Gần đây, lão Triệu (50 tuổi, Trung Quốc) thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, đau lưng, tứ chi yếu, thậm chí hơi phù. Tình trạng kéo dài hơn nửa tháng. Ban đầu ông nghĩ chỉ do làm việc quá sức, nghỉ ngơi vài ngày sẽ ổn. Nhưng triệu chứng nặng dần, đến khi đi khám thì bác sĩ kết luận mắc bệnh thận mạn giai đoạn 3b , cũng chính là giai đoạn suy thận mạn.
Những trường hợp như ông Triệu không hề hiếm.
Đa số người bị suy thận đều không biết mình mắc bệnh, đến khi phát hiện thì đã muộn. Bệnh thận mạn khi đến giai đoạn cuối buộc phải chạy thận hoặc ghép thận.
Uống nước tưởng chừng đơn giản, nhưng nhiều người lại uống sai cách. Thói quen chỉ uống khi khát khiến cơ thể rơi vào tình trạng mất nước kéo dài, ảnh hưởng khả năng lọc độc tố của thận. Ngoài ra, có 4 loại nước càng uống nhiều càng hại thận.
1. Nước canh hầm
Nhiều người rất chuộng món này, nhưng càng ninh lâu, hàm lượng nitrit trong nước càng cao. Sau 4 giờ, nitrit tăng rõ rệt; trên 6 giờ, nguy cơ với sức khoẻ càng lớn.
Không chỉ vậy, nước hầm đậm đặc chứa rất nhiều purin, yếu tố khiến tăng acid uric, dễ gây gout và tạo sỏi thận.
Một bát nước hầm khoảng 260ml có thể chứa tới 400mg purin. Chỉ cần uống 2 bát đã vượt mức nên tiêu thụ trong ngày, khiến thận phải “gánh” quá tải.
2. Nước ngọt và đồ uống có đường
Các loại nước bao gồm nước giải khát, nước trái cây pha sẵn, trà sữa, đồ uống thể thao... Nghiên cứu đăng trên Frontiers in Nutrition năm 2024 theo dõi hơn 190.000 người, cho thấy:
- Uống >250ml nước có đường mỗi ngày làm tăng 45% nguy cơ mắc bệnh thận mạn.
- Đồ uống dùng chất tạo ngọt nhân tạo làm tăng 52% nguy cơ.
3. Trà đặc, cà phê đặc
Nhiều người có thói quen cho đầy nửa ấm bằng lá trà. Nhưng cafeine trong trà đặc có thể làm tăng nhịp tim, tăng huyết áp và gây áp lực lên thận. Điều tương tự cũng xảy ra nếu bạn thường xuyên uống cà phê.
Ngoài ra, trà còn chứa tannin, chất này dễ kết hợp với sắt và khoáng chất tạo nên các tinh thể khó tan, nguy cơ hình thành sỏi thận.
4. Rượu, bia
Trước đây chỉ biết uống rượu hại gan, nhưng giờ đã rõ rượu cũng tổn hại thận. Khi uống nhiều, cơ thể sinh ra gốc tự do, gây stress oxy hoá làm tế bào thận bị tổn thương.
Nghiên cứu chỉ ra rằng uống rượu kéo dài có thể gây tổn thương cơ, kèm theo nguy cơ tiêu cơ vân, một tình trạng có thể dẫn đến suy thận cấp.
4 dấu hiệu cơ thể gửi cảnh báo khi thận đang “kêu cứu”
Bệnh thận mạn nguy hiểm vì tiến triển âm thầm: không đau, không ngứa, không sốt, nhưng chức năng thận lại suy giảm từng ngày. Khi đã tổn thương, rất khó hồi phục.
- Nước tiểu bất thường: Bọt nhiều, lâu tan; xét nghiệm có “đạm niệu” hoặc “vi đạm tăng”. Đây là dấu hiệu rất sớm cho thấy màng lọc cầu thận đã tổn thương.
- Phù nề: Thường rõ nhất vào buổi sáng: mí mắt sưng, mặt hơi phù. Một số người phù chân, ấn vào thấy lõm, do thận giữ lại muối và nước.
- Mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn: Khi thận không thải được độc tố và điện giải, cơ thể rơi vào rối loạn chuyển hoá, khiến người bệnh mệt rũ, ngủ gà gật. Tổn thương thận cũng làm giảm hormon tạo hồng cầu, dễ gây thiếu máu, nguyên nhân khiến bệnh nhân càng thêm mệt.
- Huyết áp tăng: Huyết áp cao kéo dài là nguyên nhân và cũng là hậu quả của bệnh thận. Nhiều nghiên cứu cho thấy huyết áp vượt 130/80 mmHg về lâu dài sẽ thúc đẩy xơ hoá cầu thận.
Nguồn và ảnh: Zhihu
