Cuộc bỏ phiếu nhằm chính thức hóa quá trình rút khỏi Tòa án Hình sự Quốc tế bắt đầu vào đầu tháng 4 do Thủ tướng Hungary Viktor Orbán khởi xướng. Trước đó, Thủ tướng Orbán đã tuyên bố rằng đất nước của ông sẽ rời khỏi ICC - tòa án toàn cầu chuyên truy tố những người bị cáo buộc phạm tội ác chiến tranh, tội ác chống lại loài người và tội diệt chủng.
Chính phủ Hungary đã công bố động thái này vào ngày 3/4, ngay sau khi Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đến Hungary trong chuyến thăm cấp nhà nước tới Budapest bất chấp lệnh bắt giữ của ICC. Khi đó, Chủ tịch Hội đồng các quốc gia thành viên của ICC đã bày tỏ quan ngại về động thái này.
"Hungary kiên quyết phản đối việc sử dụng các tổ chức quốc tế - đặc biệt là tòa án hình sự - làm công cụ gây ảnh hưởng chính trị" - dự luật do Phó Thủ tướng Hungary Zsolt Semjen đệ trình và được công khai trên trang web của quốc hội nước này cho biết.
Ông Orbán cho rằng ICC không còn vô tư, không còn là một tòa án công bằng, một tòa án pháp quyền, mà là một tòa án chính trị.
Budapest đã bác bỏ lệnh bắt giữ của ICC đối với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu - người đang bị truy nã vì cáo buộc phạm tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người trong cuộc xung đột Israel - Hamas ở Gaza. Theo lệnh của ICC, ông Netanyahu nên bị đe dọa bắt giữ tại các quốc gia thành viên ICC như Hungary.
Thủ tướng Hungary Viktor Orbán (Ảnh: Getty)
Hungary đã công khai bác bỏ ý tưởng bắt giữ nhà lãnh đạo Israel và gọi lệnh bắt giữ là hoàn toàn không thể chấp nhận được. Vào tháng 3, Hungary đã bất chấp lệnh bắt giữ của ICC khi Thủ tướng Netanyahu đến Budapest trong chuyến công du nước ngoài hiếm hoi. ICC đã khởi xướng các thủ tục tố tụng liên quan đến việc không tuân thủ đối với Hungary để đáp trả.
Quyết định rút khỏi ICC của Hungary sẽ mất ít nhất một năm để hoàn tất. Khi rút lui, Hungary sẽ trở thành quốc gia châu Âu đầu tiên trong số 125 thành viên của Tòa án Hình sự Quốc tế rời khỏi cơ quan toàn cầu này. Đồng thời, Hungary sẽ trở thành quốc gia duy nhất trong EU không ký kết với ICC.
Tòa án Hình sự Quốc tế được thành lập cách đây hơn hai thập kỷ để truy tố các vụ án hình sự nghiêm trọng nhất thế giới, chẳng hạn như tội ác chống lại loài người và tội diệt chủng. Trung Quốc, Nga, Mỹ và Israel không phải là thành viên của tòa án này. Hungary là thành viên sáng lập của ICC và đã phê chuẩn văn kiện thành lập của tòa án này vào năm 2001.
Dự luật rút khỏi ICC của Hungary đã được thông qua vào ngày 20/5 với 134 phiếu thuận và 37 phiếu chống.
Thủ tướng Netanyahu gọi quyết định rời khỏi ICC của Hungary là quyết định táo bạo và có nguyên tắc.
Thủ tướng Israel phải đối mặt với lệnh bắt giữ của ICC vì cáo buộc phạm tội ác chiến tranh ở Gaza khi Israel mở rộng hoạt động quân sự tại vùng đất Palestine. Ông Netanyahu đã phủ nhận các cáo buộc của ICC.
Việc một quốc gia rút khỏi ICC có hiệu lực một năm sau khi Tổng Thư ký Liên hợp quốc nhận được thông báo bằng văn bản về quyết định này.
