Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết đang lấy ý kiến của các tổ chức, cá nhân đối với Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 15/2024/TT-NHNN ngày 28 tháng 6 năm 2024 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định về cung ứng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt.
Đáng chú ý tại Dự thảo Thông tư, NHNN đã bổ sung quy định khoản 3a, khoản 3b Điều 19 như sau:
“3a. Tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán có trách nhiệm kiểm tra, kiểm soát lệnh thanh toán hợp pháp, hợp lệ trong đó đảm bảo thể hiện đúng số hiệu tài khoản thanh toán, tên tài khoản thanh toán trong thỏa thuận mở và sử dụng tài khoản thanh toán của khách hàng khi thực hiện giao dịch thanh toán và hiển thị đầy đủ trên chứng từ thanh toán.
3b. Khi thực hiện dịch vụ ủy nhiệm chi, dịch vụ chuyển tiền qua tài khoản thanh toán hoặc không qua tài khoản thanh toán, tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán phục vụ bên trả tiền có trách nhiệm cung cấp cho tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán phục vụ bên thụ hưởng khi được yêu cầu các thông tin tối thiểu liên quan đến giao dịch, gồm:
a) Thông tin về bên trả tiền, gồm: Tên của bên trả tiền, số tài khoản thanh toán của bên trả tiền hoặc số tham chiếu giao dịch (khi không có tài khoản thanh toán), Địa chỉ đăng ký thường trú hoặc số định danh của bên trả tiền;
b) Thông tin về bên thụ hưởng, gồm: Tên của bên thụ hưởng, Số tài khoản thanh toán của bên thụ hưởng hoặc số tham chiếu giao dịch (khi không có tài khoản thanh toán).”
Theo lý giải của NHNN, bổ sung nội dung khoản 3a với lý do: Thực tế đã phát sinh một số trường hợp lợi dụng việc ngân hàng cho phép khách hàng sử dụng bí danh, biệt danh (Alias, nickname) thay cho số hiệu, tên tài khoản thanh toán để đặt tên gần giống với các thương hiệu uy tín thực hiện hoạt động lừa đảo, vi phạm pháp luật. Bên cạnh đó, việc sử dụng bí danh, biệt danh trong giao dịch thanh toán có thể dẫn tới nguy cơ chuyển tiền nhầm do không hiện đầy đủ thông tin số hiệu tài khoản và tên tài khoản khi lập lệnh thanh toán.
Đối với quy định tại khoản 3b, trước đây, Điều 8, Điều 11 Thông tư số 46/2014/TT-NHNN ngày 31/12/2014 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước hướng dẫn về dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt có quy định về các yếu tố trên chứng từ thanh toán. Tại Báo cáo đánh giá đa phương của Việt Nam năm 2021, Nhóm Châu Á - Thái Bình Dương về chống rửa tiền (APG) đã đánh giá Việt Nam “tuân thủ” đối với tiêu chí khuyến nghị số 16.5. Nếu bỏ các quy định về các thông tin đi kèm với các giao dịch chuyển tiền có thể sẽ ảnh hưởng đến mức xếp hạng tuân thủ của Việt Nam.
Việc quy định rõ các thông tin tối thiểu đi kèm giao dịch chuyển tiền và trách nhiệm cung cấp thông tin nêu trên một mặt giải đáp ứng yêu cầu tại Khuyến nghị của APG, và cũng tạo cơ sở pháp lý cho các TCCUDVTT phục vụ người thụ hưởng có thể yêu cầu TCCUDVTT thông tin về người chuyển tiền phục vụ quá trình rà soát thông tin các bên tham gia giao dịch.
Thanh Anh
