Nguyễn Phúc Sơn là con thứ hai trong gia đình có ba chị em tại miền quê Thanh Hoá. Bố mẹ chia tay khi Sơn mới 2 tuổi, mẹ vất vả bươn chải khắp nơi mưu sinh.
Tuổi thơ của Sơn lớn lên cùng gánh rau đay của bà. Mỗi sáng, bà thức dậy lúc 5 giờ, quấn khăn đội nón, gánh rau ra chợ bán bất chấp nắng gắt hay rét buốt. Từng đồng tiền bán rau được bà cẩn thận tích cóp để lo cho ba chị em ăn học.
Tuổi thơ của Nguyễn Phúc Sơn thiếu vắng tình thương cha mẹ, chỉ có bà ngoại bên cạnh (Ảnh: NVCC)
Ám ảnh nhất trong ký ức Sơn là tấm giấy chứng nhận hộ nghèo gắn với gia đình suốt 12 năm đi học. Mỗi lần nhìn tấm giấy đó, nỗi vất vả của mẹ và bà ngoại lại hiện lên rõ mồn một. Ý thức được hoàn cảnh khó khăn, Sơn tích cực tham gia các cuộc thi học tập và ngoại khóa, giành học bổng để tự đóng học phí hỗ trợ gia đình.
Không có tiền mua sách, Sơn mượn sách cũ của bạn bè, tỉ mỉ chép lại từng từ vựng, từng mẫu câu để tự học. Nhờ tài năng trời phú, Sơn được chọn vào đội tuyển học sinh giỏi tiếng Anh và mang về nhiều giải thưởng cho trường.
"Ông bố sinh viên" bất đắc dĩ
Năm Sơn học lớp 11, cuộc sống của Sơn thay đổi khi chị gái mang thai và bỏ đi sau hai tháng sinh con. Đang ôn thi đại học nhưng thương bà tuổi cao, Sơn nhận trách nhiệm chăm sóc cháu. Cậu học trò nhanh chóng làm quen với công việc thay tã, pha sữa, đến ru ngủ. Nhiều đêm thức trắng khi cháu sốt, nhưng sáng hôm sau Sơn vẫn đến lớp đúng giờ. Hình ảnh cậu học trò vừa ôn bài vừa ru cháu ngủ trở nên quen thuộc trong ngôi nhà nhỏ.
Mang trong mình khát vọng thoát nghèo, Phúc Sơn nỗ lực học tập và trúng tuyển ngành Kinh tế đối ngoại của trường Đại học Ngoại thương tại TP.HCM. Niềm vui chẳng tày gang khi chỉ sau 2 tháng nhập học, bà ngoại qua đời.
Trên đường từ TP.HCM về quê tiễn bà lần cuối, Sơn "òa khóc như một đứa trẻ". Không còn chỗ dựa tinh thần, gia cảnh khó khăn, Sơn đưa ra quyết định quan trọng: gác lại việc học để trở về quê làm trụ cột gia đình.
"Dù có thể ở lại thành phố tiếp tục làm thêm và đóng học phí, nhưng như vậy quá ích kỷ. Ngày đến trường nộp đơn dừng học, em hiểu mình đang đánh đổi cả tương lai mà không thể quay đầu", Sơn tâm sự.
Gánh nặng cơm áo đè lên đôi vai non trẻ, Sơn lao vào làm thuê đủ nghề để cùng mẹ lo toan cuộc sống. Dịch COVID-19 bùng phát khiến việc làm khan hiếm, Sơn lên Hà Nội bán hàng, bốc vác ở cửa hàng tiện lợi. Nhiều ngày làm việc từ 6 giờ sáng đến 10 giờ tối nhưng lương chỉ 6 triệu đồng, vừa đủ trang trải sinh hoạt tối thiểu, không thể gửi về cho gia đình. Nhận ra lao động chân tay không phải con đường dài hạn, Sơn làm hồ sơ xuất khẩu lao động.
Vận may đến khi Sơn biết thông tin tuyển sinh của Đại học Sư phạm Hà Nội 2, xét kết quả THPT và miễn học phí. Như "tìm thấy ánh sáng cuối đường hầm", Sơn nộp hồ sơ và trúng tuyển.
Phúc Sơn chụp ảnh cùng cháu nhỏ dịp tốt nghiệp đại học (Ảnh: NVCC)
Vừa chăm cháu vừa học đại học
Ngày nhận giấy báo nhập học, Phúc Sơn trăn trở nên để cháu lại ở quê hay đưa đến thành phố. Cuối cùng, Sơn quyết định đưa cháu ra Vĩnh Phúc để vừa học vừa chăm. Năm 2021, chàng trai 20 tuổi cùng cháu trai 4 tuổi rời quê, mang theo bao lo toan và hoài bão tuổi trẻ.
Tại thành phố, Sơn thuê một căn phòng trọ nhỏ gần trường và bắt đầu cuộc sống của một "ông bố sinh viên". Mỗi ngày trôi qua là chuỗi thử thách không ngừng nghỉ. Buổi sáng, Sơn chuẩn bị bữa sáng, cháu đến trường mầm non. Buổi trưa, cháu học bán trú, Sơn nhờ cô giáo trông hộ đến tối để có thời gian dạy gia sư. Không nhờ được ai giúp, Sơn đưa cháu đến nơi làm việc và nhờ phụ huynh trông hộ.
Hai cậu cháu trở về phòng trọ khi trời đã tối. Sau khi cho cháu ăn uống và dọn dẹp, Sơn tiếp tục dạy học trực tuyến và soạn giáo án đến 4 giờ sáng.
"Quãng thời gian đó tuy áp lực nhưng em không bỏ cuộc. Nhiều đêm, em chỉ tranh thủ chợp mắt vài tiếng rồi lại nhanh chóng dậy đi làm. Khi nản chí, em nhớ đến mục tiêu bản thân đặt ra: kiếm đủ tiền chăm cháu và gửi về quê phụ mẹ trả nợ, rồi lại cắm đầu vào công việc", Sơn tâm sự.
Thủ khoa với GPA gần tuyệt đối
Từ những ngày đầu bước chân vào giảng đường, Phúc Sơn đặt mục tiêu rút ngắn thời gian học để giảm gánh nặng cho gia đình. Có học kỳ Sơn đăng ký tới 14 - 15 môn, mỗi ngày tất bật từ sáng đến tối không ngơi tay.
Bên cạnh việc học chính khóa, Sơn bắt tay thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học "Ứng dụng phần mềm đánh giá bài viết tự động Write&Improve để nâng cao kỹ năng viết tiếng Anh cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn".
Nhờ nỗ lực bền bỉ, đề tài xuất sắc đoạt giải Nhất cấp Khoa, giải Nhất cấp Trường và giải Khuyến khích cấp Bộ. Không dừng lại ở đó, Sơn quyết tâm giành học bổng xuất sắc cả 6 kỳ và hoàn thành chương trình học trong vòng ba năm, rút ngắn một năm so với thời gian đào tạo bình thường.
Tháng 11/2024, Nguyễn Phúc Sơn tốt nghiệp Thủ khoa xuất sắc trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2, với điểm trung bình 3.81/4.0 và điểm rèn luyện 93/100. Sơn cũng là tác giả hai bài báo khoa học được Hội đồng Giáo sư Nhà nước tính điểm, chủ nhiệm hai đề tài cấp trường, đồng tác giả tham luận tại Hội thảo quốc tế VietTESOL 2024 và đạt giải Nhì toàn quốc cuộc thi "Thầy cô trong mắt em".
Phúc Sơn (thứ nhất từ phải qua) trở thành Thủ khoa của trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 với điểm GPA gần tuyệt đối (Ảnh: NVCC)
Với thành tích xuất sắc, Sơn được nhiều trường mời về làm việc ngay sau khi tốt nghiệp. Tuy nhiên, cậu quyết định khăn gói cùng cháu vào Tây Ninh - cách quê nhà gần 2.000 km trở thành giáo viên tiếng Anh tại THCS An Hòa, thị xã Trảng Bàng. Ngoài giờ đứng lớp, Sơn làm thêm trợ giảng đại học để trang trải sinh hoạt cho cháu.
"Em sinh ra trong nghèo khó nên muốn chọn một vùng đất còn nhiều thiếu thốn để bắt đầu. Em tin những nơi khó khăn nhất là nơi cần thầy cô tận tâm nhất. Ở đó, mỗi bài giảng có thể mở ra cho học trò một cánh cửa mới, giống như ngày xưa em từng được mở ra", thầy giáo trẻ tâm sự.
