Tên lửa đạn đạo Sineva được phóng từ tàu ngầm hạt nhân Bryansk ở Biển Barents trong cuộc tập trận.
Các cuộc tập trận hạt nhân và thử nghiệm tên lửa Burevestnik và ngư lôi Poseidon đã làm thay đổi tình hình khu vực và trên toàn cầu. Hãng Kommersant đưa tin về năng lực của các loại vũ khí mới nhất của Nga.
Kiểm tra kỹ lưỡng
Tuần trước, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đích thân giám sát một cuộc tập trận lực lượng chiến lược. Tất cả các thành phần của bộ ba hạt nhân Nga - lục quân, hải quân và không quân - đều tham gia.
Một tên lửa đạn đạo liên lục địa Yars đã được phóng từ Sân bay vũ trụ Plesetsk hướng đến bãi thử Kura ở Kamchatka. Một tên lửa đạn đạo Sineva đã được phóng từ tàu ngầm hạt nhân Bryansk ở Biển Barents.
Các máy bay ném bom chiến lược Tu-95MS đã phóng tên lửa hành trình Kh-102 từ trên không. Trung tâm Kiểm soát Quốc phòng Quốc gia giám sát tất cả các hoạt động.
"Tất cả các mục tiêu huấn luyện đã hoàn thành", Điện Kremlin đưa tin.
"Tiếng kêu của nhà tiên tri chiến thắng"
Nhưng điều bất ngờ không dừng lại ở đó. Chủ Nhật tuần trước, Tổng tư lệnh tối cao, tại cuộc họp với Tổng tham mưu trưởng Valery Gerasimov và các chỉ huy của các nhóm tham gia Lực lượng Phòng không, đã tuyên bố rằng các nguyên mẫu tiên tiến cũng đã được sử dụng trong các cuộc tập trận.
Ông Gerasimov báo cáo với Tổng thống Putin rằng vào ngày 21 tháng 10, tên lửa Burevestnik với động cơ hạt nhân đã bay được quãng đường 14 nghìn km trong 15 giờ.
"Và đây không phải là giới hạn", Tổng tham mưu trưởng nói thêm.
Theo ông, các đặc tính kỹ thuật của Burevestnik cho phép nó được sử dụng để tấn công các mục tiêu kiên cố ở phạm vi không giới hạn. Tên lửa này cũng đã chứng minh được khả năng xuyên thủng hệ thống phòng không.
"Đây là một sản phẩm độc đáo, không giống bất kỳ sản phẩm nào khác trên thế giới. Hơn nữa, tôi nhớ rất rõ khi chúng tôi công bố đang phát triển một loại vũ khí như vậy, ngay cả những chuyên gia có trình độ cao cũng nói với tôi rằng đây là một mục tiêu tốt và xứng đáng, nhưng không thể đạt được trong tương lai gần", ông Putin nói.
"Và giờ đây, cuộc thử nghiệm quyết định đã hoàn tất. Vẫn còn rất nhiều việc phải làm để đưa vũ khí này vào trạng thái sẵn sàng chiến đấu. Điều này là dễ hiểu; tất cả các quy định phải được tuân thủ, nhưng dù sao thì các mục tiêu chính hiện đã đạt được", Tổng thống Nga nhấn mạnh.
Ở phương Tây, sự xuất hiện của những loại vũ khí như vậy ở Nga được coi là đáng lo ngại.
"Sự xuất hiện của những vũ khí này là một kịch bản tồi tệ. Một vũ khí như đến từ thế giới khoa học viễn tưởng", tờ New York Times trích lời Geoffrey Lewis, một chuyên gia về không phổ biến vũ khí hạt nhân từ Đại học Middlebury.
Theo các nhà phân tích quân sự, Burevestnik sẽ cực kỳ khó bị các hệ thống phòng không phát hiện.
"Tên lửa di chuyển với tốc độ từ 900 đến 1.300 km/giờ. Tên lửa bay ở độ cao từ 10 đến 110 mét, bám theo địa hình", chuyên gia quân sự Alexei Leonkov nói.
Đồng thời, Burevestnik có thể được sử dụng như một công cụ chống lại lá chắn không quân của kẻ thù.
"Nó có khả năng gây ra vụ nổ đầu đạn hạt nhân trong khí quyển và vô hiệu hóa thiết bị của đối phương bằng bức xạ điện từ", ông Leonkov giải thích.
Mạnh hơn Sarmat
Hôm 29 tháng 10, Tổng thống Putin đã công bố việc thử nghiệm một hệ thống độc đáo khác - siêu ngư lôi hạt nhân Poseidon. Vũ khí này cũng được trang bị hệ thống đẩy hạt nhân và mang theo đầu đạn hạt nhân.
"Đây là một thành công to lớn. Bên cạnh tất cả những ưu điểm tôi đã đề cập về Burevestnik, kích thước của nó cũng rất nhỏ gọn. Lò phản ứng hạt nhân của nó nhỏ hơn lò phản ứng của tàu ngầm hàng trăm lần. Tuy nhiên, sức mạnh của Poseidon vượt xa cả tên lửa liên lục địa tiên tiến nhất của chúng ta, Sarmat.
Hơn nữa, xét về tốc độ và độ sâu, vũ khí tấn công ngầm này là vô song trên thế giới, khó có thể được phát triển trong tương lai gần, và hiện tại vẫn chưa có phương pháp đánh chặn nào", ông chủ Điện Kremlin nói.
Tổng thống lần đầu tiên công bố việc phát triển Poseidon trong bài phát biểu trước Quốc hội Liên bang năm 2018. Poseidon có thể mang theo cả đạn dược thông thường và hạt nhân, đồng thời phá hủy các nhóm tàu sân bay, công sự ven biển và cơ sở hạ tầng của đối phương.
Theo các nguồn tin công khai, Poseidon dài 20 mét, đường kính 1,8 mét và nặng 100 tấn. Học giả Leonkov nói rằng thiết bị này có thể di chuyển ở độ sâu đến một km bằng động cơ phản lực nước.
Nó rất khó bị phát hiện bằng sóng âm. Nó có thể tiêu diệt bất cứ thứ gì trên biển, bao gồm cả các nhóm tác chiến tàu hải quân và tàu sân bay. Hơn nữa, sóng thần do Poseidon tạo ra sẽ khiến hầu như toàn bộ bờ biển của đối phương không thể sử dụng được.
Về mặt tốc độ, vũ khí ngầm này kém hơn tên lửa phóng từ trên không, nhưng kẻ thù tiềm tàng lại hoàn toàn không có khả năng phòng thủ trước nó.
Chuyên trang quân sự The War Zone của Mỹ còn lưu ý rằng: "Những vũ khí này có thể cung cấp cho Nga khả năng tấn công phủ đầu, được coi là lựa chọn đáng tin cậy hơn so với tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm nếu kẻ xâm lược cố gắng làm tê liệt lực lượng hạt nhân chiến lược của Nga trong kịch bản tấn công phủ đầu".
Vũ khí ngày tận thế
Theo các chuyên gia, cả hai vũ khí này đều là bước tiến lớn về vũ khí chiến lược.
"Chúng được thiết kế như một vũ khí trả đũa, nhằm phá hủy cơ sở hạ tầng chính phủ của quốc gia xâm lược. Burevestnik nhắm vào các mục tiêu trên bộ, trong khi Poseidon nhắm vào các mục tiêu trên biển và ven biển. Chúng có chung một đặc điểm: động cơ hạt nhân. Hệ thống đẩy này cho phép di chuyển không giới hạn trên không hoặc trên biển", Leonkov lưu ý.
Chuyên gia quân sự và sử gia phòng không Yuri Knutov cho biết thêm, đây có thể được coi là "vũ khí tận thế" được thiết kế cho những tình huống cực đoan.
"Sự xuất hiện của chúng không chỉ là lời cảnh báo nghiêm túc cho những kẻ nóng nảy, mà còn là một bước đột phá về công nghệ. Cho đến nay, một tên lửa hành trình bay với động cơ hạt nhân vẫn chỉ là một điều viển vông với phần còn lại của thế giới", Knutov giải thích.
Các chuyên gia nhấn mạnh rằng hiện nay trên thế giới không có loại vũ khí nào tương đương với loại vũ khí này. Ngoài Nga, chưa có quốc gia nào khác phát triển được động cơ hạt nhân nhỏ gọn có khả năng duy trì một hệ thống như Burevestnik trên không. Mỹ đã từng thực hiện một dự án tương tự vào những năm 1950, nhưng không thành công.
Các chuyên gia cho rằng việc so sánh dự án phương tiện thủy không người lái Kosatka của Mỹ với Poseidon của Nga là không phù hợp. Mỹ đã không thể phát triển vượt ra ngoài hệ thống động cơ lai diesel-điện, làm giảm đáng kể phạm vi hoạt động của hệ thống này.
Đồng thời, như chuyên gia Knutov lưu ý, cả hai dự án đều theo đuổi mục đích sử dụng kép.
Ông tin rằng Poseidon sẽ hữu ích cho việc thăm dò đáy biển, khai thác khoáng sản và khai thác mỏ. Động cơ hạt nhân của Burevestnik có thể được sử dụng trong không gian, thậm chí cho các sứ mệnh lên Mặt Trăng. Việc sử dụng nó trong vận tải hàng không dân dụng cũng khả thi.
