Trải nghiệm ác mộng
Trao đổi với phóng viên, chị T.L. (SN 1997, Đồng Nai) cho biết chuyến trekking Phu Sa Phin ngày 21-23/11 khiến chị rơi vào trạng thái hoảng sợ và thất vọng nặng nề.
Theo chị T.L., chị đặt tour sau khi xem các video quảng cáo trên mạng xã hội và bị cuốn hút bởi cảnh quan đẹp ở Phu Sa Phin cùng hình ảnh đội ngũ leader (người dẫn đoàn) trẻ trung, năng động của T.B. Trekking - đơn vị tổ chức tour.
Phu Sa Phin - một trong những cung đường trekking đẹp và thách thức bậc nhất miền Bắc - nằm trên ranh giới hai tỉnh Sơn La và Lào Cai.
Đích đến của hành trình là đỉnh Tà Xùa cao 2.865m, thuộc dãy Hoàng Liên Sơn, cột mốc hấp dẫn với cộng đồng trekking nhờ vẻ đẹp hoang sơ và những đoạn dốc dựng đứng thử thách thể lực lẫn tinh thần.
Chị cùng 2 người bạn nam đăng ký tham gia vào đoàn 15 người lên đường chinh phục đỉnh Tà Xùa, được dẫn dắt bởi leader tên T. và L. Trong đó, T. sẽ đi đầu còn L. sẽ đi cuối đoàn.
Tuy nhiên, ngay trong ngày leo, chị cho biết T. đưa ra lý do một nữ khách khác đặt tour riêng nên ưu tiên hướng dẫn người đó, bỏ mặc cả nhóm tự tìm đường.
Khi đoàn lên đến đỉnh, T. và nữ khách đã có mặt trước 2 tiếng, trong khi đoàn còn lại kiệt sức trong hành trình tự dò dẫm, không được hỗ trợ đúng như thỏa thuận.
Chưa dừng lại ở đó, chị T.L. khẳng định L. - người dẫn đoàn đi cuối, đã có hành vi cố tình tách chị khỏi nhóm, cô lập chị phía sau.
Chị T.L. khẳng định, người dẫn đoàn đi cuối - L. - đã cố tình tìm cách tách chị khỏi nhóm, cô lập chị ở phía sau và có những hành vi khiến chị hoảng sợ (Ảnh: Nhân vật cung cấp).
Nữ du khách tố L. “liên tục sờ má, ôm và đòi hôn”, kèm theo đe dọa nếu chị không nghe theo sẽ dẫn đi đường khác để chị không thể đến nơi. Trong trạng thái sợ hãi, chị chỉ biết gọi ới lên cầu cứu, mong nhóm phía trước nghe thấy.
Khi đến lán, chị kể thêm porter (người khuân vác) ép các du khách nữ uống rượu. Vì muốn giữ tỉnh táo và sức khỏe để leo xuống nên nhóm từ chối. "Họ ép mạnh bạo đến mức tôi phải bật khóc và chỉ được giải vây khi 2 người trong đoàn đứng ra can thiệp", chị T.L. kể lại.
Sau khi chia sẻ trải nghiệm, chị phát hiện trường hợp của mình không phải ngoại lệ. Chị cho rằng trên các hội nhóm về trekking, có nhiều người bình luận từng gặp tình huống tương tự. Một số cô gái còn nhắn tin riêng kể bị quấy rối nhưng “không dám nói ra”.
“Nếu đặt tour chỉ dựa trên video quảng cáo, tôi e là bạn đang đặt cược vào "hên xui". Tôi từng bị quấy rối nhưng không dám nói. Cả đoàn rất vui, tôi sợ mình lên tiếng sẽ phá vỡ không khí ngày hôm sau. Tới giờ, tôi vẫn chưa biết phải đối diện thế nào”, một người chia sẻ ở phần bình luận.
Phản ứng của đơn vị tổ chức tour
Sau sự việc, phía tổ chức tour T.B. Trekking đăng tải lời xin lỗi trên mạng xã hội. Nội dung xin lỗi và thừa nhận nhân viên có hành vi quấy rối khiến hành trình không được như kỳ vọng, gây hoang mang và mất thiện cảm.
Đơn vị cũng nhận trách nhiệm “chưa quản lý tốt, chưa nghiêm ngặt quy định với leader, porter” và cam kết rút kinh nghiệm, chỉnh đốn nhân sự, không để sự việc tái diễn.
Bài xin lỗi của đơn vị tổ chức tour (Ảnh: Chụp màn hình).
Chị T.L. cho biết đến hiện tại công ty đã xin lỗi và đề nghị hoàn toàn bộ chi phí tour, đồng thời ngưng hợp tác với 2 người bị tố. Nhưng nữ du khách khẳng định chị từ chối nhận lại tiền vì mong doanh nghiệp đưa ra bằng chứng rõ ràng về việc chấm dứt hợp tác.
Trao đổi với phóng viên Dân trí, phía tổ chức khẳng định đã ngừng hợp tác với T. và L.. “Với hành động này và hình ảnh đã công khai, họ không thể tiếp tục dẫn đoàn trong các tour của chúng tôi hoặc những đơn vị tổ chức tour tương tự”, người này nói.
Tuy nhiên, khi được hỏi về quy trình vận hành và bộ quy tắc ứng xử bắt buộc cho leader cùng porter, đơn vị này thừa nhận chỉ có yêu cầu bằng lời là “phải biết chừng mực, không vượt giới hạn, giữ khoảng cách phù hợp với khách”, nhưng không có văn bản cụ thể.
Về một sự cố trước đó trong cùng chuyến đi, chị T.L cho biết chị từng ký gửi đồ cho đơn vị tour và xảy ra mất đồ. Từ lúc mất đến khi kết thúc tour, chị không nhận bất cứ lời xin lỗi hay phương án giải quyết nào. Phía tổ chức tour chỉ chủ động liên hệ khi chị đăng bài phản ánh.
Theo nữ du khách, bảo hiểm hợp đồng, quy trình quản lý rủi ro và quy tắc ứng xử là những yếu tố đáng lẽ phải được làm rõ trước các tour trekking, thay vì xử lý phản ứng theo diện “bù thiệt hại” sau khủng hoảng truyền thông.
Bài học kinh nghiệm
Từ cú sốc, chị T.L. khẳng định chị không từ bỏ sở thích trekking. Chị cho biết bản thân từng tham gia nhiều hành trình trekking, tất cả diễn ra an toàn, vui vẻ. Quan điểm của chị là không thể vì một trải nghiệm tồi mà khép lại đam mê khám phá.
Nữ du khách đúc kết kinh nghiệm cần tìm tour có chọn lọc, ưu tiên đơn vị uy tín và leader có bằng cấp rõ ràng. Chị nhấn mạnh cần tìm hiểu hợp đồng bảo hiểm và đi cùng nhóm người mình tin tưởng. Chị cho rằng khi gặp vấn đề sẽ không kịp phản ứng nếu không chuẩn bị trước.
Nhiều thành viên trong cộng đồng trekking cũng chia sẻ thêm nhiều kinh nghiệm trong quá trình chọn tour và tham gia các hoạt động trekking.
Một người góp ý: “Cứ nhờ người quen giới thiệu leader, porter “ruột” là yên tâm nhất”. “Cần phải chọn công ty uy tín, có quy trình chuẩn. Tour giá rẻ chỉ được lo từ chân núi. Còn lên xe di chuyển, xuống lán, tự tìm đường nhiều khi mơ hồ và mông lung”, một người khác bình luận.
Một số ý kiến khác nhấn mạnh nên đặt tour đón - trả trọn gói từ Hà Nội hoặc đi cùng đoàn xuất phát từ TPHCM. “Giá cao hơn nhưng “đảm bảo các tiêu chuẩn an toàn, ứng xử và truyền thông nội bộ tốt hơn”, một người viết.
Lưu ý khi trekking cùng người lạ
Trekking là trải nghiệm chinh phục thiên nhiên hấp dẫn nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro khi di chuyển xa khu dân cư, thiếu kết nối và phụ thuộc nhiều vào người dẫn đoàn. Các tổ chức lữ hành quốc tế như World Travel & Tourism Council (Hội đồng Du lịch và Lữ hành Thế giới) từng nhấn mạnh yếu tố an toàn là tiêu chí cốt lõi.
Việc trang bị kỹ năng ứng phó và chọn tour có quản trị rủi ro tốt là cách để trải nghiệm trekking trọn vẹn mà vẫn an toàn.
Để có một chuyến đi an toàn, các chuyên gia khuyến nghị:
Du khách nên chọn tour của những đơn vị minh bạch, có quy tắc ứng xử rõ ràng và đội ngũ leader được đào tạo chuyên nghiệp.
Việc ký hợp đồng tour phải kèm điều khoản bảo hiểm, quy định xử lý sự cố và kênh tiếp nhận phản ánh chính thức.
Porter đi cùng đoàn cần được xác thực thông tin nhân thân từ công ty, tránh trường hợp ghép đội tự do không có cơ chế quản lý.
Du khách nên ưu tiên đi cùng nhóm quen biết hoặc ít nhất luôn giữ liên hệ với một người đồng hành trong đoàn thay vì di chuyển một mình.
Khi nhận thấy dấu hiệu bị tiếp cận quá mức, cần chủ động giữ khoảng cách, di chuyển vào vị trí đông người và thông báo ngay cho trưởng nhóm tour hoặc tổng đài điều hành nếu có.
Những người mới bắt đầu trekking có thể tham khảo cộng đồng leo núi uy tín hoặc tìm hiểu đánh giá tour và chọn leader phù hợp từ những người có kinh nghiệm.
Trường hợp gặp tình huống nguy hiểm hoặc đe dọa, du khách cần ưu tiên an toàn bản thân, ghi nhận bằng chứng nếu có thể và gọi ngay lực lượng cứu nạn tại địa phương.
