Trong chăm sóc cây cảnh, tưới nước là thao tác cơ bản nhưng lại dễ làm sai. Nhiều người cho rằng cây càng xanh thì càng cần nhiều nước, hoặc thấy đất trên mặt chậu khô đã lập tức tưới thêm. Thực tế, phần lớn cây cảnh trồng trong nhà hoặc ở ban công đều được trồng trong chậu nhỏ, độ thoát nước hạn chế. Khi tưới quá nhiều, nước ứ đọng sẽ làm rễ bị thiếu oxy, dẫn đến thối rễ, nấm bệnh và chết nhanh.
Một số loại cây vốn thích nghi với môi trường khô hạn, rễ nhỏ và ít, cấu trúc thân dự trữ nước tốt. Với chúng, tưới quá tay chẳng khác gì “ngâm” cây trong môi trường không thể chịu đựng được. Nắm rõ đặc tính từng loại cây sẽ giúp người trồng tránh sai lầm và kéo dài tuổi thọ của cây.
Những loại cây cảnh không cần tưới nhiều
Nhiều người yêu cây cảnh thường nghĩ rằng “cây phải được tưới nhiều nước mới tốt”, hoặc hễ thấy đất hơi khô là vội vàng cầm bình tưới cho an tâm. Nhưng thực tế, có rất nhiều loại cây cảnh vốn sinh trưởng ở vùng khô, chịu hạn tốt, rễ ưa thoáng, chỉ cần tưới quá tay vài lần là úng rễ, thối gốc và chết rất nhanh. Dưới đây là những loại cây cảnh càng chăm tưới càng nhanh chết:
Cây sen đá

Cây sen đá là một loại cây mọng nước, có tên gọi khác là liên đài hoặc hoa đá, nổi tiếng với vẻ ngoài giống như hoa sen xếp lớp và khả năng sống tốt trong điều kiện khắc nghiệt. (Ảnh:Happynest)
Sen đá là loại cây cực kỳ phổ biến, được yêu thích bởi hình dáng bắt mắt và nhỏ gọn. Tuy nhiên, đây cũng là loài nhanh chết nhất khi bị tưới quá nhiều.
Vì sao sen đá dễ úng nước? Thuộc nhóm cây mọng nước, sen đá giữ lượng ẩm lớn trong thân và lá. Rễ sen đá ngắn, mảnh, không thích môi trường đẫm nước. Đất trồng thường yêu cầu siêu thoát nước; chỉ cần giữ ẩm lâu cũng khiến rễ thối.
Dấu hiệu tưới quá tay: Lá dưới mềm nhũn, đổi màu trong suốt hoặc vàng. Thân cây nghiêng, mềm, dễ rụng lá. Xuất hiện mùi hôi nhẹ ở gốc – dấu hiệu thối rễ.
Cách tưới đúng: Chỉ tưới khi đất khô hoàn toàn; mùa lạnh có thể 7–10 ngày tưới một lần. Nên trồng trong giá thể thoáng gồm đá perlite, pumice, xơ dừa đã xử lý.
Xương rồng

Cây xương rồng chỉ dễ sống nếu để khô, còn tưới nước thường xuyên lại là nguyên nhân khiến cây chết nhanh nhất. (Ảnh: LovePik)
Nhiều người cho rằng xương rồng rất dễ sống, nhưng thực tế, xương rồng chỉ dễ sống nếu để khô, còn tưới nước thường xuyên lại là nguyên nhân khiến cây chết nhanh nhất.
Xương rồng sống ở sa mạc, rễ nông, thân tích trữ nước cực tốt; không chịu được đất đọng nước; chỉ cần tưới hằng ngày là rễ thối trong vài tuần.
Dấu hiệu úng nước: Thân mềm, có vết thâm đen. Gốc xỉn màu, dễ gãy khi chạm vào. Bề mặt xuất hiện nấm trắng.
Tưới bao nhiêu là đủ? Xương rồng chỉ cần tưới rất ít, 1–2 tuần/lần vào mùa nóng, và 3–4 tuần/lần vào mùa lạnh. Thậm chí, một số dòng xương rồng chỉ cần sương ẩm từ không khí.
Lưỡi hổ

Cây lưỡi hổ không cần tưới quá thường xuyên, chỉ cần giữ cho đất đủ ẩm. (Ảnh: Scientist)
Lưỡi hổ (Snake plant) nổi tiếng là cây phong thủy hút tài lộc, lọc khí tốt và cực dễ chăm. Tuy nhiên, đây lại là cây rất dễ bị úng nếu tưới nhiều.
Đặc điểm: Lá cứng, mọng, chứa nhiều nước. Rễ chịu ẩm kém, dễ thối khi đất bị bão hòa nước.
Dấu hiệu tưới quá nhiều: Lá mềm, gập xuống hoặc đổi màu hơi nâu. Phần gốc nhũn. Mùi hôi khi chạm vào đất.
Cách chăm đúng: Hãy để đất khô hoàn toàn trước khi tưới lại. Với lưỡi hổ để trong phòng lạnh hoặc điều hòa, có thể nửa tháng mới cần tưới một lần.
Trầu bà leo (Pothos)

Trầu bà leo là loại cây cảnh càng chăm tưới càng nhanh chết. (Ảnh: Terrari)
Cây trầu bà leo là loại cây gần như “sống mãi”, chịu bóng, ít sâu bệnh, nhưng lại bị nhiều người giết chết vì… tưới quá nhiều.
Nguyên nhân dễ úng: Trầu bà phát triển nhanh, nhưng rễ rất nhạy với sự ứ nước. Chậu trồng thường nhỏ, không thoát nước tốt.
Dấu hiệu úng: Lá vàng bất thường, mềm, rũ xuống. Đất có mùi chua hoặc hơi hắc.
Cách tưới đúng: Chỉ tưới khi mặt đất se khô. Với trầu bà thủy sinh, nên thay nước 1 tuần/lần để tránh rễ bị “nghẹt”.
Cây hạnh phúc

Cây hạnh phúc là loại cây cảnh không ưa nhiều nước. (Ảnh: Allrecipes)
Dù thuộc nhóm cây cảnh xanh tươi quanh năm nhưng loại cây này lại có bộ rễ khá nhạy cảm, dễ bị nấm tấn công khi nước tưới quá nhiều. Nó thích ẩm nhưng “sợ đọng nước”. Đất quá ẩm sẽ khiến lá rụng, thân đen.
Vạn niên thanh

Cây vạn niên thanh chỉ tưới đủ ẩm cho đất, tránh tưới quá nhiều gây úng rễ. (Ảnh: PriceScope)
Cây vạn niên thanh tán lá lớn, nhu cầu nước vừa phải; tưới quá tay làm rễ thối rất nhanh.
Cách tưới đúng: Đảm bảo chậu có lỗ thoát nước. Chỉ tưới khi đất se mặt và hơi khô 2–3cm phía trên.
Vì sao tưới quá nhiều khiến cây nhanh chết?
- Rễ cây bị “nghẹt thở”: Rễ cần oxy để hô hấp. Khi đất đọng nước, oxy bị đẩy ra ngoài, khiến rễ bị chết dần.
- Nấm bệnh phát triển mạnh: Môi trường ẩm là điều kiện lý tưởng cho nấm gây thối rễ, đặc biệt là nấm Phytophthora và Pythium.
- Cây không hấp thu nước vì rễ đã hỏng: Khi rễ bị thối, dù tưới thêm cũng vô ích; cây vẫn chết khô từ phần lá.
- Giảm dinh dưỡng: Nước quá nhiều làm trôi chất dinh dưỡng trong đất, khiến cây thiếu chất, yếu và dễ bệnh.
Dấu hiệu chung của cây bị tưới quá tay: Lá vàng nhưng đất vẫn ẩm. Lá mềm, rũ xuống bất thường. Đất nặng và có mùi lạ. Xuất hiện muỗi nấm (fungus gnat). Gốc hoặc thân bắt đầu mềm nhũn.
Làm gì khi cây đã bị úng nước? Ngừng tưới ngay lập tức. Nhổ cây ra khỏi chậu, cắt bỏ rễ hư, rễ thối. Thay đất mới thoáng khí hơn. Đặt nơi có ánh sáng nhẹ và gió thông thoáng.
Tưới lại sau 3–5 ngày khi cây hồi phục.





