Phát biểu tại cuộc gặp gỡ báo chí nhân dịp 35 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Liên minh châu Âu (EU) và Việt Nam, Ngài Julien Guerrier, Đại sứ EU tại Việt Nam, nhấn mạnh trong 35 năm qua, EU và Việt Nam đã xây dựng một quan hệ đối tác dựa trên sự tin cậy, những giá trị chung và cam kết mạnh mẽ đối với tiến bộ. Hợp tác giữa hai bên ngày nay bao trùm thương mại, phát triển bền vững, đổi mới sáng tạo, quản trị và an ninh toàn cầu.
"Giờ đây chúng ta đã đạt được cột mốc 35 năm và là một trong những mối quan hệ sâu rộng nhất trong khu vực. Chúng tôi muốn hướng tới bước tiến xa bằng cách tiến lên Đối tác Chiến lược Toàn diện (ĐTCLTD) với Việt Nam", Ngài Julien Guerrier nói.
"Tôi hy vọng việc nâng cấp này sẽ diễn ra sớm, có thể là vào dịp kỷ niệm 35 năm quan hệ vào cuối tháng 11, hoặc trong vài tháng tới nhân một chuyến thăm cấp cao giữa hai bên", ông nói.
Đại sứ Julien Guerrier khẳng định EU luôn đồng hành, hỗ trợ sự phát triển của Việt Nam trong suốt 35 năm qua, để trở thành một đối tác đáng tin cậy, uy tín, ổn định, luôn đầu tư vào sự phát triển dài hạn của Việt Nam, đồng thời phát triển sâu rộng hơn nữa mối quan hệ trong nhiều lĩnh vực, mở ra những lĩnh vực mới như đổi mới sáng tạo, công nghệ, bán dẫn, nguyên liệu thô trọng yếu…
Đại sứ EU cũng khẳng định sẵn sàng hỗ trợ mạnh mẽ Việt Nam đạt được mục tiêu trở thành nước phát triển vào năm 2045.
Đại sứ EU cho biết, trong 35 năm qua, mối quan hệ song phương phát triển dựa trên nhiều trụ cột, trong đó nổi bật là thương mại và đầu tư, hành động khí hậu, và an ninh quốc phòng.
Một trong những thành tựu của thập kỷ qua là Hiệp định thương mại Tự do EU - Việt Nam (EVFTA), có hiệu lực từ 2020. Đây là hiệp định thương mại tự do đầu tiên của EU với một quốc gia đang phát triển. EVFTA đã góp phần giúp thương mại song phương tăng khoảng 40% và thúc đẩy đầu tư của EU vào Việt Nam từ 22 tỷ euro lên hơn 30 tỷ Euro.
Việt Nam hiện là đối tác thương mại số một của EU trong ASEAN và đứng thứ 16 trên toàn cầu.
EU đồng chủ trì Nhóm Đối tác quốc tế trong khuôn khổ thỏa thuận Chuyển dịch Năng lượng Công bằng (JETP), và đang triển khai chương trình hỗ trợ ngân sách trị giá 142 triệu euro cho chuyển dịch năng lượng sạch.
Về tổng thể, EU đang triển khai các chương trình hợp tác trị giá hơn 300 triệu euro viện trợ không hoàn lại và chuẩn bị bổ sung 160 triệu euro cho giai đoạn đến năm 2027. Hợp tác EU–Việt Nam cũng bao gồm hỗ trợ nâng cao năng lực con người, bảo đảm quá trình chuyển dịch diễn ra công bằng và bao trùm, cũng như thúc đẩy chuyển giao tri thức. Các khoản viện trợ của EU góp phần xây dựng môi trường pháp lý và thể chế thuận lợi cho trao quyền pháp lý.
Hiện EU đang tài trợ 34 triệu euro cho nhiều tổ chức ngoài nhà nước, và sẽ dành thêm hơn 20 triệu euro cho các sáng kiến mới đến năm 2027, bao gồm kinh tế tuần hoàn, phát triển chuỗi giá trị bền vững, sáng kiến xanh do phụ nữ dẫn dắt và tăng cường tiếp cận công lý.
Một công cụ nữa là Sáng kiến Cửa ngõ Toàn cầu (Global Gateway Initiative), thông qua đó EU đầu tư vào cơ sở hạ tầng năng lượng, giao thông và kỹ thuật số tại Việt Nam.
EU cũng là đối tác lâu dài của Việt Nam trong công tác phòng chống thiên tai và hỗ trợ nhân đạo.
Bên cạnh đó, hợp tác trong lĩnh vực hòa bình và ninh càng ngày càng tăng, phản ánh mức độ trưởng thành của quan hệ song phương.
Thỏa thuận Tham gia Khuôn khổ (FPA) năm 2019 — thỏa thuận đầu tiên của EU với một quốc gia ASEAN — tạo điều kiện để Việt Nam tham gia các phái bộ gìn giữ hòa bình do EU dẫn dắt, đóng góp vào nỗ lực chung vì hòa bình và ổn định toàn cầu.
Nhìn về tương lai, EU và Việt Nam đang phối hợp chặt chẽ nhằm nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện. Hai bên nhận thấy tiềm năng lớn trong việc tăng cường hợp tác về chuyển dịch xanh, nghiên cứu và đổi mới sáng tạo, khoa học – công nghệ, chuyển đổi số (bao gồm phát triển kỹ năng) và các ngành kinh tế tương lai như bán dẫn. Đồng thời, hợp tác trong an ninh hàng hải, an ninh mạng và quản lý khủng hoảng cũng được kỳ vọng mở rộng khi hai bên cùng ứng phó với bối cảnh quốc tế phức tạp hơn.
Khi Việt Nam tiếp tục hiện đại hóa nền kinh tế - thông qua cải cách hành chính, củng cố khung khổ pháp lý và tăng cường đầu tư vào năng lượng, giao thông và hạ tầng số — EU sẵn sàng đồng hành. Thông qua Chiến lược Cửa ngõ Toàn cầu, EU hướng tới huy động các khoản đầu tư chất lượng cao nhằm củng cố hạ tầng bền vững, thúc đẩy đổi mới và tạo môi trường thuận lợi cho tăng trưởng dài hạn.
