Sau trận lũ lịch sử cuối tháng 10, cuộc sống tại thôn Hoằng Phước Bắc (xã Thượng Đức, thành phố Đà Nẵng) đang dần trở lại bình thường, những con đường sình lầy đã được dọn dẹp sạch sẽ. Tuy nhiên, ký ức về trận lũ lớn vẫn còn in đậm trong tâm trí người dân nơi đây.
Ông Nguyễn Văn Thước, 71 tuổi, Trưởng thôn Hoằng Phước Bắc, cho biết thôn đã trải qua 4 đợt lũ liên tiếp vào cuối tháng 10, trong đó đợt thứ ba (đêm 29/10) là nghiêm trọng nhất, với mực nước ghi nhận nơi sâu nhất lên đến hơn 3m.
Ông Thước tự tay làm bè để chất đồ đạc, heo, gà... di dời khi lũ dâng cao (Ảnh: Ngô Linh).
Cả ngôi làng chìm trong biển nước, nhiều gia đình bị ngập đến gác lửng phải cầu cứu. Lực lượng phản ứng tại chỗ của thôn đã nhanh chóng có mặt để di dời người dân đến nơi an toàn.
“Mỗi mùa mưa lũ, dân làng chúng tôi đều chuẩn bị sẵn 4 tại chỗ (chỉ huy tại chỗ, hậu cần tại chỗ, lực lượng tại chỗ, phương tiện và vật tư tại chỗ). Thời điểm này, người dân cũng sẽ hạn chế chăn nuôi để giảm thiệt hại khi có lũ lớn”, ông Thước chia sẻ về kinh nghiệm ứng phó của người dân.
Thôn Hoằng Phước Bắc, với khoảng 150 hộ dân và gần 600 nhân khẩu, nằm giữa hai con sông Kôn và Vu Gia. Đây là vùng trũng thấp đặc biệt của tỉnh Quảng Nam cũ, từng không có người ở do lũ lụt hàng năm. Sau này, do thiếu đất ở, bà con đã về đây dựng nhà và tìm cách thích nghi với lũ.
Bè nổi được đóng từ những chiếc thùng phuy bằng sắt hay nhựa (Ảnh: Ngô Linh).
Vào tháng 9 âm lịch hàng năm, khoảng 80% ngôi nhà tại thôn Hoằng Phước Bắc đều được trang bị bè nổi. Những chiếc bè này được làm bởi 4-6 thùng phuy sắt hoặc nhựa lớn, kết nối bằng tre chắc chắn. Bè có khả năng chở được gia súc, gia cầm, lúa gạo, xe máy và nổi lên theo mực nước lũ, giúp người dân bảo vệ tài sản khỏi bị cuốn trôi.
Thôn Hoằng Phước Bắc còn xây dựng mô hình cộng đồng cùng chung tay chống lũ. Các gia đình neo đơn, người già yếu luôn nhận được sự giúp đỡ kịp thời từ cộng đồng trong việc sơ tán và di dời đồ đạc.
“Đảm bảo an toàn cho dân làng luôn là ưu tiên hàng đầu. Sau lũ, thôn chúng tôi vẫn có những thiệt hại về tài sản, nhưng người còn là may rồi”, Trưởng thôn Hoằng Phước Bắc nhấn mạnh.
Một điểm đặc biệt khác ở ngôi làng này là hầu hết các ngôi nhà đều được xây dựng với nền móng cao hơn mặt đường 1-1,5m. Ông Nguyễn Xuân Lan, 69 tuổi, thôn Hoằng Phước Bắc cho biết ngoài số tiền hỗ trợ 30 triệu đồng từ nhà nước, các gia đình còn bỏ thêm tiền để nâng cao nền nhà.
“Dù chủ động là vậy, nhưng người dân cũng không chủ quan bởi thiên tai ngày càng khó lường và khốc liệt”, ông Lan chia sẻ.
Ghe cũng được người dân chuẩn bị trong mùa lũ (Ảnh: Ngô Linh).
Trong đợt lũ vừa qua, thôn Trúc Hà (xã Thượng Đức) cũng bị ngập sâu 2-2,5m. Những tàn tích của trận lũ dữ vẫn còn hiện diện trên từng con đường, bờ rào, mái nhà.
Ông Lê Văn Tài, 75 tuổi, chỉ tay về nhà văn hóa cộng đồng kết hợp tránh lũ 2 tầng, diện tích gần 600m2, cho biết: “Trận lũ vừa rồi nhà tôi ngập sâu hơn 2m, cả gia đình được sơ tán đến nhà tránh lũ nên rất yên tâm. Nhiều nhà dân nơi đây cũng áp dụng bè nổi để bảo vệ tài sản, khá hiệu quả”.
Theo UBND xã Thượng Đức, để chủ động phòng, chống thiên tai, xã đã thành lập lực lượng xung kích phòng chống thiên tai - tìm kiếm cứu nạn, hỗ trợ người dân sơ tán và khắc phục hậu quả.
Tại các thôn xóm, phương án chống lũ “4 tại chỗ” được phát huy tối ưu, đạt hiệu quả cao, giúp người dân chủ động chống lũ và giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản.
