Những ngôi làng trơ trụi sau lũ

Làng mạc nơi nào cũng hiện ra trong vẻ tang thương, đồng ruộng vẫn chìm trong nước bạc, đường làng đứt gãy, những mái nhà tốc nóc nằm chỏng chơ. Trong những ngôi nhà sập vách, đàn ông mắt trũng sâu vì mất ngủ nhiều đêm, phụ nữ khàn giọng vì dầm mưa, tóc bết lại vì gió lạnh.

BIỂN NƯỚC HỘI CƯ VÀ ƯỚC MƠ TRÔI THEO DÒNG LŨ

Trưa cùng ngày, đường vào thôn Hội Cư (xã Tây Hòa) vẫn ngập quá đầu người. Giữa mênh mông biển nước, hơn 30 con người nơi đây đang gắng gượng chống chọi với nỗi cơ cực kéo dài nhiều ngày, nhà sập, tài sản mất trắng, thiếu thuốc men, thiếu lương thực và bị cô lập tuyệt đối. Đêm 19.11, nước lũ lên nhanh đến mức họ chỉ kịp dắt díu nhau trú tạm trong căn nhà nhỏ của ban quản lý hồ chứa nước, chỗ che thân cuối cùng nhưng cũng chẳng đủ an toàn trước sức nước hung hãn.

ẢNH: LÊ HOÀI NHÂN

Khi chiếc ca nô cứu hộ rẽ sóng tiến vào thôn, bà Võ Thị Thủy (57 tuổi) bật khóc, đôi tay run lên vì kiệt sức. Bà nấc nghẹn: "Sập hết rồi, nhà nào cũng vậy… Không còn gì nữa. Không có gì ăn, trẻ con bệnh cả, không có thuốc. Mất trắng rồi…". Tiếng bà lẫn vào tiếng gió, khiến nhiều người trong đoàn cứu hộ đỏ hoe mắt.

Lũ kéo dài khiến bệnh tật phát sinh, nhiều trẻ sốt cao nhưng không có nổi một viên thuốc. Ông Lê Tấn Đạt (60 tuổi) ngồi tựa mái tôn méo mó, giọng yếu đi: "Lương thực hết, nước sạch cũng nhiễm bẩn. Chăn gối, quần áo ấm… lũ cuốn mất hết rồi".

NƠI NƯỚC RÚT ĐỂ LẠI NHỮNG PHẬN NGƯỜI ĐAU ĐỚN

Đường đến UBND xã Hòa Thịnh ngày 22.11 đông nghịt người. Các nhóm thiện nguyện, lực lượng chức năng mang từng gói mì, từng thùng nước đến chia cho bà con rốn lũ. Xã mất điện, không sóng điện thoại suốt nhiều ngày, khiến thông tin đồng bào gặp nạn bị ngắt quãng.

ẢNH: PHẠM HỮU

Khi nước rút, nhiều cái chết thương tâm mới dần lộ ra. Ở thôn Mỹ Hòa, con cháu tập trung trước căn nhà nhỏ của cụ Nguyễn Phùng (85 tuổi). Cụ sống neo đơn, cụt một chân. Đêm 19.11, nước lũ đổ về quá nhanh, cụ không kịp thoát, tử vong ngay trong căn nhà quen thuộc. Bà Võ Thị Dân (58 tuổi), cháu dâu của cụ, nghẹn lại: "Ai cũng lo chạy lũ, ca nô gọi không nghe… Đau đớn không gì bằng".

Chỉ vào vệt nước lũ còn in gần sát mái nhà, bà Dân nhớ lại đêm kinh hoàng: "Nước lên nhanh lắm. Một mình tôi ở nhà, chồng con đi làm xa. Nước dâng tới nóc, tôi phải leo lên mái chờ tới sáng. Đêm đó cứ nghĩ mình chết rồi".

Ba ngày đó, bà không có nổi một ngụm nước sạch. Đến khi đội cứu hộ đến, bà mới tin mình sống sót.

ẢNH: PHẠM HỮU

Theo ông Trần Ngọc Đức, trưởng thôn Mỹ Hòa, đến sáng 22.11, thôn đã có 4 người không qua khỏi do lũ. Họ đều lớn tuổi, mang bệnh và không kịp chạy khi nước đổ về. "Xót xa quá! Tôi phải vào từng nhà có người mất để hỗ trợ", ông nói.

Tại hội trường thôn Phú Hữu, có 4 chiếc quan tài đặt sẵn. Người nhà có mặt nhưng không tìm nổi phương tiện vận chuyển vì đường ngập sâu.

Hòa Thịnh vốn là vùng trũng, nhưng hiếm khi ngập sâu như lần này. Nước lên chỉ trong vài giờ, cuốn phăng mọi vật dụng. Ba ngày bị cô lập là ba ngày người dân chạy đua giữ mạng: cơm gạo hết sạch, nước sạch cạn kiệt, nhiều người phải hứng nước mưa cầm cự. Có người kiệt sức vì lạnh, có người thức trắng nhiều đêm vì tiếng nước ào ạt dưới nền nhà.

CHẠY ĐUA VỚI THỜI GIAN ĐỂ CỨU DÂN

Tại vùng lũ Đắk Lắk, công tác cứu trợ được triển khai với tốc độ chưa từng có. Ủy ban MTTQ VN tỉnh tiếp nhận 16.000 thùng nước, 6.000 thùng sữa, 1.000 thùng bánh kẹo, hơn 14.000 suất ăn nhanh. Toàn tỉnh huy động 12.500 người, nhiều ca nô, xuồng máy, xe chuyên dụng… liên tục vượt lũ cứu nạn.

ẢNH: LÊ HOÀI NHÂN

Bí thư Tỉnh ủy Lương Nguyễn Minh Triết yêu cầu các cấp, ngành huy động tối đa nguồn lực, bước vào giai đoạn khắc phục hậu quả mưa lũ với tinh thần trách nhiệm cao nhất. Công tác khắc phục phải được triển khai theo phương châm "nước rút đến đâu, khắc phục đến đó"; tạm dừng những hoạt động không cấp thiết để tập trung cho nhiệm vụ trước mắt.

Các địa phương được quán triệt thực hiện nghiêm nguyên tắc "4 tại chỗ", ưu tiên khôi phục giao thông, vệ sinh môi trường, phòng chống dịch bệnh và phân phối hàng cứu trợ đúng đối tượng. Việc dựng lại nhà cửa cho các hộ dân bị sập, tốc mái phải triển khai khẩn trương, phấn đấu chậm nhất đến Tết Nguyên đán, mọi gia đình đều có nơi ở ổn định.

Bí thư Tỉnh ủy Đắk Lắk chỉ đạo huy động mọi lực lượng sửa chữa, vệ sinh trường học, tạo điều kiện để học sinh trở lại lớp vào ngày 25.11. Các sở, ngành và đơn vị liên quan phải nhanh chóng khôi phục nước sạch, hệ thống điện, viễn thông và giao thông trên các tuyến trọng điểm; đồng thời tổ chức phân phối gạo và nhu yếu phẩm thiết yếu ngay khi điều kiện cho phép.