Trong những ngày nắng nóng, một ly nước chanh bạc hà mát lạnh hay một viên kẹo the the vị bạc hà có thể xua tan oi bức, mang lại cảm giác sảng khoái dễ chịu. Các loại đồ uống vị bạc hà vì thế rất được ưa chuộng. Nhưng tại sao bạc hà lại tạo cảm giác mát lạnh khi ăn, và giá trị dinh dưỡng của nó ra sao?
Cảm giác “mát lạnh” trong miệng đến từ thành phần nào?
Bạc hà là loài thực vật thuộc họ Hoa môi, chi Bạc hà. Bạn thường thấy nó trong nước giải khát, món ăn, kẹo cao su và đặc biệt là thành phần phổ biến trong kem đánh răng. Những sản phẩm có bạc hà thường đem lại cảm giác mát lạnh như đang “bật điều hòa” trong miệng.
Hương vị đặc trưng của bạc hà đến từ các hợp chất bay hơi như menthol, menthone, thymol, và carvone. Trong đó, menthol là thành phần chính tạo ra cảm giác mát lạnh.
Menthol là hợp chất hữu cơ thuộc nhóm monoterpenoid, chiếm khoảng 62-87% trong thân và lá bạc hà. Nó kích hoạt hệ thần kinh cảm giác, đặc biệt là thụ thể TRPM8, loại protein cảm biến nhiệt độ lạnh trên da và niêm mạc. Khi nhiệt độ dưới khoảng 25-28 độ C hoặc khi có menthol tác động, TRPM8 sẽ mở kênh ion, cho canxi vào tế bào thần kinh, gửi tín hiệu “lạnh” đến não. Do đó, dù môi trường không hề mát, bạn vẫn cảm thấy mát lạnh, một cảm giác đánh lừa từ hệ thần kinh.
Ngoài ra, menthol có thể gây cảm giác mát khi dùng cả ngoài da lẫn qua đường ăn uống. Tuy nhiên, nếu dùng quá nhiều có thể gây kích ứng, nóng rát, hoặc dị ứng.
Bạc hà, “ngôi sao dinh dưỡng bị bỏ quên”
Bạc hà không chỉ đem lại cảm giác mát mẻ mà còn là loại rau giàu dinh dưỡng, vượt trội hơn nhiều loại rau phổ biến:
- Giàu chất xơ hơn cả rau cần và cải xoăn:
Cần tây: 1,6g chất xơ/100g.
Hẹ: 2,5g/100g.
Cải xoăn: 4,1g/100g.
Bạc hà xanh: 6,8g/100g.
Bạc hà tiêu (peppermint): 8g/100g.
Chất xơ giúp nhu động ruột tốt, tăng cảm giác no và hỗ trợ ổn định đường huyết.
- Vua thực phẩm giàu kali ẩn mình:
Chuối: 256mg kali/100g.
Bạc hà xanh: 458mg/100g.
Bạc hà tiêu: 569mg/100g.
Kali rất quan trọng cho cân bằng dịch, truyền tín hiệu thần kinh và điều hòa huyết áp.
- Hàm lượng canxi vượt sữa:
Sữa: 100–120mg canxi/100g.
Bạc hà xanh: 199mg/100g.
Bạc hà tiêu: 243mg/100g.
Dù tỷ lệ hấp thu không bằng sữa, nhưng lượng canxi rất cao, là lựa chọn bổ sung canxi tốt.
- Dồi dào axit folic (vitamin B9):
Bạc hà: 105–114mcg/100g, gấp 2–5 lần các loại rau như cải bẹ, rau diếp, hẹ, bắp cải…
Folic acid quan trọng với phụ nữ mang thai và giúp giảm nguy cơ bệnh tim mạch.
- Nhiều vitamin C:
Bạc hà xanh: 13,3mg vitamin C/100g.
Bạc hà tiêu: 31,8mg/100g (gần bằng cam quýt).
- Giàu chất chống oxy hóa:
Bạc hà chứa menthol polysaccharides, flavonoid, polyphenol và đặc biệt là β-carotene (tiền vitamin A), 6290mcg/100g (còn cao hơn cả cà rốt). Giúp bảo vệ mắt, tăng miễn dịch và giảm nguy cơ tim mạch, ung thư.
- Lượng calo vừa phải:
Bạc hà xanh: 44 kcal/100g
Bạc hà tiêu: 70 kcal/100g Tuy nhiên, vì thường chỉ ăn với lượng nhỏ nên không ảnh hưởng cân nặng.
Bạc hà không chỉ là loại rau tạo cảm giác mát lạnh mà còn , vượt trội về chất xơ, kali, canxi, vitamin và chất chống oxy hóa. Dù chỉ dùng với lượng nhỏ, bạc hà vẫn là lựa chọn tuyệt vời cho sức khỏe, đặc biệt trong những ngày nóng bức.
Nguồn và ảnh: QQ
