Nhiều người ưa chuộng những chiếc bát và hộp đựng thức ăn “giả sứ” (melamine, còn gọi là bát melamine hoặc bát nhựa giả sứ) bởi màu sắc bắt mắt, nhẹ, khó vỡ và giá rẻ. Tuy nhiên, Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc (CCTV) đã cảnh báo một số loại bát giả sứ kém chất lượng có thể giải phóng formaldehyde, chất gây ung thư, khi gặp nhiệt độ cao , sử dụng lâu dài có thể tăng nguy cơ mắc bệnh bạch cầu (ung thư máu).
Không chỉ vậy, cơ quan bảo vệ người tiêu dùng từng kiểm nghiệm 30 mẫu bát giả sứ, phát hiện hơn 40% sản phẩm có dư lượng chì hoặc cadmium , hai kim loại nặng độc hại, có nguy cơ gây ngộ độc và ung thư.
Theo CCTV, thành phần chính của bát giả sứ là nhựa melamine . Khi tiếp xúc với nhiệt độ trên 120 độ C , một số nhựa melamine sẽ bắt đầu phân hủy, giải phóng formaldehyde và melamine tự do , những chất gây hại.
Formaldehyde đã được xếp loại chất gây ung thư nhóm 1 , có thể gây kích ứng đường hô hấp, dị ứng da, và nguy hiểm hơn là làm tăng nguy cơ mắc bệnh bạch cầu nếu tiếp xúc lâu dài. Trong khi đó, m elamine tích tụ có thể gây tổn thương thận và các bệnh lý nặng khác.
Đáng lo hơn, một số sản phẩm kém chất lượng không hề dùng melamine , mà thay thế bằng nhựa urê-formaldehyde rẻ tiền hơn. Chất này chỉ cần nhiệt độ 80 độ C đã phân rã , giải phóng formaldehyde và khí amoniac, đủ để xảy ra khi đổ canh nóng, bún phở, thậm chí nước vừa sôi.
Ngoài ra, bát giả sứ tuyệt đối không được dùng trong lò vi sóng , không nên đựng thực phẩm quá nóng, nhiều dầu hoặc có tính axit , vì khả năng giải phóng độc tố sẽ tăng mạnh.
CCTV đã thử nghiệm 1 bát gốm, 1 bát melamine giá trung bình và 1 bát melamine giá rẻ. Trong cùng điều kiện tiếp xúc nước nóng và dầu nóng , bát gốm và bát melamine giá khoảng 10 tệ (khoảng 35.000 đồng) gần như không chênh lệch, chỉ khoảng 0,03mg formaldehyde , dưới ngưỡng nguy hiểm. Ngược lại, một chiếc bát melamine chỉ giá 3 tệ (hơn 10.000 đồng) bắt đầu giải phóng formaldehyde ngay khi đổ nước nóng. Khi đổ dầu nóng , hình dáng bát biến dạng, và mức thải formaldehyde vượt tiêu chuẩn gần 8 lần .
Điều đáng nói là hai loại bát nhìn bề ngoài gần như giống hệt , chỉ khác ở vạch dấu và thông tin đáy bát. Bát giá trung bình ghi rõ tên nhà sản xuất, dải nhiệt độ -20 độ C đến 120 độ C .
Loại bát rẻ xuất hiện in chồng, thiếu cảnh báo, không rõ nhà sản xuất, dấu hiệu phổ biến của sản phẩm kém kiểm soát.
Chuyên gia: Melamine bản thân ổn định, nhưng “lỗi sản xuất” hoặc “ham rẻ” mới là mối nguy lớn
Phó viện trưởng Viện Hóa học - Hóa công, Đại học Đông Nam Nam Kinh (Trung Quốc) giải thích nhựa melamine thực tế an toàn khi dùng đúng chuẩn và không tiếp xúc axit mạnh hoặc kiềm mạnh . Tuy nhiên, quy trình sản xuất không đạt chuẩn có thể khiến formaldehyde còn dư trong sản phẩm.
Tinh chế giá rẻ bằng nhựa urê-formaldehyde lại càng nguy hiểm, nhiệt độ 100 độ C đã phân hủy .
Cách tránh hấp thụ kim loại nặng và formaldehyde từ chén bát
Cơ quan tiêu dùng đưa ra lời khuyên:
- Tránh chọn chén có màu quá sặc sỡ , đặc biệt các màu đỏ, cam, vàng.
- Tránh họa tiết in nổi, nằm trên bề mặt men (không chìm).
- Không dùng đồ gốm cổ, đồ trang trí, sản phẩm không dành cho thực phẩm để đựng thức ăn.
- Lần đầu sử dụng, có thể ngâm bằng giấm vài giờ , nếu giấm đổi màu, nên ngừng sử dụng.
- Không dùng miếng sắt, chà xoong để chà rửa chén, tránh làm trầy men.
- Nếu nhận thấy men xuất hiện vết nứt, bong, bột xám , cần bỏ ngay vì nguy cơ giải phóng kim loại nặng cao.
Nguồn và ảnh: TOpick
