Hải quan cửa khẩu Cảng Sài Gòn khu vực 4 - Chi cục Hải quan Khu vực II vừa gửi thông báo tới ông L.T.B. - người đại diện pháp luật của Công ty TNHH Thương mại Xuất nhập khẩu Thắng Lợi Mới (thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định) - về việc sẽ áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh. Nguyên nhân do công ty này đang nợ tiền phạt chậm nộp tại Hải quan cửa khẩu Cảng Sài Gòn khu vực 4 với số tiền 2,7 triệu đồng.
Đơn vị này cũng gửi thông báo tới ông T.B.D. - người đại diện pháp luật của Công ty TNHH Thái Kỹ Thuật (quận 10, TPHCM) - về việc sẽ áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh, do DN nợ thuế 1,8 triệu đồng.
Ông Đ.M. - người đại diện pháp luật Công ty TNHH Tư vấn và Thương mại Minh Thành (huyện Mỏ Cày, tỉnh Bến Tre) - cũng nhận được thông báo về việc sẽ áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh, do nợ hơn 6,4 triệu đồng.
Hàng loạt giám đốc, người đại diện pháp luật của DN khác cũng được thông báo về việc sẽ áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh vì chưa hoàn thành nghĩa vụ thuế với ngân sách nhà nước. Đáng chú ý, mức nợ trong một số trường hợp chỉ dao động từ vài triệu đến vài chục triệu đồng.
Trước đây, biện pháp này thường được áp dụng với những khoản nợ thuế lớn từ hàng trăm đến nợ thuế tiền tỷ hoặc mang tính chất kéo dài, khó thu hồi. Tuy nhiên, gần đây cho thấy xu hướng siết chặt, áp dụng cả với các khoản nợ nhỏ nếu có dấu hiệu né tránh nghĩa vụ.
Theo Cục Hải quan, biện pháp tạm hoãn xuất cảnh không nhằm gây khó cho DN, mà là công cụ cuối cùng trong chuỗi các bước cưỡng chế theo quy trình luật định. Trước khi ra thông báo tạm hoãn xuất cảnh, cơ quan Hải quan đã gửi nhiều lần thư nhắc nộp thuế, thậm chí ban hành quyết định cưỡng chế qua tài khoản ngân hàng , khấu trừ từ nguồn thu khác hoặc phong tỏa tài sản.
Theo Nghị định 49 của Chính phủ về quy định về ngưỡng áp dụng tạm hoãn xuất cảnh có hiệu lực từ 28/2, cá nhân kinh doanh, chủ hộ kinh doanh bị cưỡng chế thuế có số tiền nợ thuế từ 50 triệu đồng trở lên và đã quá thời hạn trên 120 ngày thì bị tạm hoãn xuất cảnh do nợ thuế.
Người đại diện pháp luật của doanh nghiệp nợ thuế vài triệu đồng nhưng không còn hoạt động tại địa chỉ đăng ký kinh doanh sẽ bị tạm hoãn xuất cảnh.
Người đại diện theo pháp luật của DN bị cưỡng chế thuế có số tiền nợ thuế từ 500 triệu đồng trở lên và đã quá thời hạn trên 120 ngày thì bị tạm hoãn xuất cảnh do nợ thuế.
Tuy nhiên, đối với những cá nhân, chủ hộ kinh doanh, người đại diện pháp luật của doanh nghiệp, hợp tác xã nợ thuế nhỏ có giá trị vài triệu đồng nhưng nhận được thông báo tạm hoãn xuất cảnh chủ yếu là những trường hợp không còn hoạt động tại địa chỉ đã đăng ký và có số tiền thuế nợ quá thời hạn nộp theo quy định.
"Sau thời gian 30 ngày kể từ ngày cơ quan quản lý thuế thông báo về việc sẽ áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh mà chưa hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế, cơ quan Hải quan sẽ chính thức gửi thông báo sang Bộ Công an đề nghị tạm hoãn xuất cảnh", Cục Hải quan cho hay.
Luật sư Lê Thị Thanh Hà - Đoàn Luật sư TP Hà Nội - đánh giá, việc sử dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh là một thông điệp mạnh thể hiện việc cơ quan chức năng đang siết chặt hành vi trốn, lách nghĩa vụ tài chính. Nếu trước đây doanh nghiệp có thể kéo dài thời gian hoặc tìm cách trì hoãn, giờ đây rủi ro cá nhân đối với người đại diện pháp luật đã tăng lên đáng kể.
Tuy nhiên, theo nữ luật sư, việc áp dụng tạm hoãn xuất cảnh với cả những khoản nợ nhỏ cần được xem xét kỹ về tính tương xứng, tránh lạm dụng gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường kinh doanh. Trong bối cảnh nợ thuế gia tăng, biện pháp này được xem là có tính răn đe mạnh, nhất là với các doanh nghiệp “ma” hoặc có dấu hiệu lập công ty để trốn nghĩa vụ.
Trong thời gian tới, cơ quan hải quan tại các tỉnh, thành phố lớn như TPHCM, Hải Phòng, Hà Nội dự kiến tiếp tục rà soát và mở rộng danh sách tạm hoãn xuất cảnh đối với đại diện các doanh nghiệp vi phạm. Ngoài biện pháp hành chính, cơ quan hải quan còn phối hợp với cơ quan công an để xử lý hình sự các trường hợp có dấu hiệu gian lận thuế có tổ chức.
