Nguyên nhân chính được cho là xuất phát từ biến động do chính sách thuế quan mới của Tổng thống Donald Trump, khiến nhà đầu tư đồng loạt chốt lời sau chuỗi tăng kéo dài, trong bối cảnh thị trường tài chính toàn cầu chịu nhiều tác động từ bất ổn chính trị và kinh tế Mỹ.
Nhìn lại một chu kỳ tăng phi mã
Cách đây 5 năm, vàng lần đầu vượt mốc 2.000 USD/ounce. Sau đó, kim loại quý này bước vào giai đoạn điều chỉnh, rơi về vùng 1.600 - 1.700 USD trong giai đoạn 2021–2022. Nhưng từ cuối 2022 đến nay, thị trường vàng đã bước vào chu kỳ tăng giá kéo dài 3 năm, liên tiếp phá đỉnh mới, đánh dấu một trong những giai đoạn tăng mạnh nhất trong lịch sử hiện đại.
Động lực chủ yếu đến từ nợ công toàn cầu phình to, lạm phát kéo dài, tăng trưởng chậm lại và niềm tin vào đồng USD suy giảm. Trong bối cảnh đó, vàng trở thành tài sản trú ẩn duy nhất còn đủ thanh khoản, thay thế trái phiếu và tiền tệ trong danh mục đầu tư an toàn của giới tài chính.
Theo Kitco News, các ngân hàng lớn như Société Générale, Bank of America và HSBC đã nâng dự báo giá vàng năm 2026, cho rằng kim loại quý có thể đạt 5.000 USD/ounce trong nửa đầu năm tới. CEO JPMorgan Jamie Dimon thậm chí nhận định, trong bối cảnh mất cân đối ngân sách và rủi ro tài chính lan rộng, vàng hoàn toàn có thể vươn tới 10.000 USD/ounce.
Sau giai đoạn tăng kéo dài, giới phân tích cho rằng đợt điều chỉnh lần này là diễn biến tự nhiên của chu kỳ giá.
Triển vọng ngắn hạn: Điều chỉnh để lấy đà
Ông Rich Checkan, Chủ tịch kiêm CEO Asset Strategies International nhận định: "Tôi thấy vui khi thị trường có chút điều chỉnh sáng thứ Sáu, vì xu hướng chung vẫn rất rõ là đi lên. Đồng USD yếu, kỳ vọng Fed cắt giảm lãi suất, cùng với tình trạng rối ren của Chính phủ Mỹ, tất cả đều đang ủng hộ cho xu hướng tăng giá vàng."
Theo ông, các yếu tố nền tảng vẫn chưa thay đổi: chính sách tiền tệ nới lỏng đang đến gần, dòng tiền trú ẩn vẫn mạnh và đồng USD chưa thể phục hồi bền vững. Vì vậy, điều chỉnh ngắn hạn nhiều khả năng chỉ là bước "lấy hơi" trước khi thị trường hướng lên vùng đỉnh mới.
Ngược lại, ông Alex Kuptsikevich, chuyên gia phân tích cấp cao của FxPro cho rằng sau hơn hai tháng tăng liên tiếp, rủi ro điều chỉnh mạnh trong ngắn hạn là điều khó tránh.
"Đợt tăng lên kỷ lục trên 4.200 USD/ounce chủ yếu đến từ làn sóng mất niềm tin vào tiền tệ. Các chính phủ đang chật vật với thâm hụt ngân sách, nợ công phình to và áp lực phải duy trì lãi suất thấp. Nhà đầu tư vì thế tìm đến vàng như nơi trú ẩn, nhưng chuỗi tăng 9 tuần liên tiếp là điều hiếm thấy và thị trường cần một pha hạ nhiệt," ông nói.
Theo chuyên gia FxPro, vùng giá 3.200 - 3.400 USD/ounce sẽ là mốc thử thách tâm lý của thị trường trong tuần tới. Nếu không giữ được, giá có thể lùi về 3.000 USD trước khi xác lập xu hướng mới.
Dù quan điểm ngắn hạn có khác nhau, phần lớn các nhà phân tích đều thống nhất rằng chu kỳ tăng dài hạn của vàng vẫn chưa kết thúc. Khi nợ công toàn cầu vượt 100.000 tỷ USD, nguy cơ suy thoái lan sang hệ thống ngân hàng khu vực, và niềm tin vào đồng USD tiếp tục giảm, vàng vẫn là "bến đỗ cuối cùng" trong danh mục phòng thủ của nhà đầu tư.
Trong bối cảnh rủi ro địa chính trị, nợ công và lạm phát chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, giới đầu tư có thể chứng kiến một "thập kỷ vàng" mới, nơi kim loại quý tiếp tục khẳng định vị thế là thước đo cuối cùng của niềm tin kinh tế toàn cầu.
