&B thiếu hụt nhân sự, đặc biệt ở các vị trí vận hành tuyến đầu như phục vụ, phụ bếp, lễ tân, pha chế… Dù nhu cầu tăng mạnh, nguồn ứng viên lại chưa thể đáp ứng về kỹ năng, kinh nghiệm lẫn độ bền trong công việc, tạo ra vòng lặp thiếu hụt kéo dài.
Theo báo cáo, trong 8 tháng đầu năm 2025, hầu hết vị trí trong ngành F&B đều ghi nhận đà tăng trưởng tuyển dụng mạnh mẽ. Nhóm công việc vận hành tuyến đầu ghi nhận mức tăng rõ rệt: pha chế (62%), lễ tân (40%), phụ bếp (33%), nhân viên phục vụ (29%).
Nhu cầu nhân lực còn được dự báo tiếp tục tăng trong những tháng cuối năm - giai đoạn cao điểm của lễ hội, du lịch và tiêu dùng.
Một trong những thách thức của các nhà tuyển dụng F&B là chất lượng ứng viên chưa đạt yêu cầu. Một số đặc thù của ngành cần kỹ năng chuyên môn tốt (ví dụ kỹ năng sơ chế thực phẩm đối với đầu bếp, kỹ năng ngoại ngữ đối với nhân viên phục vụ), nhưng phần nhiều ứng viên chưa đáp ứng được những yêu cầu này. Từ đó, nhà tuyển dụng đang cố gắng xây dựng chương trình đào tạo nội bộ và tìm kiếm nguồn ứng viên chất lượng qua các cơ sở đào tạo.
Nhu cầu nhân lực ngành F&B tăng mạnh dịp cao điểm cuối năm
ẢNH: YẾN THI
Theo chia sẻ từ bộ phận tuyển dụng của hệ thống nhà hàng Hải Sản Hoàng Gia, tại các nhà hàng ở khu vực trung tâm – nơi lượng khách nước ngoài chiếm tỷ lệ cao – khả năng giao tiếp ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh, trở thành một lợi thế rõ rệt. Đây vẫn là kỹ năng chưa phổ biến trong nhóm lao động phổ thông, khi hiện nay chỉ khoảng 30% nhân sự của chúng tôi có thể giao tiếp bằng tiếng Anh.
Không chỉ hạn chế về ngoại ngữ, nhiều doanh nghiệp F&B còn phải đào tạo lại gần như toàn bộ kỹ năng nghề. Chia sẻ từ 6 hệ thống F&B lớn cho thấy, đa số ứng viên đến với ngành đều chưa có kinh nghiệm, cần đào tạo lại từ đầu.
Bên cạnh đó, vòng đời nhân sự F&B đặc biệt ngắn, hơn 60% lao động rời doanh nghiệp trong vòng dưới 1 năm, khiến chi phí tuyển dụng - đào tạo liên tục đội lên và chất lượng dịch vụ khó ổn định. Đây là nguyên nhân khiến doanh nghiệp rơi vào tình trạng "tuyển rồi lại thiếu", không thể duy trì đội ngũ bền vững.
Ông Nguyễn Phú Thành, chuyên gia phát triển bánh tại Công ty TNHH MTV Lý Gia Viên, cho rằng ngành F&B trong tương lai sẽ rất phát triển và cơ hội việc làm rộng mở. Theo ông Thành, sinh viên mới ra trường thường thiếu nhiều kinh nghiệm lẫn kỹ năng, đôi khi là thiếu cả kiến thức. Kiến thức không chỉ học tại nhà trường, mà còn học tại doanh nghiệp. Đây là yếu tố rất quan trọng cho việc đi làm sau này.
Doanh nghiệp "bắt tay" cơ sở đào tạo
Cũng theo báo cáo của Việc Làm Tốt, 2 hình thức để doanh nghiệp F&B nâng cao chất lượng nhân sự là xây dựng chương trình đào tạo nội bộ và tuyển đầu vào từ các cơ sở đào tạo nghề.
Trước áp lực cung - cầu nhân lực, nhiều doanh nghiệp buộc phải đầu tư chiến lược đào tạo nội bộ. Ở hệ thống Hải Sản Hoàng Gia, ứng viên bếp phải trải qua phỏng vấn – học việc – làm thử trước khi nhận vị trí chính thức. Doanh nghiệp cũng xây dựng chương trình đào tạo riêng giúp nhân sự nắm vững quy trình, kỹ thuật chế biến và tiêu chuẩn chất lượng.
“Những bạn đã từng được đào tạo qua trường lớp hoặc các đơn vị chuyên môn thường có khả năng bắt nhịp nhanh hơn và sớm phát huy năng lực trong môi trường làm việc thực tế”, đại diện hệ thống Hải Sản Hoàng Gia đánh giá.
Ngoài đào tạo nội bộ, doanh nghiệp F&B còn liên kết với cơ sở giáo dục
ẢNH: YẾN THI
Ngoài đào tạo nội bộ, doanh nghiệp còn liên kết với cơ sở giáo dục. Ông Bùi Tiến Đạt, Giám đốc nhân sự Tập đoàn Đông Phương Group (TP.HCM), đơn vị vận hành 9 trung tâm hội nghị tiệc cưới Adora, cho biết nhu cầu nhân lực của ngành F&B luôn ở mức rất cao. Mùa cao điểm thường rơi vào dịp cuối năm và tháng 1. Chỉ một ngày cao điểm, Đông Phương Group có thể cần đến ít nhất 3.600 lao động. Chính vì vậy, đơn vị đã kết nối với rất nhiều trường ĐH, CĐ, TC để đào tạo và tuyển sinh viên, thực tập sinh.
Thực tế, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp hiện nay cũng đã liên kết với doanh nghiệp trong đào tạo với hình thức “học phần doanh nghiệp”. Ông Bùi Tiến Đạt cho biết học phần doanh nghiệp sẽ bao gồm cả lý thuyết và thực hành. "Một đợt như vậy, các em sẽ học và thực hành khoảng 160 giờ, tương đương 8 tuần. Mỗi tuần các em vừa học, vừa làm việc trực tiếp tại doanh nghiệp", ông Đạt cho biết thêm.
Thạc sĩ Võ Thị Mỹ Vân, Hiệu trưởng Trường TC Du lịch & Khách sạn Saigontourist, cho biết nhu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp vượt xa số lượng sinh viên được đào tạo. Đặc biệt, nhóm nghề sáng tạo luôn được doanh nghiệp săn đón. Sinh viên ngành này có nhiều cơ hội thay đổi môi trường làm việc, làm đa ca hoặc thậm chí tự kinh doanh, startup.
“Doanh nghiệp thường săn các sinh viên làm công việc có tính sáng tạo liên tục như pha chế cà phê nghệ thuật, mixology, bartender,... để tìm kiếm những ý tưởng mới lạ, độc đáo, đúng trend thị trường”, thạc sĩ Vân nói thêm.
