Mới đây, nhật báo tiếng Anh của Hàn Quốc The Korea Herald đã đăng tải một bài phân tích thú vị về thói quen thời trang đơn sắc của người Hàn và lý giải vì sao sự tối giản này lại trở thành "bản sắc" trên đường phố Seoul.
Người Hàn và tình yêu với thời trang đơn sắc
Khi Isabel Smith, 32 tuổi, đặt chân đến Seoul từ Mỹ cách đây một năm, điều khiến cô bất ngờ nhất không phải là đồ ăn hay hệ thống tàu điện mà là… màu sắc. Hay đúng hơn là sự thiếu vắng màu sắc.
"Ở đây ai cũng mặc đen, trắng hoặc xám" - cô giáo tiếng Anh chia sẻ. "Ở Mỹ, tôi luôn thích makeup đậm, quần áo nhiều màu. Nhưng đến Seoul, điều đó khiến tôi lại nổi bần bật ở bất cứ đâu." Ngay cả học sinh của cô cũng thường nhận xét: "Cô mặc đẹp đấy, nhưng tụi em thì không hợp đâu."
Một lần Smith ghé cửa hàng Chanel tìm đôi hoa tai màu cam rực mà cô thấy trên mạng. Nhân viên bán hàng chỉ mỉm cười: "Ở Hàn Quốc tụi em không nhập màu đó đâu, không bán được."
Và đây hoàn toàn không phải trải nghiệm cá nhân của cô giáo viên này. Theo báo cáo dữ liệu giao nhận của tập đoàn CJ Logistics năm 2021, trong các mặt hàng thời trang được đặt mua, màu đen chiếm 38%, trắng 15% và xám 9%. Tức hơn 62% quần áo người Hàn mua đều là các tông đơn sắc.
Các chuyên gia cho rằng điều này liên quan cả đến tâm lý văn hoá lẫn sự thực dụng trong đời sống.
Khao khát "không bị chú ý"
Kwon Eun Ji, 34 tuổi, thừa nhận tủ đồ của mình rất ít màu sắc. "Chủ yếu là trắng, đen, xanh navy. Thỉnh thoảng có xanh lá nhưng cũng là tông trầm" cô nói. "Có lần thấy áo polo sọc đỏ dễ thương lắm, nhưng cuối cùng vẫn mua bản màu navy. Sợ nổi quá, người ta nhìn."
Một ngày, cô mặc cardigan vàng đến công ty. Lập tức ai cũng buông lời nhận xét: "Ôi nay mặc sáng thế", "Màu này hợp với chị đó", "Đi hẹn hò à?". Dù không ai chê, Kwon vẫn cảm thấy khó chịu: "Tôi không muốn người ta để ý tôi mặc gì. Tôi chỉ muốn hoà vào đám đông."
Giáo sư Lee Ji Kyung (Đại học Kyungsung) lý giải: "Tông trung tính truyền tải sự khiêm nhường và hoà hợp - những giá trị rất đặc trưng của văn hoá Hàn Quốc. Mặc đồ quá nổi đôi khi khiến người ta thấy không thoải mái."
Bà nhắc rằng người Hàn xưa kia từng được gọi là "dân tộc áo trắng" vì ưa chuộng hanbok màu trắng. Giờ đây, gout thẩm mỹ ấy được mở rộng sang toàn bộ bảng màu trung tính: đen, xám, navy…
Trong khảo sát nhỏ với 176 sinh viên đại học, giáo sư Lee nhận thấy:
- 41,5% chọn đồ trung tính vì không muốn gây chú ý.
- 33,5% thấy đồ sặc sỡ khó phối hoặc dễ bị dìm.
- 8% sợ đồ sáng dễ dơ, khó giữ.
- Số còn lại cho rằng màu trung tính dễ chịu, chỉ mặc đồ màu trong dịp đặc biệt.
Tính thực dụng của thời trang đơn sắc
Bên cạnh tâm lý hòa đồng, người Hàn mê đồ trung tính vì… tiện.
Park Nam Jin, 33 tuổi, nói anh đang sống cuộc sống quá bận rộn để phải nghĩ xem hôm nay phối màu gì: "Đồ trung tính phối với gì cũng hợp. Tôi chỉ quan tâm phom dáng và chất liệu. Mặc đơn giản là đã trông gọn gàng rồi."
Theo giáo sư Lee Jee Hyun (Đại học Yonsei), lý do thời trang Hàn tràn ngập các sắc trung tính rất rõ ràng: dễ phối layer, giảm nguy cơ phối sai, tái sử dụng tiết kiệm, không lỗi mốt. Đặc biệt vào mùa đông khi áo phao, áo khoác lông vũ đắt đỏ người dân càng ưu tiên màu đen tuyền vì bền, sạch, dễ phối.
Khi thời trang là câu chuyện tâm lý xã hội
Trong một xã hội coi trọng trật tự và sự hoà hợp hơn là cái tôi cá nhân như Hàn Quốc, thời trang đơn sắc trở thành tấm gương phản chiếu tâm lý cộng đồng.
Với giáo viên ngoại quốc Isabel Smith, sự chú ý mà cô nhận từ những món đồ màu cam hay hồng neon vẫn là điều khó làm quen: "Có lẽ ở đây, màu sắc không chỉ là chuyện thời trang, nó còn là chuyện hoà hợp" - cô nói.
Phản ứng của netizen quốc tế
Dưới bài đăng của The Korea Herald trên Instagram, cư dân mạng từ nhiều quốc gia đã để lại hàng loạt bình luận đồng tình, bất ngờ và cả hoài niệm về thời trang Hàn Quốc nhiều năm trước. Đa số đều thừa nhận cú sốc màu sắc khi họ lần đầu đặt chân đến Seoul hoặc Tokyo.
Nhiều du khách cho biết họ hoàn toàn nổi trội khi mang quần áo rực rỡ đến Hàn Quốc, dù trước đó đã biết người Hàn thích mặc đơn sắc. Một tài khoản kể: "Tôi mang cả vali đồ màu mè, và đúng là đi đến đâu cũng lạc quẻ. Chỉ ở Jeju mới thấy nhiều màu hơn một chút." Người khác chia sẻ: "Ở Nhật cũng giống y vậy. Mỗi lần đáp máy bay là tôi lại hối hận vì đem quá nhiều đồ sặc sỡ."
Không ít netizen khẳng định lý do rất rõ ràng: "Văn hoá của chúng tôi là nếu bạn quá nổi, bạn sẽ bị soi." Một người Hàn viết: "Ở đây ai cũng cố hòa vào tập thể. Người trẻ sợ bị chú ý, nên an toàn nhất vẫn là đen hoặc xám."
Một số bình luận khác nhắc đến yếu tố thực dụng, tương tự những gì bài phân tích đã chỉ ra: "Áo khoác mùa đông đắt nên ai cũng chọn đen cho dễ mặc cả mùa.", "Nếu chỉ mua được một màu, thì đen hoặc xám là lựa chọn an toàn nhất."
Tuy vậy, cũng có tiếng nói tiếc nuối quá khứ: "7-8 năm trước Hàn Quốc màu sắc hơn nhiều. Tôi từng mua được đủ loại váy áo tím, đỏ, xanh sáng. Giờ mua sắm buồn hẳn, từ quần áo đến makeup đều ít màu."
Một số người lại nhìn nhận sự khác biệt văn hóa là điều thú vị khi đi du lịch: "Chúng ta đến nước khác chính là để thấy cái khác với nơi mình sống. Tại sao phải mong họ mặc giống chúng ta?"
Ngoài ra, nhiều netizen nói rằng điểm thú vị nhất là sự đối lập hoàn toàn giữa streetwear đơn sắc và hanbok truyền thống đầy màu sắc. Một bình luận viết: "Tôi đến cung điện và thấy lễ đổi gác, thấy các cặp đôi chụp ảnh cưới, hanbok rực rỡ đến mức tương phản hoàn toàn với biển áo khoác đen ngoài phố. Thú vị thật sự."
Tựu trung, phần lớn bình luận đều xác nhận điều mà bài viết đã phân tích: Thời trang đơn sắc ở Hàn Quốc không chỉ là sở thích, mà là sự hòa hợp văn hoá, tâm lý và cả tính thực tế trong đời sống hằng ngày.
