Thông tin được Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Trương Việt Dũng cung cấp tại họp báo Techfest 2025 chiều 3/12, tại Hà Nội. Ngày hội khởi nghiệp Techfest 2025 với chủ đề “Khởi nghiệp sáng tạo toàn dân - Động lực tăng trưởng mới”, do Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp với UBND Thành phố Hà Nội tổ chức, sẽ diễn ra tại phố đi bộ hồ Hoàn Kiếm từ ngày 12 đến ngày 14/12.
Chia sẻ thêm về định hướng chính sách phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo trong thời gian tới, ông Trương Việt Dũng cho biết, vào ngày 22/12, Thành phố sẽ khánh thành Mạng lưới Trung tâm Đổi mới sáng tạo, tạo không gian kết nối cho cộng đồng khởi nghiệp.
Đáng chú ý, Hà Nội sẽ ra mắt quỹ đầu tư mạo hiểm với quy mô ban đầu 600 tỷ đồng, chưa bao gồm vốn góp từ các doanh nghiệp chiến lược. Thành phố cũng áp dụng tư duy quản lý mới: bất kỳ trung tâm đổi mới sáng tạo (innovation hub) nào của doanh nghiệp, nếu đủ điều kiện, đều sẽ được hưởng cơ chế ưu đãi như các trung tâm công lập, tạo nên một mạng lưới chia sẻ nguồn lực rộng khắp.
Về nhân lực, Hà Nội đang xây dựng đề án đào tạo 1.000 tiến sĩ và 50.000 nhân lực số. Đặc biệt, thành phố cam kết sẽ trở thành "khách hàng đầu tiên" của các startup công nghệ thông qua việc dùng ngân sách mua các sản phẩm nghiên cứu để thương mại hóa, phục vụ người dân, ví dụ như các bộ kit tầm soát sức khỏe trong lĩnh vực y tế.
Ông Trương Việt Dũng thông tin, tính tới thời điểm hiện tại, Hà Nội thu ngân sách khoảng 635.000 tỷ đồng. Mỗi năm, thành phố chi 400 - 500 tỷ đồng cho khoa học công nghệ, chuyển đổi số, trong đó khoảng 95% là vốn sự nghiệp. Thời gian tới, ngân sách dành cho lĩnh vực này có thể tăng lên hàng nghìn tỷ.
Giải bài toán thiếu startup công nghệ cao, công nghệ sâu
Trước đó, tại một hội thảo về quỹ đầu tư mạo hiểm hồi tháng 10, ông Phạm Tuấn Hiệp, Giám đốc ươm tạo BK Holdings, nhận xét phần lớn startup Việt Nam hoạt động trong công nghệ thông tin, thiếu startup công nghệ cao, công nghệ sâu như vật liệu mới, công nghệ tế bào, công nghệ nano... Đồng thời, số lượng vườn ươm, quỹ đầu tư tập trung vào lĩnh vực này cũng rất thiếu.
Thực tế này được các nhà quản lý và chuyên gia thẳng thắn nhìn nhận. Ông Phạm Hồng Quất, Cục trưởng Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp công nghệ (Bộ Khoa học và Công nghệ), nhận định các trường đại học và cơ sở nghiên cứu tại Việt Nam nắm giữ rất nhiều công nghệ nguồn nhưng rào cản lớn nhất nằm ở chỗ "trước đây chúng ta chưa có cơ chế để giải phóng nguồn lực đó, đưa ra ngoài để chuyển giao, thương mại hóa".
Lý giải sâu hơn về sự lệch pha trong hệ sinh thái khởi nghiệp trong nước, ông Trần Anh Tuấn chỉ ra hai nguyên nhân cốt lõi: chi tiêu cho nghiên cứu và phát triển (R&D) của Việt Nam thuộc nhóm thấp, dưới 1% GDP, trong khi hạ tầng, trung tâm nghiên cứu, phòng thí nghiệm còn nhỏ và manh mún.
Để phá vỡ "tảng băng" này, Chính phủ đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách đột phá, bao gồm giao toàn bộ kết quả nghiên cứu cho các viện, trường miễn phí, làm cơ sở hình thành các doanh nghiệp spin-off từ công nghệ nguồn.
Theo ông Trần Anh Tuấn, Việt Nam đặt mục tiêu tăng ngân sách chi cho R&D giai đoạn 2026 - 2030, tạo nguồn lực cho các nhóm nghiên cứu sâu như công nghệ gen, tế bào gốc…, từ đó tạo ra các sản phẩm công nghệ cao.
Về hạ tầng, theo Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội, thành phố sẽ hình thành ngay ba phòng thí nghiệm chuẩn quốc tế quy mô “rất lớn”. Đặc biệt, đây là các lab mở theo mô hình ba nhà: viện, trường - doanh nghiệp - Hà Nội.
Các phòng thí nghiệm này sẽ chịu trách nhiệm nghiên cứu, phát triển công nghệ mới, công nghệ mũi nhọn. Kết hợp khung pháp lý như Nghị định 271 về doanh nghiệp spin-off, quỹ đầu tư mạo hiểm, quỹ phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, cơ chế hoàn thiện sẽ nuôi dưỡng và bồi đắp các ý tưởng công nghệ cao, từng bước tháo gỡ các điểm nghẽn tồn tại nhiều năm qua.
Theo Phó Chủ tịch Trương Việt Dũng, Hà Nội đặt nhiều kỳ vọng vào hệ sinh thái doanh nghiệp khởi nghiệp, nhà nghiên cứu để tiếp nhận các ý tưởng, kết nối các chuyên gia nhằm giải quyết những vấn đề của Thủ đô như ô nhiễm môi trường, giao thông, y tế.
Ông cũng khẳng định, để đạt mục tiêu tăng trưởng 11% cam kết với Chính phủ, Hà Nội “không còn con đường nào khác ngoài việc dựa vào khoa học công nghệ, chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo”.
