Nghỉ hưu vốn được coi là quãng thời gian để nghỉ ngơi, tận hưởng sau nhiều năm lao động vất vả. Tuy nhiên, thực tế cho thấy không ít người cao tuổi lại rơi vào những thói quen hay lựa chọn khiến cuộc sống trở nên mệt mỏi và tài chính dễ chao đảo.
Có 6 “cái bẫy” phổ biến mà người về hưu thường vướng phải, nhưng nếu nhận diện sớm, hoàn toàn có thể điều chỉnh để tuổi già thêm ổn định.
1. Mạo hiểm đầu tư, chạy theo “làm giàu nhanh”
Nhiều người sau khi nghỉ hưu vì lo ngại lạm phát, mong muốn có thêm thu nhập, cũng như có một khoản tiền tích luỹ nhất định nên thường tìm đến những kênh đầu tư rủi ro cao. Không ít trường hợp tin vào các lời hứa “siêu lợi nhuận” và mất đi số tiền tích lũy cả đời.
Tuy nhiên, ở giai đoạn tuổi già, an toàn tài chính quan trọng hơn là tìm kiếm cơ hội “làm giàu nhanh”. Việc chia nhỏ nguồn vốn, giữ phần lớn trong các kênh ổn định như tiết kiệm hoặc trái phiếu an toàn, và chỉ dành một phần nhỏ cho các khoản đầu tư hiểu rõ, sẽ giúp người cao tuổi yên tâm hơn.
2. Tiếp tục lao động nặng nhọc
Một sai lầm khác nhiều người già mắc phải là tiếp tục lao động nặng nhọc sau khi đã nghỉ hưu. Nhiều người chọn đi làm thêm để duy trì thu nhập hoặc đơn giản để cảm thấy mình vẫn còn hữu ích.
Tuy nhiên, khi sức khỏe suy giảm, việc gắng sức đôi khi dẫn tới chi phí y tế còn cao hơn số tiền kiếm được. Thay vì lao động nặng nhọc, người cao tuổi có thể tìm kiếm công việc bán thời gian, phù hợp với sức khỏe như tư vấn, dạy học hoặc tham gia hoạt động tình nguyện, vừa nhẹ nhàng vừa giúp duy trì sự kết nối xã hội.
3. Làm “bảo mẫu” toàn thời gian cho con cháu
Không hiếm cảnh tượng ông bà ngay sau khi nghỉ hưu đã trở thành “bảo mẫu toàn thời gian” cho con cháu. Việc giúp đỡ con cái là nét đẹp truyền thống, nhưng nếu không có ranh giới rõ ràng, người cao tuổi dễ rơi vào tình trạng kiệt sức, mất đi không gian riêng, thậm chí ảnh hưởng sức khỏe.
Nhiều chuyên gia khuyên rằng, gia đình nên có thỏa thuận cụ thể: ông bà hỗ trợ trong một số khung giờ nhất định, hoặc trong giai đoạn ngắn, đồng thời vẫn giữ thời gian để nghỉ ngơi và tham gia các hoạt động cá nhân.
4. Du lịch quá mức so với khả năng tài chính hoặc sức khỏe
Với những người yêu thích xê dịch, du lịch thường trở thành “niềm vui thứ hai” sau khi nghỉ hưu. Tuy nhiên, nếu đi quá nhiều, vượt ngoài khả năng tài chính, quỹ tích lũy có thể nhanh chóng cạn kiệt, trong khi nhu cầu y tế lại tăng dần theo tuổi tác.
Giải pháp được đưa ra là chọn những chuyến đi phù hợp với sức khỏe, ngân sách, ưu tiên chất lượng trải nghiệm thay vì số lượng. Các tour dành riêng cho người cao tuổi, hoặc chuyến đi ngắn ngày gần nơi ở, có thể vừa tiết kiệm vừa an toàn.
5. Bỏ bê luyện tập và quản lý sức khỏe, cân nặng
Không ít người nghỉ hưu cũng rơi vào tình trạng bỏ bê vận động, cho rằng “sức khỏe là do trời định”. Thế nhưng, y học đã chứng minh việc luyện tập thường xuyên – dù chỉ là đi bộ 20 phút mỗi ngày – cũng giúp giảm nguy cơ té ngã, duy trì thể lực, cải thiện giấc ngủ và tăng cường tinh thần. Những lớp dưỡng sinh, yoga nhẹ, hay đơn giản là tham gia câu lạc bộ đi bộ cộng đồng, vừa mang lại lợi ích sức khỏe vừa mở rộng mối quan hệ xã hội.
6. Thói quen khoe khoang tài sản, lộ thông tin tài chính
Một thói quen tưởng như vô hại nhưng tiềm ẩn rủi ro là khoe khoang tài sản hoặc công khai quá nhiều thông tin tài chính. Trong khi chia sẻ niềm vui với bạn bè thân thiết là bình thường, việc lộ thông tin về lương hưu, tiết kiệm hay sự thành đạt của con cháu có thể vô tình tạo ra sự chú ý không mong muốn, thậm chí trở thành mục tiêu của kẻ xấu. Sự kín đáo, khiêm tốn không chỉ giúp bảo vệ tài chính mà còn giữ được mối quan hệ hài hòa trong cộng đồng.
Quá trình già hóa dân số là xu thế tất yếu và tuổi hưu trí cần được nhìn nhận như một giai đoạn tái thiết cuộc sống. Muốn an hưởng tuổi già, người cao tuổi cần ưu tiên ba trụ cột: an toàn tài chính, sức khỏe thể chất và đời sống tinh thần phong phú.
Tránh những “cái bẫy” phổ biến, đồng thời chuẩn bị sớm, duy trì vận động và giữ kết nối gia đình - xã hội, chính là cách để mỗi người bước vào tuổi già một cách an nhiên, tự chủ và bền vững.
