2 sai lầm khi tập luyện "tàn phá" gan, thận, tim
1. Bổ sung dinh dưỡng sai cách khi tập luyện
Thực tế lâm sàng đã ghi nhận nhiều trường hợp suy thận cấp có liên quan trực tiếp đến chế độ dinh dưỡng không hợp lý khi tập luyện.
Một trong những sai lầm về dinh dưỡng là lạm dụng đạm whey. Đây là loại protein được nhiều người truyền tai nhau sử dụng khi tập luyện thể hình và được ví như “thần dược” giúp tăng cơ nhanh chóng.
Giáo sư, Tiến sĩ Lê Thị Hương, Trưởng Bộ môn Dinh dưỡng và An toàn thực phẩm (Đại học Y Hà Nội), cho biết đạm whey có ba dạng chính, gồm cô đặc, tinh khiết và thủy phân. Mặc dù có lợi trong việc hỗ trợ phát triển cơ bắp, song nếu sử dụng bừa bãi, không có hướng dẫn chuyên môn, đạm whey có thể trở thành con dao hai lưỡi, gây tổn hại cho gan và thận.
Theo giáo sư Hương, khi cơ thể nạp quá nhiều protein, thận sẽ phải hoạt động liên tục để đào thải các sản phẩm chuyển hóa. Quá trình này tạo áp lực lớn lên thận và có thể dẫn tới suy giảm chức năng thận, hình thành sỏi thận và mất cân bằng điện giải.
Những người có tiền sử bệnh thận hoặc chức năng thận yếu có nguy cơ cao bị tổn thương thận nghiêm trọng nếu lạm dụng đạm whey.
Ngoài thận, lượng protein dư thừa cũng tác động đến sức khỏe của gan, gan sẽ phải xử lý nhiều chất độc hại hơn và theo thời gian cơ quan này có thể bị quá tải, dẫn đến suy giảm chức năng gan.
2. Luyện tập quá sức
Không chỉ dinh dưỡng, thói quen tập luyện vượt quá giới hạn của cơ thể cũng là sai lầm phổ biến gây hại gan, thận. Giáo sư Hương cảnh báo, khi tập với cường độ quá cao, hệ tim mạch dễ bị tổn thương và kéo theo nhiều vấn đề về rối loạn chuyển hóa. Với người có bệnh tim mạch, tập luyện quá mức có thể làm tăng nguy cơ đau tim, đột quỵ, thậm chí tử vong do các biến cố tim mạch.
Luyện tập quá sức gây ảnh hưởng tới sức khỏe. (Ảnh SHUTTERSTOCK)
Chuyên gia nhấn mạnh mỗi cá nhân cần xây dựng kế hoạch tập luyện phù hợp với tình trạng sức khỏe, kết hợp nghỉ ngơi hợp lý và theo dõi các chỉ số cơ thể. Không nên ép buộc bản thân theo những trào lưu cực đoan.
Đồng quan điểm, Giáo sư, Tiến sĩ Trần Thanh Dương, Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia, cho rằng không có một công thức chung cho tất cả mọi người. Nhu cầu dinh dưỡng, thể lực và khả năng chịu đựng của mỗi cá nhân là khác nhau.
Để bảo vệ sức khỏe khi tập luyện thể dục thể thao, các chuyên gia khuyến nghị thay vì lạm dụng thực phẩm chức năng, bột whey, người tập nên ưu tiên nguồn dinh dưỡng từ thực phẩm tự nhiên như: thịt, cá, trứng, sữa, các loại hạt và rau xanh. Đồng thời, khi tập luyện thể thao, mọi người cần bắt đầu từ mức độ vừa phải, tăng dần theo khả năng thích ứng của cơ thể, kết hợp nghỉ ngơi, ngủ đủ giấc để cơ bắp có thời gian phục hồi.
Các giáo sư nhấn mạnh rằng chế độ dinh dưỡng và luyện tập cần phải được cá nhân hóa, không nên áp dụng máy móc theo trào lưu hoặc lời khuyên truyền miệng. Bất cứ sự thay đổi nào về chế độ ăn hay cường độ tập luyện đều cần được tham khảo ý kiến từ chuyên gia y tế hoặc bác sĩ dinh dưỡng để tránh những hệ lụy nguy hại cho gan, thận và tim mạch.
