Theo thống kê của cơ quan chức năng tỉnh Đắk Lắk, đến sáng 21/11, toàn tỉnh có hơn 39.000 căn nhà bị ngập, 11.586 hộ bị cô lập và hơn 11.500 hộ phải sơ tán. Các xã Hòa Xuân, Đông Hòa, Hòa Thịnh, Hòa Mỹ, Tây Hòa, Phú Hòa 1 và Phú Hòa 2 vẫn còn ngập sâu, nhiều khu vực bị chia cắt.
Lực lượng chức năng đã di dời gần 10.000 nhân khẩu và cứu hơn 500 người khỏi vùng nguy hiểm.
Thiên tai ập tới không chỉ là mưa, là nước, là sạt lở mà còn là những cuộc tranh đấu khẩn cấp để giữ lại sự sống, bình yên cho người dân. Ở Đắk Lắk trong những ngày mưa lũ vừa qua, hình ảnh ấy được khắc họa rất rõ: Vùng trũng bị cô lập, mái nhà thành nơi trú ẩn tạm thời, những đêm cứu hộ không ngơi nghỉ. Và giữa tất cả là tình người bền chặt.
Người dân cùng lực lượng công an gói bánh để gửi những người mắc kẹt trong lũ dữ.
Trước cơn mưa kéo dài và lượng nước lớn từ thượng nguồn đổ về, nhiều khu vực ở phía đông tỉnh Đắk Lắk ngập sâu. Theo báo cáo, có những thôn, xã bị cô lập hoàn toàn. Đến 23h ngày 20/11, lực lượng cứu hộ - cứu nạn vẫn miệt mài dầm mình trong dòng nước lũ để tiếp cận các khu vực bị cô lập như thôn Phú Thọ, Mỹ Trung, Mỹ Thuận, Phú Thuận (xã Hòa Thịnh).
Cả gia đình, trong đó có người già, trẻ nhỏ gắng bám trụ mái nhà. Có trường hợp gia đình 17 người, trong đó có 6 trẻ nhỏ, 5 người già, bị nước lũ dâng cao tới mái bao vây, như lời kể của người dân địa phương.
Một số nơi điện bị cắt, giao thông chia cắt, nước chảy xiết, ca nô công suất nhỏ không thể tiếp cận như Phú Hòa 1, Phú Hòa 2, Hòa Xuân, Đông Hòa, Hòa Thịnh, Hòa Mỹ, Tây Hòa…
Trong khung cảnh ấy, người dân biết rằng không thể chỉ dựa vào sức mình - họ cần nhau.
Sáng 21/11, bà con nhân dân thôn Bình Thắng chung tay nấu 2000 suất ăn hôm nay để kịp thời gửi đến bà con xã Sơn thành, Hoà Mỹ, Hoà Thịnh
Giữa những ngày nước lũ dâng trắng trời, khi nhiều ngôi nhà chỉ còn thấy phần nóc chơ vơ giữa biển nước, người dân Đắk Lắk tựa vào nhau mà đứng vững. Ở những con đường ngập tới ngực, tiếng gọi nhau át cả tiếng mưa: “Có ai cần sang nhà tôi trú tạm không?”, “Đưa cháu bé qua đây, nhà tôi còn tầng trên!”. Những ngôi nhà cao hơn, vốn ngày thường khép cửa cho yên tĩnh, nay thành nơi trú ẩn cho cả xóm.
Có người kể rằng trong đêm 19/11, khi nước bất ngờ tràn vào chỉ trong vài phút, cả bốn người trong gia đình đã được hàng xóm dìu đi trong dòng nước lạnh buốt. Chủ một ngôi nhà ba tầng bên cạnh bật đèn sáng choang, đứng ngay đầu cầu thang mà nói lớn: “Ai không còn chỗ về, lên đây hết! Nhà còn trống, cứ vào!”.
Chẳng cần quen biết, chẳng cần hỏi tên, cả chục người ướt sũng được đưa lên tầng hai, được trao cho bộ áo khô, tô mì nóng bốc khói khi ngoài kia lũ vẫn cuồn cuộn qua sân.
Trong phường Tân An, nhóm người dân cùng lực lượng công an phường, cảnh sát cơ động và tổ dân phố tổ chức gói hàng nghìn cái bánh chưng, bánh tét, mì tôm, nước để gửi đến đồng bào vùng lũ. Chị H’Xuân Niê, một người dân tham gia gói bánh kể: “Đêm 19/11, qua báo đài, mạng xã hội, tôi không kìm được nước mắt khi thấy nhiều người phải trèo lên mái nhà cầu cứu… Hàng ngàn ngôi nhà chìm trong biển nước nên chắc chắn bà con rất cần nhu yếu phẩm vào lúc này".
Khi đường ngập, nhiều chủ nhà mở cửa đón tài xế, hành khách bị mắc kẹt, chia sẻ bếp củi để nấu mì tôm chống đói.
Không chờ chỉ huy, không đợi lệnh, người dân ở những vùng chưa ngập quá sâu chủ động giúp vùng sâu hơn. Đó là lòng tương trợ chân thành, không màu mè.
Khoảng cách từ trung tâm đến các vùng ngập sâu tuy nhỏ về địa lý nhưng lớn về trở ngại: Đường sạt, nước chảy xiết, phương tiện không vào được. Vì vậy, cứu trợ không chỉ là “cho”, mà là “đến”.
Điểm tiếp nhận hàng cứu trợ của Công an tỉnh Đắk Lắk đã tiếp nhận gần 30 tấn hàng gồm mì tôm, sữa, nước lọc, bánh mì, chăn màn, áo quần… từ các tổ chức và nhà hảo tâm. Trong hoàn cảnh bị cô lập, mỗi chiếc bánh chưng như lời nhắn gửi: “Chúng tôi ở đây với các bạn”.
Nhu yếu phẩm cũng được vận chuyển tới từng mái nhà. Tại một số xã, lực lượng cứu hộ vừa di dời người già, trẻ nhỏ, vừa mang theo thức ăn, nước uống để bà con không phải đói khát giữa mưa.
Các tỉnh khác cũng điều đội cứu hộ tới Đắk Lắk. Đội cứu nạn cứu hộ Bình Thuận vượt hàng trăm km để hỗ trợ khẩn cấp người dân vùng lũ. Chuyện hỗ trợ liên tỉnh, liên đơn vị này cho thấy rằng trong thiên tai, ranh giới địa phương bị xóa mờ, trách nhiệm, nhân đạo, tinh thần đồng bào được đặt lên hàng đầu.
Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam - Ban Vận động cứu trợ tỉnh Đắk Lắk vận động toàn dân hỗ trợ nhân dân khắc phục hậu quả thiên tai. Đến chiều tối 20/11, tỉnh đã đề nghị hỗ trợ khẩn 2.000 tấn lương thực. Hỗ trợ khẩn cấp từ ngân sách trung ương là 150 tỷ đồng trong gói 700 tỷ đồng cho 4 tỉnh bị thiên tai.
Lực lượng cứu hộ xuyên ngày đêm, cắm mình trong nước lũ
Khi có cảnh báo khẩn cấp ở Đắk Lắk, lực lượng công an, quân đội, biên phòng và đội cứu hộ tình nguyện đã liên tục hoạt động xuyên ngày đêm.
Tối 19/11, nhóm tình nguyện viên từ tỉnh Bình Thuận gồm 8 người mang theo mô tô nước và xuồng máy đến hỗ trợ ở khu vực ngập sâu phía Đông tỉnh Đắk Lắk… Họ liên tục làm việc từ tối đến rạng sáng.
Sáng 20/11, các tổ công tác của Lữ đoàn 572 vượt dòng nước chảy xiết đến những điểm bị cô lập, tổ chức sơ tán an toàn 22 người dân ra khỏi vùng nguy hiểm.
Lực lượng cứu hộ làm việc xuyên ngày đêm.
Đêm đầu tiên nước lên, vùng trũng phía đông tỉnh bị cô lập gần như hoàn toàn. Nhiều người dân gọi điện, giọng đứt quãng vì nước chạm tới tầng hai. Ngay khi còi báo động vang lên ở trung tâm huyện, những chiếc áo phao, dây thừng, đèn pin lập tức được đeo lên.
Trong ánh đèn pin lắc lư, những chiến sĩ lội nước tới ngực, đôi lúc tới cổ. Nước lạnh cắt da, nhưng họ không dừng. Những mái nhà lấp ló trong bóng tối, tiếng đập nắp tôn cầu cứu, tiếng trẻ con khóc xen tiếng gió, tất cả thúc họ bước nhanh hơn, mạnh hơn, bất chấp nước xiết có thể cuốn phăng người.
Có căn nhà, lực lượng cứu hộ phải dùng búa đập cửa vì người bên trong không còn cách nào thoát ra. Khi mở được, họ thấy một cụ bà quấn chặt chiếc khăn len ướt sũng, run lẩy bẩy. Cụ khóc không thành tiếng, chỉ là những giọt nước mắt hòa vào nước mưa.
Một chiến sĩ trẻ đã dìu cụ lên canô, miệng luôn nhắc: “Không sao đâu cụ, có chúng cháu rồi.”
Đêm thứ hai còn khắc nghiệt hơn. Mưa không dứt, nước dâng, nhiều canô nhỏ không thể vào được các điểm bị cô lập vì dòng chảy quá mạnh. Có nơi, họ phải kéo từng chiếc xuồng bằng dây, từng bước một, chân lún sâu trong dòng nước cuộn xoáy.
Lực lượng công an, quân đội, biên phòng và đội cứu hộ tình nguyện đã liên tục hoạt động xuyên ngày đêm.
Sang ngày thứ ba, nước chưa rút. Mưa chưa dừng. Các chiến sĩ đã thấm mệt, nhưng cái mệt chỉ được phép lộ ra trong vài giây trước khi khoác áo phao, buộc dây thừng, leo xuống xuồng. Có người chỉ kịp ăn nửa gói mì khô rồi lao vào ca mới. Có người đôi mắt thâm quầng vì ba ngày không ngủ tròn một tiếng.
Có người bố trẻ nhận tin nhà mình bị ngập nhưng không thể về vì đang trên đường cứu một gia đình khác ở xã bên cạnh. “Con mình còn nhà mà bà con đây không còn chỗ nào đứng. Cứu người đã”, anh nói rồi siết lại dây cứu hộ, quay lưng đi trong tiếng mưa ầm ầm.
Ở các điểm tập kết, người dân mang theo từng phích trà nóng, nồi cháo gà, hộp sữa… đưa tận tay lực lượng cứu hộ. Nhiều cụ già run run đội chiếc áo mưa mỏng, đứng bên đường chờ xuồng quay lại để dúi vào tay các anh một gói lương khô, một chiếc bánh chưng vừa gói. “Các con ăn tạm cho ấm bụng rồi lại đi. Người dân trông vào các con".
Những câu nói như vậy khiến nhiều chiến sĩ, dù đã quá quen với gian khổ, vẫn đỏ mắt.
Ba ngày – ba đêm không ngủ ấy, Đắk Lắk khắc sâu những hình ảnh mà khi nước rút, bà con vẫn sẽ nhớ mãi: Những người lao mình vào dòng chảy xiết giữa đêm tối; những người cõng từng cụ già, bế từng đứa trẻ vượt qua dòng lũ; những người dầm mưa đến kiệt sức nhưng vẫn từ chối rời vị trí.
Họ không phải người hùng oai phong trong sách vở mà là những người đôi mắt đỏ vì thiếu ngủ, bàn tay lạnh buốt, vai áo sẫm màu vì nước mưa. Chính họ giữ lại sự sống, giữ lại niềm tin cho người dân đang chống chọi lũ dữ, rằng thiên tai không thể đánh bại tình người.
