'Hố tử thần' lan rộng, công cuộc tìm kiếm người bị nạn thêm phức tạp
Sáng 4/6, bà Hoàng Thị Thu Nguyệt, Trưởng phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Na Rì (Bắc Kạn) cho biết, lực lượng chức năng vẫn đang triển khai các phương án tìm kiếm người đàn ông rơi xuống "hố tử thần" vào tối 26/5.
Theo bà Nguyệt, cấu trúc địa chất phức tạp của khu vực gây nhiều thách thức cho công tác tìm kiếm. Hố sụt được nhận định liên quan đến hệ thống hang ngầm, với nhiều tầng lớp đá vôi và các mạch nước ngầm mạnh, tiềm ẩn nguy cơ sạt lở bất cứ lúc nào. Phạm vi tìm kiếm đã được mở rộng, đồng thời cơ quan chức năng đã huy động thêm thiết bị chuyên dụng và tăng cường lực lượng để đẩy nhanh tiến độ tìm kiếm.
Công tác tìm kiếm người bị nạn ở hố tử thần vẫn đang tiếp tục.
"Công tác tìm kiếm và cứu nạn vẫn đang được tích cực triển khai, hy vọng sẽ tìm thấy nạn nhân. Tuy nhiên, với những diễn biến phức tạp tại hiện trường và những khó khăn về địa chất, có thể quá trình này sẽ còn kéo dài", bà Nguyệt cho biết thêm.
Ông Trương Quang Trọng, Chủ tịch UBND xã Kim Lư (huyện Na Rì) cho biết, qua khảo sát, hiện tượng sụt lún không dừng lại, miệng hố vẫn tiếp tục mở rộng. Mực nước trong hố dâng cao, gây nhiều khó khăn cho công tác cứu nạn.
"Việc tìm kiếm gặp nhiều khó khăn do nước ngầm tràn vào hố, cùng với đó là hệ thống hầm ngầm hoặc dòng chảy ngầm chưa được xác định rõ. Một số giếng nước và mạch nước ngầm trong khu vực cũng đã bị cạn, cho thấy có sự thay đổi lớn về địa chất. Đặc biệt, sau khi bơm nước cạn ở dưới hố, lực lượng cứu hộ, cứu nạn còn phát hiện có cá sống ở đây", ông Trọng nói.
Thông tin thêm về hiện tượng sụt lún, vị chủ tịch xã cho biết, trước khi xảy ra sự việc người lái xe máy lao xuống hố, lực lượng chức năng từng đổ gần 200m³ đá hộc để lấp nhưng chỉ sau một đêm, toàn bộ số đá này biến mất không để lại dấu vết.
Khoảng 21h ngày 26/5, anh Nguyễn Duy Ph. (36 tuổi, ở xã Kim Hỷ, huyện Na Rì) lái xe máy chạy tốc độ cao đâm vào khu vực đang được rào chắn, cảnh báo nguy hiểm do xuất hiện hố sụt lún lớn. Sau đó, cả người và xe rơi xuống hố sâu. Ngay trong đêm xảy ra sự việc, lực lượng chức năng nhanh chóng có mặt và triển khai công tác cứu hộ, cứu nạn.
Cơ quan chức năng đã đưa nhiều thiết bị hiện đại và thủ công như camera chuyên dụng, máy bơm dã chiến, các công cụ cơ khí... để phục vụ việc tìm kiếm trong lòng hố sâu hơn 10m. Tuy nhiên sau 1 tuần, lực lượng chức năng vẫn chưa tìm thấy nạn nhân."Hố tử thần" gồm hang ngầm nhiều tầng
TS. Trịnh Hải Sơn, Viện trưởng Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản cho hay, việc chưa tìm thấy thi thể nạn nhân có thể do rất nhiều nguyên nhân. Bởi vì thông thường, các hang karst trong khu vực đá vôi có thể là một hệ thống hang, nhưng cũng có thể là nhiều hệ thống hang khác nhau và có thể có nhiều tầng. Các hang này có thể nối với nhau hoặc không nối với nhau.
Trong trường hợp cụ thể này, chúng ta thấy có các dòng chảy, điều này cho thấy rất nhiều khả năng là nhiều hang đã được nối với nhau và tạo thành dòng chảy liên tục. Hệ thống này còn có thể có nhiều tầng. Khi đã có sự thông tầng (các tầng nối với nhau) thì chưa thể biết được thi thể đã trôi đi đâu.
"Thêm vào đó, thông tin sáng nay cho thấy, ở một số vị trí ngay bên cạnh, khi tiến hành hút nước thì mực nước cũng không hạ. Điều này có nghĩa là hệ thống hang ở đây rất phức tạp: có những chỗ nối với nhau và có những chỗ không nối với nhau", ông Sơn phân tích.
Đoàn công tác Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản đang có mặt ở hiện trường để tiến hành khảo sát, điều tra chi tiết. Chỉ sau khi có kết quả điều tra thực địa, sẽ đưa ra những nhận định cụ thể hơn.
Liên tiếp trong tháng 4 và tháng 5, 7 "hố tử thần" xuất hiện tại huyện Na Rì (tỉnh Bắc Kạn) đe dọa 21 hộ dân, ảnh hưởng 12 ha đất nông nghiệp khiến tỉnh này phải ban bố tình trạng khẩn cấp. Tiếp đó, ngày 20/5, một hố sụt lún đường kính khoảng 1 m đã xuất hiện sát tuyến đường tỉnh ĐT188, thuộc địa phận xã Phúc Sơn, huyện Lâm Bình, tỉnh Tuyên Quang. Cùng ngày, tại km25+300 quốc lộ 4D (thuộc huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu) cũng xảy ra sụt lở nghiêm trọng, khiến 2/3 mặt đường quốc lộ 4D bị lún, sạt, tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông cao.
TS. Trịnh Hải Sơn cho hay, qua khảo sát sơ bộ, yếu tố địa chất là nguyên nhân ban đầu gây ra sập sụt tại các địa phương trên. Theo đó, các khu vực xảy ra sập sụt đều có nền địa chất là các đá giàu cacbonat (đá vôi, đá sét vôi…). Các đá này dễ xảy ra quá trình karst hóa - sự hòa tan, rửa lũa đá cacbonat do tác động của nước, đặc biệt là nước mưa mang tính axit nhẹ (do CO₂ trong khí quyển hòa tan tạo thành H₂CO₃ - axit carbonic yếu) .
Để cảnh báo và giảm thiểu rủi ro xuất hiện "hố tử thần", TS. Sơn cho biết, viện đang triển khai dự án "Điều tra, đánh giá đặc điểm karst ngầm nhằm phục vụ quản lý, quy hoạch phát triển dân cư vùng Đông Bắc Việt Nam". Kết quả bước đầu cho thấy khu vực có nguy cơ sập sụt cao nhất là tỉnh Bắc Kạn và Thái Nguyên, tiếp đến là các tỉnh Hà Giang, Quảng Ninh, Lạng Sơn,…
Giải pháp tạm thời, TS. Sơn kiến nghị khoanh vùng nguy hiểm và cắm biển cảnh báo như: dựng hàng rào, biển báo quanh các hố sụt và những khu nguy cơ cao, có dấu hiệu sụt lún; tạm di dời người dân, công trình gần đó nếu có dấu hiệu bất thường; lấp các hố sụt, gia cố tạm thời bằng các vật liệu cứng như đất đá, ximăng, bê tông…; gia cố bề mặt bằng bê tông cốt thép, cọc nhồi, hoặc rào chắn cứng để tránh lan rộng; hạn chế khai thác nước dưới đất, nhất là những vị trí gần các khu dân cư; thường xuyên theo dõi, quan trắc diễn biến mực nước dưới đất.
